Thông tư 01/2010/TT-BGTVT khắc phục hậu quả lụt, bão trong hoạt động đường sắt

a) Trường hợp ngập nước đến mặt tà vẹt, nước có sóng, mức chênh của sóng từ 5cm trở lên, nước đang chảy mạnh, nước lũ đục, chảy xiết (đi ngược dòng nước có cảm giác bị cản) thì lái tàu, trưởng tàu phải cho tàu ngừng lại trước đoạn đường bị ngập nước, cử người đi phòng vệ theo quy định và báo ngay cho ga gần nhất biết (bằng điện thoại hoặc cử người đi báo); ga nhận được điện phải báo ngay cho đơn vị quản lý cầu đường sở tại. Tàu chỉ được chạy qua đoạn đường ngập nước khi đơn vị quản lý cầu đường sở tại kiểm tra khẳng định cho tàu chạy qua an toàn.

b) Trường hợp ngập nước do mưa to đọng úng, nước không chảy, không có sóng to, vùng không có lụt, bão thì việc cho tàu chạy qua đoạn đường ngập nước phải tuân thủ các điều kiện đối với đầu máy, toa xe, cụ thể như sau:
- Tốc độ đoàn tàu qua đoạn ngập nước không được quá 5 km/h;
- Đối với toa xe:
+ Đối với toa xe khách có lắp máy phát điện ở giá chuyển hướng, nếu nước ngập trên mặt ray tới 110 mm thì phải lắp dây cu roa với góc treo máy từ 30 độ trở lên. Nếu nước ngập trên mặt ray từ trên 110 mm đến dưới 210 mm thì phải có biện pháp bọc kín máy phát hoặc treo máy lên tới mức cao nhất có thể đảm bảo không cho nước lọt vào máy phát điện;
+ Đối với toa xe khách điều hòa không khí có lắp máy phát điện gầm xe và toa xe khách hai tầng chỉ được chạy qua vùng ngập nước với mức nước ngập trên mặt ray không quá 100 mm;
+ Khi mức nước ngập trên mặt ray từ 210 mm trở lên thì không được cho xe khách cũng như xe hàng chạy qua để tránh nước tràn vào ổ bi, hộp dầu;
+ Các đoàn xe sau khi đã vượt qua vùng ngập nước tới 210 mm, các trạm chính bị ở 2 đầu phải kiểm tra toàn bộ hộp trục của các toa xe, bảo đảm không để nước lọt vào hộp trục có thể gây cháy hộp trục.
- Đối với đầu máy mức nước ngập trên đỉnh ray lớn nhất được phép là:
+ 50 mm đối với đầu máy điêzen truyền động điện D20E, D19E, D18E, D13E, D12E, D9E, D8E);
+ 100mm đối với đầu máy điêzen truyền động điện (D19Er, D14Er).
+ 170mm đối với đầu máy TY (D4H) và đầu máy Ru (D11H);  
+ 200mm đối với đầu máy DPH-21 (D10H);
+ 275mm đối với đầu máy Úc (D5H);
+ 300mm đối với đầu máy hơi nước.
Trong quá trình chạy tàu, lái tàu phải tăng cường quan sát, xử lý sao cho mọi trường hợp không để nước vào động cơ điện kéo của đầu máy điêzen truyền động điện, vào lỗ đo dầu, hộp giảm tốc trục của đầu máy TY, Úc hoặc vào ắc quy của đầu máy Ru.
Nếu nước ngập vượt quá quy định trên thì phải ngừng chạy tàu. Nếu đoàn tàu ở khu gian, trưởng tàu và lái tàu phải hội ý để tiến hoặc lùi đến nơi an toàn.

c) Trong lúc tàu ngừng, xét thấy nước có khả năng dâng cao hoặc đường bị xói lở, lún đường, sụt đất làm cho tàu có thể bị nghẽn hoặc có nguy cơ bị tai nạn thì trưởng tàu và lái tàu phải tự quyết định cho tàu lùi hoặc tiến khỏi chỗ nguy hiểm. Khi cho tàu lùi về ga thì trưởng tàu, lái tàu phải áp dụng đầy đủ các biện pháp quy định cho tàu chạy lùi theo “Quy trình chạy tàu và công tác dồn đường sắt”.

1. Khắc phục ách tắc giao thông vận tải đường sắt
Khi lụt, bão, sự cố, thiên tai gây hại làm gián đoạn giao thông vận tải đường sắt:

a) Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam quyết định thành lập Hội đồng cứu hộ, cứu nạn; khi bão lụt, sự cố thiên tai làm hỏng kết cấu hạ tầng đường sắt thì Lãnh đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam phụ trách quản lý, bảo trì kết cấu hạ tầng đường sắt làm Chủ tịch Hội đồng; khi cứu nạn, cứu hộ về đầu máy, toa xe thì Lãnh đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam phụ trách về đầu máy, toa xe là Chủ tịch Hội đồng; khi chuyển tải hành khách, hàng hóa thì Lãnh đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam phụ trách công tác vận tải làm Chủ tịch Hội đồng;

b) Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn các cấp trực thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam phải huy động mọi lực lượng làm các việc sau:
- Tổ chức phòng vệ theo quy định để đảm bảo an toàn chạy tàu;
- Điều tra khảo sát thiệt hại của các công trình, phương tiện vận chuyển và lập biên bản xác nhận khối lượng, mức độ thiệt hại có sự tham gia xác nhận của đại diện chính quyền, Ủy ban nhân dân cấp xã (phường, thị trấn) nơi xảy ra bão, lũ, sự cố, thiên tai;
- Lập phương án cứu chữa công trình; trục cẩu thiết bị, phương tiện vận tải (nếu có); dự kiến tiến độ lập lại giao thông; đồng thời điện báo về Tổng công ty Đường sắt Việt Nam. Trường hợp có sự cố hoặc tai nạn chạy tàu thì đơn vị có liên quan xử lý theo quy định tại “Quy định về giải quyết sự cố, tai nạn giao thông đường sắt” của Bộ Giao thông vận tải;
- Căn cứ vào tình hình cụ thể, Giám đốc xí nghiệp vận tải, Trưởng ga báo cáo Tổng giám đốc Tổng công ty vận tải đường sắt trực tiếp quản lý quyết định phương án và biện pháp vận chuyển hành khách, hàng hóa;
- Đối với đoàn tàu đang chạy dọc đường xét thấy chưa thể qua được khu vực trở ngại, Trung tâm điều hành vận tải phải giữ tàu ở những ga thị trấn, thị xã hoặc thành phố để tạo điều kiện thuận lợi cho việc phục vụ ăn uống, sinh hoạt của hành khách;
- Trường hợp đoạn đường bị hư hỏng ngắn, gần đường ô tô đi lại thuận tiện, Xí nghiệp vận tải, Trưởng ga hai đầu khu gian báo cáo với Trung tâm điều hành vận tải để có phương án chuyển tải hành khách; đồng thời liên hệ với địa phương nơi chuyển tải để tranh thủ sự giúp đỡ và công tác đảm bảo trật tự trị an;
- Trường hợp tàu bị kẹt trong khu gian do lụt, bão, sự cố, thiên tai thì Xí nghiệp vận tải, Trưởng ga hai đầu khu gian và trưởng tàu phải tổ chức cứu hộ hành khách, chuyển tải hành khách và bảo vệ đoàn tàu, hàng hóa;
- Khi giao thông bị gián đoạn, công trình đường sắt bị hư hỏng, tàu chưa chạy được, khoảng cách chuyển tải xa cần phải huy động các phương tiện đường bộ giúp đỡ; Công ty Vận tải hành khách đường sắt phải báo cáo Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam tình hình cụ thể, phương án chuyển tải và giải pháp thực hiện để Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam quyết định phương án tổ chức chuyển tải;
- Đối với hàng hóa đặc biệt quan trọng, cần tổ chức chuyển tải thì Công ty vận tải hàng hóa đường sắt phải báo cáo Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và chỉ được chuyển tải khi được Tổng giám đốc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam quyết định.
- Trung tâm điều hành vận tải có trách nhiệm theo dõi chặt chẽ hành trình các đoàn tàu đang trong vùng ảnh hưởng của lụt, bão, sự cố, thiên tai… và ra các mệnh lệnh quyết định khẩn cấp các biện pháp đảm bảo an toàn chạy tàu; chỉ đạo việc bảo vệ chuyển tải hành khách; bảo vệ đoàn tàu, hàng hóa; chỉ đạo các đoàn tàu cứu hộ (nếu có), các đoàn tàu chở vật tư, thiết bị và thử tải … theo yêu cầu của công tác cứu chữa.

2. Phân cấp tổ chức cứu chữa.
Để các đơn vị chủ động trong công tác cứu chữa, việc phân cấp tổ chức cứu chữa quy định như sau:

a) Trường hợp thiệt hại không lớn, kỹ thuật không phức tạp, dự kiến tiến độ thông xe không quá 1 ngày thì các Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn cấp cơ sở tự giải quyết; báo cáo về Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn cấp trên để chi viện vật tư và cử cán bộ tham gia nếu cần thiết;

b) Trường hợp thiệt hại tương đối lớn, kỹ thuật tương đối phức tạp, dự kiến tiến độ thông xe từ 2 đến 3 ngày thì Ban Chỉ đạo phòng chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn khu vực thành lập Ban Chỉ huy cứu chữa để chỉ đạo các đơn vị cứu chữa công trình, trục vớt thiết bị, phương tiện (nếu có) và báo cáo Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, đồng thời đề nghị Tổng công ty Đường sắt Việt Nam chi viện vật tư, thiết bị, phương tiện vận tải, cán bộ tham gia cứu chữa.

c) Trường hợp khối lượng thiệt hại lớn, kỹ thuật phức tạp, dự kiến tiến độ thông xe từ 4 ngày trở lên thì Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam phải thành lập Ban Chỉ huy cứu chữa để chỉ đạo các đơn vị cứu chữa công trình, trục cẩu phương tiện vận tải (nếu có); báo cáo về Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn của Bộ Giao thông vận tải. Trường hợp công trình vượt quá khả năng cứu chữa của mình, Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố thiên tai và cứu nạn của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam báo cáo và đề nghị Bộ Giao thông vận tải chi viện.

3. Điều động nhân lực vật tư thiết bị

a) Để khắc phục nhanh hậu quả lụt, bão, sự cố, thiên tai những trường hợp cần thiết, các Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn các cấp được đề nghị cấp trên huy động nhân lực, vật tư, thiết bị… của các đơn vị khác cho công tác cứu chữa. Khi được huy động, các đơn vị phải làm đầy đủ thủ tục giao nhận lao động, vật tư, phương tiện, thiết bị theo quy định để làm căn cứ thanh toán sau này;

b) Các đơn vị sản xuất vật liệu (đá, tà vẹt v.v…) trực thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam ngoài việc thực hiện số lượng dự phòng chống lụt, bão, sự cố, thiên tai phải tổ chức làm thêm ca, thêm giờ để cung ứng kịp thời vật tư theo yêu cầu của của công tác cứu chữa;

c) Tàu hoặc goòng chuyên chở công nhân, vật liệu đi khôi phục giao thông được ưu tiên trên tất cả các loại tàu;

d) Trung tâm điều hành vận tải được phép sử dụng, huy động các đầu máy, toa xe kể cả những toa xe chưa xếp hàng hoặc xếp hàng chưa xong nếu cần lấy toa xe đó để đi khôi phục giao thông thì hàng hóa trên toa xe chưa xếp xong phải dỡ xuống;

đ) Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn của các Công ty quản lý kết cấu hạ tầng đường sắt được quyết định sử dụng đất đá, vật liệu hiện có trên các phương tiện vận tải của đường sắt để cứu chữa trong trường hợp đất đá, vật liệu này của các đơn vị trực thuộc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam. Đối với đất đá, vật liệu của các tổ chức khác phải thỏa thuận trước khi sử dụng.
Khi sử dụng đất đá, vật liệu phải thực hiện đầy đủ thủ tục thanh toán theo quy định;

e) Khi cần huy động nhiều người để khắc phục trở ngại, được phép sử dụng các đoàn tàu khách. Nếu tại đó không có các đoàn tàu khách, được phép sử dụng các toa xe chở hàng loại GG hoặc HH (không phải xe chuyên dùng) để chuyên chở công nhân đến nơi giải quyết trở ngại. Trường hợp cần chở ít người có thể dùng goòng máy hoặc ô tô để vận chuyển.

1. Đối tượng áp dụng cho cứu chữa bước 1.

a) Những đối tượng sau đây được tính là trực tiếp tham gia cứu chữa khắc phục hậu quả lụt, bão, sự cố, thiên tai và cứu nạn.
- Lực lượng trực tiếp lao động, thi công trên công trường (kể cả lực lượng cứu hộ khi có tai nạn chạy tàu);
- Lực lượng phục vụ thi công, lực lượng bảo vệ và thông tin liên lạc trên công trường, dẫn tàu tại các công trình đang cứu chữa;
- Ban Chỉ huy và những người giúp việc của Ban chỉ huy công trường.

b) Những đối tượng sau đây được tính là gián tiếp tham gia cứu chữa khắc phục hậu quả lụt, bão, ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn:
- Những người trong Ban trực tại 2 ga đầu khu gian điều hành các đoàn tàu phục vụ công tác cứu chữa như: cứu hộ, chở vật tư, thử tải .v.v… phục vụ cứu chữa công trình;
- Những người làm nhiệm vụ bốc xếp vật tư tại kho, bãi, mỏ đá ngoài khu vực thiệt hại phục vụ cho công tác cứu chữa lụt, bão, ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn;
- Công nhân lái tàu, lái goòng, lái ô tô và làm nhiệm vụ trên các đoàn tàu: cứu hộ, chở vật tư, thử tải…;

2. Thời gian lao động.

a) Những đối tượng trực tiếp không được phép bố trí ngày làm việc liên tục quá 12 giờ (trừ trường hợp đặc biệt);

b) Các đối tượng trực tiếp nêu tại điểm a khoản 1 Điều này được tính 01 ngày công lao động (không tính thời gian di chuyển trên đường đến công trường) đối với:
Giai đoạn 1: Nếu làm việc đủ 6 giờ trên công trường.
Giai đoạn 2: Nếu làm việc đủ 8 giờ trên công trường.

3. Chế độ đãi ngộ áp dụng cho cứu chữa bước 1:

a) Tiền bồi dưỡng làm nhiệm vụ trong quá trình cứu chữa, khắc phục hậu quả lụt, bão, sự cố, thiên tai và cứu nạn:
- Các đối tượng trực tiếp nêu tại điểm a khoản 1 Điều này, ngoài mức tiền lương mỗi công lao động bình thường, bao gồm các yếu tố: Lương cấp bậc và các khoản phụ cấp khác (nếu có), được tính thêm tiền bồi dưỡng làm nhiệm vụ, mức bồi dưỡng tối đa cho một người trong một ngày bằng 2 lần mức chi một ngày công lao động trung bình tính trên cơ sở mức lương tối thiểu theo quy định của Chính phủ;
- Các đối tượng gián tiếp được quy định tại điểm b khoản 1 Điều này, ngoài mức tiền lương mỗi công lao động bình thường, bao gồm các yếu tố: Lương cấp bậc và các khoản phụ cấp khác (nếu có), được tính thêm tiền bồi dưỡng làm nhiệm vụ, mức bồi dưỡng tối đa cho một người trong một ngày bằng 1 lần mức chi một ngày công lao động trung bình tính trên cơ sở mức lương tối thiểu theo quy định của Chính phủ;

b) Tiền ăn thêm trong thời gian cứu chữa của các đối tượng tham gia cứu chữa, khắc phục hậu quả lụt, bão, sự cố, thiên tai và cứu nạn:
Các đối tượng tham gia cứu chữa, khắc phục hậu quả lụt, bão, sự cố, thiên tai và cứu nạn bước 1 được hưởng tiền ăn thêm, mức hưởng tiền ăn thêm không quá 50.000 đồng/ngày/người;

c) Những người được huy động đến tham gia cứu chữa công trình mỗi ngày công chuyển quân và chờ đợi được tính theo mức lương chế độ của một ngày lao động bình thường được hưởng công tác phí theo chế độ hiện hành, việc xác định thời gian chuyển quân, chờ đợi và thời gian tính công tác phí căn cứ vào quyết định điều động nhân sự, giấy đi đường.

1. Nguồn tài chính phòng, chống, khắc phục hậu quả lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn được sử dụng trong các công việc sau đây:

a) Khắc phục hậu quả lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn, đảm bảo giao thông bước 1 và bước 2;

b) Sửa chữa, nâng cấp công trình, để phục vụ cho phòng, chống lụt, bão, ứng phó sự cố, thiên tai, trang thiết bị cho công tác dự báo và chỉ đạo, chỉ huy phòng, chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn;

c) Cứu hộ người và tài sản; cứu hộ các công trình và phương tiện vận tải bị sự cố do lụt, bão, sự cố, thiên tai gây ra; trục vớt phương tiện chìm đắm;

2. Mọi chi phí phòng, chống, khắc phục hậu quả lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn được thanh toán bằng thực thanh theo quy định hiện hành.

3. Trong trường hợp kinh phí dự phòng phòng chống lụt, bão; ứng phó sự cố, thiên tai và cứu nạn không đủ để thực hiện, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam báo cáo Bộ Giao thông vận tải (qua Ban Chỉ đạo Phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn Bộ Giao thông vận tải) để cân đối bổ sung từ nguồn dự phòng ngân sách Nhà nước.