Thuật ngữ pháp lý Thuật ngữ pháp lý

a b c d e f g h i k l m n o p q r s t u v w x y z all
Hiển thị 1-20 trong 5.777 thuật ngữ
SttThuật ngữMô tả / Định nghĩaNguồn
5321Tranh chấp địa giới hành chínhlà hành vi tranh chấp quyền quản lý đất đai, mặt nước, đảo, hải đảo liên quan đến địa giới hành chính của các đơn vị hành chính liền kề nhau.06/2006/TTLT-BTNMT-BNV-BNG-BQP
5322Tranh chấp lao độngNhững tranh chấp về quyền và lợi ích liên quan đến việc làm, tiền lương thu nhập và các điều kiện lao động khác, về thực hiện hợp đồng lao động, thỏa ước tập thể và trong quá trình học nghề (Điều 157 - Bộ luật lao động). Tranh chấp lao động bao gồm: tranh chấp lao động cá nhân và tranh chấp lao động tập thể. Các tổ chức, cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động gồm: - Hội đồng hòa giải lao động cơ sở. - Hòa giải viên lao động. - Tòa lao động thuộc tòa án nhân dân. Các nguyên tắc, thẩm quyền, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động được quy định tại Chương 14 - Bộ luật lao động và được quy định chi tiết trong pháp lệnh về thủ tục giải quyết các tranh chấp lao động và các cuộc đình công do Ủy ban thường vụ Quốc hội thông qua ngày 11/4/1996.Từ điển Luật học trang 532
5323Tranh chấp quốc tế"Là sự tranh chấp xảy ra giữa hai bên hoặc nhiều bên quốc gia có chủ quyền. Tranh chấp quốc tế có thể xảy ra trong tất cả các lĩnh vực hoạt động quốc tế của các quốc gia, nhưng nổi cộm nhất, chủ yếu nhất là tranh chấp về chủ quyền lãnh thổ bao gồm chủ quyền trên đất liền, trên các hải đảo, trên biển, trên không, vv. Hiến chương Liên hợp quốc và Công pháp quốc tế đã xác định các nguyên tắc giải quyết tranh chấp quốc tế là giải quyết bằng phương pháp hòa bình, thương lượng; không được sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực; giữ nguyên hiện trạng cho đến khi đạt đến thỏa thuận cuối cùng; các bên tranh chấp phải tự kiềm chế không tiến hành bất cứ hoạt động nào làm cho tình hình trở nên xấu đi. Nước Việt Nam luôn luôn tôn trọng quy định của Hiến chương Liên hợp quốc và luật pháp, tập quán quốc tế trong giải quyết các tranh chấp xảy ra giữa các nước với Việt Nam. Trong thực tiễn quan hệ quốc tế, các nước lớn, mạnh thường không tôn trọng và phá vỡ các nguyên tắc giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế. Hậu quả là nhiều cuộc chiến tranh thế giới và chiến tranh khu vực đả xảy ra."Từ điển Luật học trang 533
5324Tranh chấp về công nghệ thông tinlà tranh chấp phát sinh trong hoạt động ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin.67/2006/QH11
5325Tranh luận tại phiên tòa"Là giai đoạn trong trình tự tố tụng hình sự, được tiến hành sau phần xét hỏi tại phiên tòa. Theo Điều 191 - Bộ luật tố tụng hình sự, sau khi kết thúc việc xét hỏi tại phiên tòa, kiểm sát viên trình bày lời luận tội, đề nghị kết tội bị cáo theo toàn bộ hay một phần nội dung cáo trạng hoặc kết luận về tội danh nhẹ hơn; nếu thấy không có căn cứ để kết tội thì rút toàn bộ quyết định truy tố và đề nghị hội đồng xét xử tuyên bố bị cáo không có tội. Bị cáo trình bày lời bào chữa, nếu bị cáo có người nào bào chữa thì người này bào chữa cho bị cáo. Bị cáo có quyền bổ sung ý kếin bào chữa. Người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án hoặc người đại diện hợp pháp của họ được trình bày ý kiến để bảo vệ quyền và lợi ích của mình. Người tham gia tranh luận có quyền đáp lại ý kiến của người khác nhưng chỉ được phát biểu một lần đối với mỗi ý kiến mà mình không đồng ý. Chủ tọa phiên tòa không được hạn chế thời gian tranh luận, nhưng có quyền cắt những ý kiến không có liên quan đến vụ án. Sau khi những người tham gia tranh luận không trình bày gì thêm, chủ tọa phiên tòa tuyên bố kết thúc tranh luận."Từ điển Luật học trang 533
5326Trao đổi dữ liệu điện tửlà sự chuyển thông tin từ máy tính này sang máy tính khác bằng phương tiện điện tử theo một tiêu chuẩn đã được thoả thuận về cấu trúc thông tin.58/2007/QĐ-BGDĐT
5327Trao đổi dữ liệu điện tử (EDI)là sự chuyển thông tin từ máy tính này sang máy tính khác bằng phương tiện điện tử theo một tiêu chuẩn đã được thỏa thuận về cấu trúc thông tin.51/2005/QH11
5328Trao đổi thông tin tín dụnglà việc truyền, gửi các thông tin về cảnh báo rủi ro tín dụng giữa trung tâm thông tin tín dụng Ngân hàng nhà nước, chi nhánh Ngân hàng nhà nước và các Tổ chức tín dụng, chi nhánh tổ chức tín dụng.1117/2004/QĐ-NHNN
5329Trao đổi tù binhViệc các bên đối địch trong chiến tranh đổi những tù binh có giá trị đặc biệt đã thỏa thuận trước với nhau tại những địa điểm do các bên lựa chọn.Từ điển Luật học trang 534
5330Trao đổi văn kiện tạo thành điều ước quốc tếlà việc trao đổi thư, công hàm hoặc văn kiện có tên gọi khác tạo thành điều ước quốc tế hai bên giữa nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và bên ký kết nước ngoài.41/2005/QH11
5331Trao trả tù binhViệc các bên xung đột trao trả hết cho nhau những tù binh bị bắt trong thời gian chiến tranh, kể cả việc cung cấp đầy đủ danh sách, nơi chôn, nguyên nhân chết trong thời gian bị giam giữ. Trao trả tù binh là một trong những điều kiện phải có khi ký kết hòa ước.Từ điển Luật học trang 534
5332Trật tự pháp luậtMột trong những biểu hiện của trạng thái, tình hình hợp thành trạng thái, tình hình trật tự an ninh, an toàn xã hội, thường được hiểu dưới hai dạng: 1. Trạng thái, tình hình tôn trọng kỷ cương xã hội, pháp luật nhà nước trong toàn quốc, toàn vùng, trong từng đơn vị cụ thể. 2. Hệ thống pháp luật được kết cấu chặt chẽ, hài hòa thống nhất với nhau hay ngược lại. Hiến pháp là đạo luật gốc, cơ bản có hiệu lực cao nhất và rộng nhất. Luật không được trái lại với hiến pháp. Các văn bản luật đều thống nhất, hài hòa với nhau, không chồng chéo mâu thuẫn nhau. Văn bản dưới luật của cấp dưới không được mâu thuẫn lại với văn bản dưới luật của cấp trên. Văn bản pháp luật ban hành sau nếu phủ định, trái với văn bản ban hành trước thì phải tuyên bố hủy bỏ văn bản trước. Trật tự pháp luật theo nghĩa này là sự thống nhất hài hòa của toàn bộ nền pháp luật của đất nước.Từ điển Luật học trang 534
5333Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệtlà trẻ em có hoàn cảnh không bình thường về thể chất hoặc tinh thần, không đủ điều kiện để thực hiện quyền cơ bản và hoà nhập với gia đình, cộng đồng25/2004/QH11
5334Trẻ em lang thang"là trẻ em rời bỏ gia đình, tự kiếm sống, nơi kiếm sống và nơi cư trú không ổn định; trẻ em cùng với gia đình đi lang thang"25/2004/QH11
5335TRENDDự báo thời tiết sân bay có hiệu lực dưới 2 giờ từ thời điểm quan trắc.12/2007/QĐ-BGTVT
5336Tri thức truyền thống về nguồn genlà sự hiểu biết, kinh nghiệm, sáng kiến của người dân địa phương về bảo tồn và sử dụng nguồn gen.20/2008/QH12
5337Trích lục bản ánBản trích một số điều trong toàn văn của bản án theo yêu cầu của những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án hoặc người đại diện hợp pháp của họ và người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự của vụ án. Những người này cũng có quyền yêu cầu tòa án cấp bản sao toàn văn bản án. Bị cáo, người bào chữa của bị cáo, viện kiểm sát cùng cấp được tòa án cấp bản sao toàn văn bản án. Chậm nhất 15 ngày sau khi tuyên án, tòa án phải cấp bản sao toàn văn hay trích lục toàn văn bản án cho những người đã nêu.Từ điển Luật học trang 534
5338Triển khai thực nghiệmlà hoạt động ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học để làm thực nghiệm nhằm tạo ra công nghệ mới, sản phẩm mới21/2000/QH10
5339Triều đìnhLà một tổ chức chính quyền cao nhất giúp vua cai trị đất nước. Ở Việt Nam triều đình tồn tại dưới các triều phong kiến từ nhà Lý (1010), nhà Nguyễn cho đến trước Cách mạng tháng Tám 1945, triều đình gồm các vị thượng thư dưới sự lãnh đạo tối cao của hoàng đế, phụ trách 6 bộ (Lại, Lễ, Hình, Hộ, Công và Binh). Nhưng thành phần này có sự thay đổi khi Gia Long (Nhà Nguyễn) lên ngôi năm 1802 và nhất là từ năm 1884 khi bị thực dân Pháp đô hộ. Từ đời vua Minh mạng, có thêm Viện cơ mật gồm 4 vị đại thần phụ trách các viện quân quốc trọng sự (xt. Viện cơ mật). Từ năm 1933 trở đi, vua Bảo Đại về nước, bộ máy triều đình có sự thay đổi theo quan niệm mới. Chỉ còn 5 bộ là: Bộ lại, Bộ quốc gia giáo dục, Bộ tài chính, Bộ cứu tế xã hội, Bộ hình và Bộ công chính kiêm mỹ thuật và lễ nghi. Các vị thượng thư là do nhà vua lựa chọn trong số những người được lòng tin của chính phủ Pháp và triều đình, ở trong quan trường hay ngoài quan trường (vd. ở ngoài quan trường như ông Phạm Quỳnh chủ bút báo Nam Phong). Các vị thượng thư của triều đình hợp thành Hội đồng cơ mật do hoàng đế chủ tọa. Mọi chủ trương, hoạt động lớn của triều đình đều phải được sự phê duyệt của viên khâm sứ người Pháp.Từ điển Luật học trang 535
5340Triệu hồiHành vi pháp lý của nước cử đi áp dụng để gọi đại sứ của mình đang công tác tại nước ngoài trở về. Lý do của việc triệu hồi thường là do nảy sinh căng thẳng về quan hệ ngoại giao giữa hai nước nhưng chưa đến mức cắt đứt. Nguyên thủ quốc gia là người có thẩm quyền cử đại sứ ra nước ngoài nên cũng có quyền triệu hồi đại sứ về nước. Hình thức thực hiện quyền này được thể hiện dưới hình thức nguyên thủ quốc gia của nước cử đại sứ gửi thư cho nguyên thủ quốc gia nhận đại sứ chính thức thông báo việc triệu hồi. Bên triệu hồi đại sứ không có nhiệm vụ phải giải thích lý do của việc triệu hồi cho nước nhận đại sứ.Từ điển Luật học trang 535