Thuật ngữ pháp lý Thuật ngữ pháp lý

a b c d e f g h i k l m n o p q r s t u v w x y z all
Hiển thị 1-20 trong 5.777 thuật ngữ
SttThuật ngữMô tả / Định nghĩaNguồn
4601Tập quán pháp"Ở Việt Nam tập quán pháp - cũng gọi là tục lệ pháp - hoặc luật tục là tổng thể các quy tắc do tục lệ quy định mà những người đã sống chung trong một cộng đồng đều tuân thủ trước khi hoặc cả sau khi có pháp luật thành văn. Ví dụ như nghiên cứu luật tục được phản ánh qua các truyền thuyết và một số mặt sinh hoạt xã hội tiêu biểu, chúng ta thấy từ rất xa xưa, trước khi có bộ luật thành văn đầu tiên của nhà Lý ra đời, đã có tục lệ về hôn nhân và gia đình; tục lệ đối với người chết; tục lệ liên quan đến việc xử phạt; tục lệ thể hiện quan điểm về quyền con người (Sơ thảo lịch sử nhà nước và pháp quyền Việt Nam, Tập 1, Đinh Gia Khánh, Nhà xuất bản khoa học xã hội 1968). Từ sau khi Bộ luật hình thứ nhà Lý ra đời cho đến hết thời thuộc Pháp có hai tình hình là: a) Nếp sống của nhân dân trong các thôn xã phần lớn là do tục lệ của mỗi xã quy định hoặc là tục lệ ghi chép trên giấy tờ hoặc là tục lệ truyền khẩu. b) Nhiều vấn đề quan trọng không được luật pháp hay án lệ dự liệu, hoặc có khi được đề cập tới nhưng không được xác định một cách rõ ràng; do đó người ta đã phải căn cứ vào tục lệ để giải quyết. Trong trường hợp này, tục lệ đã bổ sung cho luật pháp hiện hành, vì vậy tục lệ đương nhiên trở thành một nguồn đáng kể của các định chế Việt Nam hồi đó."Từ điển Luật học trang 452
4602Tập quán Quốc tếNhững quy tắc xử sự được hình thành từ lâu trong các quan hệ Quốc tế được các quốc gia, các tổ chức phi chính phủ, các pháp nhân, các công dân của nhiều quốc gia khác nhau tôn trọng chấp hành mặc dầu những quy tắc đó chưa được chính thức quy định trong công pháp quốc tế. Các tập quán quốc tế được hình thành trước tiên và lâu đời nhất là các tập quán, tập tục về chiến tranh như không giết người thuộc các lực lượng vũ trang đối phương khi họ bị loại ra khỏi vòng chiến đấu, cho phép nước chủ quản nhận thương binh, bệnh binh của họ trở về nước trong lúc chiến tranh chưa kết thúc. Các tập quán quốc tế hiện còn được giữ lại nhiều là các tập quán về cứu hộ người, phương tiện trên biển. Các tàu thuyền đi lại trên phải biển phải cứu vớt, chăm sóc cho các nạn nhân, tàu thuyền gặp tai nạn trên biển, nước chủ nhà không được bắt giữ mà phải cứu hộ và cung cấp lương thực, nước ngọt để các tàu thuyền lâm nạn trôi giạt vào lãnh thổ của mình trở về nước họ, vv. Tập quán quốc tế là một trong những nguồn của công pháp quốc tế. Nhiều tập quán quốc tế ngày nay đã được thừa nhận và ghi vào các điều ước quốc tế, trong trường hợp này tập quán quốc tế đã trở thành công ước quốc tế như công ước về bảo hộ nạn nhân chiến tranh. Có những nước không tham gia điều ước quốc tế nhưng không phản đối và chấp nhận việc thi hành nó, trong trường hợp này điều ước quốc tế trở thành tập quán quốc tế đối với nước không tham gia công ước.Từ điển Luật học trang 452
4603Tập quán thương mạiCách ứng xử từ lâu đã hình thành thói quen được áp dụng trong thương mại với nước ngoài nếu có quy định trong pháp luật của quốc gia. Điều 4 - Luật thương mại của Việt Nam quy định các bên ký kết hợp đồng thương mại được thỏa thuận áp dụng tập quán thương mại quốc tế nếu tập quán quốc tế đó không trái với pháp luật Việt Nam.Từ điển Luật học trang 453
4604Tập sựThời kỳ mà các sinh viên sau khi tốt nghiệp các trường đại học, học sinh tốt nghiệp các trường cao đẳng, các trường dạy nghề được nhận vào làm việc tại các cơ quan, công sở xí nghiệp phải trải qua trước khi được nhận chính thức là người trong biên chế. Mục đích của chế độ tập sự là tạo cho những người mới ra trường làm quen và thích ứng với môi trường và những điều kiện thực tế trước khi được chính thức giao việc. Thời gian tập sự của sinh viên mới tốt nghiệp đại học và cao đẳng là 24 tháng, đối với học sinh tốt nghiệp trường trung học chuyên nghiệp là 18 tháng, đối với học sinh tốt nghiệp bậc sơ học là 12 tháng. Trong thời gian tập sự, người tập sự được hưởng 95% mức lương, bậc của ngành, nghề được giao.Từ điển Luật học trang 453
4605Tập sự công chứclà việc người được tuyển dụng tập làm việc theo chức trách, nhiệm vụ của ngạch sẽ được bổ nhiệm.117/2003/NĐ-CP
4606Tập thể lao độngTất cả những người lao động làm việc thường xuyên tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Tập thể lao động là chủ thể của các thỏa ước lao động tập thể ký với bên sử dụng lao động. Khi có trên 50% số người của tập thể lao động trong doanh nghiệp tán thành nội dung thỏa ước đã thương lượng mới được ký kết. Đại diện cho tập thể lao động là ban chấp hành công đoàn cơ sở hoặc tổ chức công đoàn lâm thời do đại hội tập thể lao động bầu ra theo định kỳ. Trong trường hợp xảy ra tranh chấp lao động với bên sử dụng lao động, sau khi đã tiến hành hòa giải theo đúng trình tự, thủ tục do luật định mà không thành, nếu được quá nửa tập thể lao động tán thành bằng cách bỏ phiếu kín hoặc lấy chữ ký thì ban chấp hành công đoàn cơ sở có quyền thay mặt tập thể lao động tiến hành đình công, trừ việc đình công ở các doanh nghiệp phục vụ công cộng và doanh nghiệp thiết yếu cho nền kinh tế quốc dân hoặc an ninh, quốc phòng theo danh mục do chính phủ quy định.Từ điển Luật học trang 453
4607Tập thông báo hàng không(Aeronautical Information Publication): Tài liệu được cơ quan quản lý nhà nước về hàng không dân dụng hoặc cơ quan được ủy quyền của một quốc gia phát hành, chứa đựng những thông tin hàng không có tính chất lâu dài cần thiết cho hoạt động bay.29/2005/QĐ-BGTVT
4608Tập thông báo tin tức hàng không"(Aeronautical Information Publication): Tài liệu được cơ quan quản lý nhà nước về hàng không dân dụng hoặc CSCCDV được ủy quyền phát hành; tài liệu bao gồm những thông tin cần thiết cho hoạt động bay."12/2007/QĐ-BGTVT
4609Tập tin tức hàng không trọn gó"(Intergrated aeronautical information package) gồm các tài liệu sau đây: a) Tập AIP, tập tu chỉnh AIP; b) Tập bổ sung AIP c) NOTAM và PIB; d) AIC; đ) Bản danh mục NOTAM còn hiệu lực và Bản tóm tắt nội dung NOTAM còn hiệu lực."21/2007/QĐ-BGTVT
4610Tập tin văn bảnLà văn bản được lưu trữ dạng số hoá (file) trong máy tính hoặc trong các thiết bị lưu trữ điện tử. Thông thường tập tin có định dạng *.doc (word), *.xls (excel), ...1207/QĐ-KL-THTK
4611Tập trung cải tạo"(Từ cũ gọi là ""an trí"") là một biện pháp cưỡng chế hành chính nhằm mục đích phòng ngừa do cơ quan chính quyền có thẩm quyền áp dụng đối với những kẻ tuy chưa có hành vi cụ thể phạm pháp cuỡng chế hình sự, nhưng trong những tình hình cần thiết để bảo vệ trật tự an ninh, ổn định trị an xã hội, tạm thời họ phải bị cách ly, mất tự do trong một thời hạn nhất định. Những người bị tập trung cải tạo thường là những người có nhiều tiền sự, tiền án, lưu manh côn đồ. Tập trung cải tạo là một biện pháp cưỡng chế hành chính để phòng ngừa khác với ""cải tạo không giam giữ"" là một hình phạt chính mà tòa án áp dụng đối với kẻ phạm tội."Từ điển Luật học trang 454
4612Tập tu chỉnh AIP(AIP Amendment) là tài liệu chứa đựng những thay đổi mang tính chất lâu dài đối với những tin tức trong AIP.21/2007/QĐ-BGTVT
4613Tất toán hợp đồnglà việc thanh toán tất cả các nghĩa vụ liên quan đến hợp đồng mà các bên nắm giữ hợp đồng phải thực hiện.158/2006/NĐ-CP
4614Tầu baylà thuật ngữ chung chỉ máy bay cánh cố định (gọi ngắn gọn là máy bay), máy bay trực thăng (gọi ngắn gọn là trực thăng), tầu lượn hoặc khí cầu.16/2006/QĐ-BGTVT
4615Tàu bay đang bay"là tàu bay đang trong thời gian kể từ thời điểm mà tất cả các cánh cửa ngoài được đóng lại sau khi hoàn thành xếp tải đến thời điểm mà bất kỳ cửa ngoài nào được mở ra để dỡ tải; trong trường hợp hạ cánh bắt buộc, tàu bay được coi là đang bay cho đến khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền đảm nhận trách nhiệm đối với tàu bay, người và tài sản trong tàu bay."06/2007/QĐ-BGTVT
4616Tầu bay đang bay"là tầu bay đang trong thời gian khai thác kể từ thời điểm khi tất cả các cửa ngoài của tầu bay đóng lại sau khi đã xếp hành khách, hành lý và hàng hoá lên tầu bay cho đến thời điểm khi bất kỳ một cửa nào nói trên được mở ra cho hành khách, hành lý và hàng hoá xuống tầu bay; trong trường hợp hạ cánh bắt buộc, tầu bay vẫn được coi là đang bay cho tới khi người chỉ huy tầu bay chuyển giao trách nhiệm đối với tầu bay, người, hành lý và hàng hoá cho cơ quan có thẩm quyền."11/2000/NĐ-CP
4617Tàu bay đang khai tháclà tàu bay đang trong thời gian kể từ thời điểm bắt đầu công việc chuẩn bị chuyến bay đến thời điểm hoàn thành việc dỡ tải khỏi tàu bay.06/2007/QĐ-BGTVT
4618Tầu bay đang khai tháclà tầu bay đang trong thời gian kể từ khi bắt đầu các công việc cho một chuyến bay đến 24 giờ sau khi tầu bay hạ cánh, bao gồm toàn bộ thời gian tầu bay đang bay.11/2000/NĐ-CP
4619Tầu bay hoặc thiết bị tầu bay liên quancó nghĩa là tầu bay hoặc thiết bị tầu bay nêu trong phạm vi ủy quyền phê chuẩn.16/2006/QĐ-BGTVT
4620Tàu bay không người láiLà thiết bị bay mà việc điều khiển, duy trì hoạt động của chuyến bay không cần có sự tham gia điều khiển trực tiếp của phi công, tổ lái trên thiết bị bay đó36/2008/NĐ-CP