Pháp lý doanh nghiệp 
1. Từ 2026, hộ kinh doanh phải kê khai thuế thế nào?
Đề án tại Quyết định 3389/QĐ-BTC cho thấy việc yêu cầu hộ kinh doanh chuyển sang kê khai thuế từ 2026 không phải thay đổi đơn lẻ mà dựa trên hệ thống chủ trương cụ thể.
Theo đó, ngày 04/5/2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 68-NQ/TW đã định hướng xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh.
Sau đó, các văn bản pháp lý khác tiếp tục cụ thể hóa chủ trương này, tạo nền tảng pháp lý tối cao cho việc bãi bỏ phương thức thuế khoán và chuyển hoàn toàn sang kê khai như Nghị quyết 198/2025/QH15, Nghị quyết 138/NQ-CP và Nghị quyết 139/NQ-CP.
Trong phần mục tiêu của Đề án ban hành kèm Quyết định 3389/QĐ-BTC, Bộ Tài chính xác định rõ rằng, đảm bảo hộ kinh doanh áp dụng phương pháp tự khai, tự nộp thuế từ ngày 01/01/2026.
Như vậy từ năm 2026, hộ kinh doanh phải kê khai thuế theo phương pháp tự khai, tự nộp thuế.
2. Quy định phân nhóm và kê khai thuế theo từng mức doanh thu đối với hộ kinh doanh
Quyết định 3389/QĐ-BTC ban hành Bảng 2 tại Phụ lục về mô hình quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh, xác định cách tính thuế, hồ sơ và kỳ kê khai theo 3 nhóm doanh thu (nhóm 1, nhóm 2 và nhóm 3).
Cụ thể, cách tính thuế hộ kinh doanh 2026 chi tiết như sau:
|
STT |
Tiêu chí |
Nhóm 1 Doanh thu ≤ 200 triệu |
Nhóm 2 200 triệu < doanh thu ≤ 3 tỷ |
Nhóm 3 Doanh thu > 3 tỷ |
|
1 |
Thuế GTGT |
Không phải nộp |
- Theo phương pháp trực tiếp theo % doanh thu) Thuế GTGT phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ % - Tự nguyện đăng ký áp dụng pp khấu trừ nếu đủ điều kiện Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ |
- Bắt buộc áp dụng khấu trừ Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ |
|
2 |
Thuế TNCN |
Không phải nộp |
Tính theo tỷ lệ % trên doanh thu theo từng ngành nghề Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu x Tỷ lệ % |
Tính trên thu nhập tính thuế x 17% (Thu nhập tính thuế = Doanh thu - chi phí hợp lý) |
|
3 |
Trách nhiệm kê khai doanh thu |
Kê khai 2 lần/năm (đầu/ giữa năm và cuối năm) để xác định nghĩa vụ thuế |
Kê khai theo quý (4 lần/năm) + quyết toán năm |
Kê khai theo tháng (nếu có doanh thu năm trên 50 tỷ) hoặc quý, quyết toán năm |
|
4 |
Hóa đơn |
Khuyến khích dùng hóa đơn điện tử có mã (trong giao dịch với người tiêu dùng) |
Bắt buộc dùng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nếu doanh thu > 01 tỷ và có hoạt động kinh doanh bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng; |
Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử có mã hoặc HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền |
|
5 |
Sổ kế toán |
Ghi chép đơn giản (được hỗ trợ phần mềm đơn giản miễn phí) |
Sổ kế toán đơn giản, phần mềm miễn phí |
Bắt buộc theo chế độ kế toán của doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc doanh nghiệp vừa |
|
6 |
Tài khoản ngân hàng |
Không bắt buộc |
Bắt buộc mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh |
Bắt buộc mở tài khoản riêng phục vụ kinh doanh |
|
7 |
Chuyển đổi phương pháp tính thuế |
Không áp dụng |
Nếu doanh thu > 3 tỷ trong 2 năm liên tục thì áp dụng như nhóm 3 từ năm sau |
Áp dụng như doanh nghiệp. Được khấu trừ thuế GTGT đầu vào từ kỳ đầu tiên |
|
8 |
Kinh doanh qua nền tảng TMĐT |
Nếu sàn có chức năng thanh toán: - Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu - Nếu DT cuối năm < 200tr, được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: - Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý |
Nếu sàn có chức năng thanh toán: - Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu - Nếu doanh thu cuối năm < 200tr, được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: - Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý |
Nếu sàn có chức năng thanh toán: - Sàn khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế GTGT, TNCN theo tỷ lệ % trên doanh thu - Nếu doanh thu cuối năm < 200tr được xử lý hoàn nộp thừa thuế đã nộp thay Nếu sàn không có chức năng thanh toán: - Cá nhân phải tự kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh, tháng hoặc quý |
|
9 |
Hỗ trợ từ cơ quan nhà nước |
- Miễn phí phần mềm kế toán - Hỗ trợ sử dụng hóa đơn điện tử - Tư vấn pháp lý |
- Miễn phí phần mềm kế toán - Hỗ trợ sử dụng hóa đơn điện tử - Tư vấn pháp lý |
- Miễn phí phần mềm kế toán - Hỗ trợ sử dụng hóa đơn điện tử - Tư vấn pháp lý - Khuyến khích chuyển đổi sang doanh nghiệp để hưởng ưu đãi theo Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198 |
3. Hồ sơ kê khai thuế bắt buộc đối với hộ kinh doanh từ năm 2026
Theo Quyết định 3389/QĐ-BTC, hồ sơ kê khai thuế của hộ kinh doanh gồm các thành phần sau:
(1) Tờ khai thuế bắt buộc - Mẫu số 01/CNKD
Áp dụng cho hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai.
(2) Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh - Mẫu số 01-2/BK-HĐKD
(3) Hồ sơ thuế GTGT và TNCN (nếu thuộc diện kê khai)
Hộ kinh doanh thuộc diện kê khai thuế hàng tháng hoặc hàng quý phải nộp thêm:
- Tờ khai thuế GTGT - Mẫu 01/GTGT
- Tờ khai thuế TNCN (áp dụng với hộ lớn có thu nhập tính thuế
(4) Hồ sơ thuế TNDN (trường hợp hộ lớn chuyển đổi hoặc thuộc diện đặc thù)
Nếu hộ kinh doanh phát sinh thuế TNDN (trường hợp chuyển đổi thành DN trong kỳ), hồ sơ bao gồm:
Tờ khai 02/TNDN hoặc 03/TNDN cùng phụ lục liên quan.
Trên đây là thông tin về việc từ 2026, hộ kinh doanh phải kê khai thuế thế nào?
