Thuật ngữ pháp lý Thuật ngữ pháp lý

a b c d e f g h i k l m n o p q r s t u v w x y z all
Hiển thị 1-20 trong 1.006 thuật ngữ
SttThuật ngữMô tả / Định nghĩaNguồn
81Tài sản thuộc hình thức sở hữu nhà nướcBao gồm đất đai, rừng tự nhiên, rừng trồng có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, núi, sông hồ, nguồn nước, tài nguyên trong lòng đất, nguồn lợi tự nhiên ở vùng biển, thềm lục địa và vùng trời, phần vốn và tài sản do Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp, công trình thuộc các ngành và lĩnh vực kinh tế, văn hoá, xã hội, khoa học, kỹ thuật, ngoại giao, quốc phòng, an ninh cùng các tài sản khác do pháp luật quy định.33/2005/QH11
82Tài sản tiện ích công cộngLà các tài sản được trang bị nhằm cung cấp các dịch vụ tiện ích cho hoạt động của các doanh nghiệp, không nằm trong các hạng mục hạ tầng KCN, KCX theo luận chứng đã được duyệt hoặc điều chỉnh bởi cơ quan có thẩm quyền, được hình thành từ nguồn Phí tiện ích công cộng do doanh nghiệp đóng góp. Các tài sản này phải đáp ứng các điều kiện của tài sản cố định theo quy định của Bộ Tài chính.43/2008/QĐ-BTC
83Tài sản trí tuệ"là sản phẩm do con người tạo ra trong quá trình lao động sáng tạo, bao gồm: Tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học; phần mềm máy tính; sáng chế; giải pháp hữu ích; kiểu dáng công nghiệp; nhãn hiệu; chỉ dẫn địa lý; tên thương mại; thiết kế bố trí mạch tích hợp bán dẫn; giống cây trồng mới, ..."102/2006/TTLT-BTC-BKHCN
84Tài sản vắng chủ"Là tài sản mà chủ sở hữu vắng mặt, không có người quản lý hợp pháp. Theo Điều 84 - Bộ luật dân sự thì khi một người biệt tích trong 6 tháng liền, người có quyền, lợi ích liên quan có quyền yêu cầu tòa án thông báo tìm kiếm người vắng mặt theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự và có thể yêu cầu tòa án áp dụng biện pháp quản lý tài sản của người vắng mặt (x. Tuyên bố mất tích). Trong cải tạo xã hội chủ nghĩa ở Miền Bắc, Nghị định số 24/CP ngày 13.2.1961 của Hội đồng Bộ trưởng bổ sung chính sách quản lý thống nhất nhà cho thuê ở các thành phố và thị xã đã quy định là tất cả các tư nhân quản lý nhà vắng chủ đều phải giao lại cho nhà nước quản lý. Sau khi Miền Nam được giải phóng, trong chính sách về quản lý và cải tạo xã hội chủ nghĩa đối với nhà đất cho thuê ở các đô thị các tỉnh phía Nam do Quyết định số 111/CP ngày 14.4.1977 của Hội đồng Chính phủ ban hành đã quy định là tất cả những nhà đất và tài sản vắng chủ của người Việt Nam và ngoại kiều đều do Nhà nước quản lý. Khi người chủ về, nhà nước sẽ giải quyết với họ. Những nhà đất và tài sản mà trước khi đi vắng, chủ nhà đã ủy quyền cho những người là con đẻ, vợ hoặc chồng hợp pháp của mình quản lý thì những người ấy được tiếp tục quản lý và phải chấp hành các chính sách quản lý nhà đất của nhà nước. Trường hợp chưa kịp ủy quyền hợp pháp, thì nhà nước cho phép những người là cha, mẹ, con đẻ, vợ hoặc chồng hợp pháp của họ trước đây, đã ở trong những nhà ấy, nay được tiếp tục ở, nhưng không được bán, chuyển dịch bất động sản. Điều 1 - Quyết định số 297/CP ngày 2.10.1991 của chủ tịch Hội đồng bộ trưởng về giải quyết một số vấn đề nhà ở quy định: nhà ở do nhà nước quản lý, sử dụng theo chính sách cải tạo về nhà ở (Nghị định số 19/CP ngày 29.6.1960; Nghị định số 24/CP ngày 13.2.1961 của Hội đồng chính phủ và các văn bản hướng dẫn do cấp bộ ban hành áp dụng cho các tỉnh phía Bắc; Quyết định số 111/CP ngày 14.4.1977 của Hội đồng chính phủ và các văn bản hướng dẫn do cấp bộ ban hành áp dụng cho các tỉnh phía Nam) bao gồm toàn bộ nhà ở đã có hoặc chưa có quyết định quản lý của ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền nhưng đã bố trí sử dụng là nhà thuộc sở hữu nhà nước."Từ điển Luật học trang 444
85Tài sản vợ chồng"1. Pháp luật quy định về chế độ tài sản của vợ chồng để đảm bảo quyền chiếm hữu, sử dụng và định đoạt của vợ, chồng đối với tài sản đó trong thời kỳ hôn nhân và là căn cứ để thanh toán tài sản khi ly thân, ly hôn, 2. Chế độ tài sản giữa vợ chồng là chế độ tài sản chung. Điều 15 - Luật hôn nhân và gia đình quy định: ""Vợ chồng có quyền sở hữu, hưởng thụ và sử dụng ngang nhau đối với tài sản có trước và có sau khi cưới"". 3. Luật hôn nhân và gia đình ngày 29.12.1986 đã có sự phân biệt giữa tài sản chung và tài sản riêng: a) ""Tài sản chung của vợ chồng gồm có tài sản do vợ chồng tạo ra, thu nhập về nghề nghiệp và những thu nhập khác của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân, tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được cho chung"" (Điều 14). "" Tài sản chung được sử dụng để bảo đảm những nhu cầu chung của gia đình. Vợ chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau đối với tài sản chung. Việc mua, bán, đổi, cho vay, mượn và những giao dịch khác có liên quan đến tài sản mà có giá trị lớn phải được sự thỏa thuận của vợ chồng"" (Điều 15). b) ""Đối với tài sản mà vợ hoặc chồng có trước khi kết hôn, tài sản được thừa kế riêng hoặc được cho riêng trong thời kỳ hôn nhân thì người có tài sản đó có quyền nhập hoặc không nhập vào khối tài sản chung của vợ chồng"" (Điều 16). Nếu không nhập vào khối tài sản chung thì người có tài sản riêng được quyền tự mình chiếm hữu, sử dụng và định đoạt đối với tài sản riêng đó."Từ điển Luật học trang 443
86Tài sản vô thừa nhận(cg. Tài sản vô chủ), tài sản vốn thuộc quyền sở hữu của công dân do người chủ cũ đã làm mất đi như đánh rơi, bị đánh cắp, bỏ quên, vv. Hoặc bị mất do trường hợp bất khả kháng như chiến tranh, thiên tai, vv. cho đến lúc nhặt được, thu được, phát hiện được vẫn không có người nhìn nhận. Người nhặt được tài sản của người khác phải trao trả cho chủ cũ nếu biết được chính xác chủ sở hữu hoặc giao nộp cơ quan có thẩm quyền và trách nhiệm thu giữ, bảo quản và công bố công khai. Nếu sau một thời gian theo một thời gian theo luật định mà không có người đến nhìn nhận thì tài sản đó trở thành tài sản vô chủ. Người nhặt được sẽ được công nhận là chủ tài sản đó. Những tài sản vô thừa nhận có giá trị về mặt kinh tế, lịch sử, nghệ thuật và xã hội thì chuyển thành tài sản nhà nước.Từ điển Luật học trang 445
87Tái tạo nguồn lợi thuỷ sảnlà quá trình tự phục hồi hoặc hoạt động làm phục hồi, gia tăng nguồn lợi thuỷ sản17/2003/QH11
88Tái thẩmXét lại bản án hoặc quyết định đã có hiệu lực pháp luật nhưng bị kháng nghị vì có những tình tiết mới được phát hiện có thể làm thay đổi cơ bản nội dung của bản án hoặc quyết định mà toà án không biết được ghi ra bản án hoặc quyết định đó. Những tình tiết mới có thể là: a) Lời khai của người làm chứng, kết luận của giám định hoặc lời dịch của người phiên dịch có những điểm quan trọng được phát hiện là không đúng sự thật. b) Điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán, hội thẩm nhân dân đã có kết luận không đúng làm cho vụ án bị xét xử sai. c) Vật chứng hoặc những tài liệu khác trong vụ án bị giả mạo hoặc không đúng sự thật. Thời hạn để kháng nghị tái thẩm được quy định như sau: - Nếu tái thẩm theo hướng không có lợi cho người bị kết án thì phải tiến hành trong thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự (tức là trong thời hạn 5 năm, 10 năm, 15 năm tùy theo tội) và không được quá 1 năm kể từ ngày viện kiểm sát nhận được tin báo về tình tiết mới được phát hiện. - Nếu tái thẩm theo hướng có lợi cho người bị kết án thì không hạn chế về thời gian và được tiến hành ngay cả trong trường hợp người bị kết án đã chết mà cần được minh oan cho họ.Từ điển Luật học trang 446
89Tải trọng ô nhiễmLà khối lượng chất ô nhiễm có trong nước thải hoặc nguồn nước trong một đơn vị thời gian xác định.02/2009/TT-BTNMT
90Tạm đình chỉ điều traTheo Điều 135 - Bộ luật tố tụng hình sự, cơ quan điều tra ra quyết định tạm đình chỉ điều tra khi bị can bị bệnh tâm thần hoặc bệnh hiểm nghèo khác có chứng nhận của hội đồng giám định pháp y. Trong trường hợp vụ án có nhiều bị can mà lý do tạm đình chỉ vụ án không liên quan đến tất cả các bị can thì có thể tạm đình chỉ điều tra đối với từng bị can. Nếu không biết bị can đang ở đâu thì cơ quan điều tra phải ra quyết định truy nã trước khi tạm đình chỉ điều tra.Từ điển Luật học trang 447
91Tạm đình chỉ thi hành quyết địnhlà việc tạm ngưng thi hành quyết định đã có hiệu lực pháp luật. Việc tạm đình chỉ sẽ được chấm dứt đến khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.18/2008/QĐ-UBND
92Tạm đình chỉ thực hiện điều ước quốc tếlà hành vi pháp lý do Quốc hội, Chủ tịch nước hoặc Chính phủ thực hiện để tạm dừng thực hiện toàn bộ hoặc một phần điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.41/2005/QH11
93Tạm dừng chứng thư sốlà làm mất hiệu lực của chứng thư số một cách tạm thời từ một thời điểm xác định.26/2007/NĐ-CP
94Tạm dừng làm thủ tục hải quanlà việc cơ quan hải quan tạm thời chưa làm thủ tục hải quan đối với lô hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu khi có nghi ngờ vi phạm quyền tác giả.58/2003/TTLT-BVHTT-BTC
95Tạm giamBiện pháp ngăn chặn nghiêm khắc để cách ly người bị tạm giam với xã hội trong một thời gian nhất định, hạn chế một số quyền công dân, do cơ quan điều tra, viện kiểm sát, tòa án áp dụng đối với bị can, bị cáo phạm tội mà bộ luật hình sự quy định hình phạt tù trên một năm và có căn cứ cho rằng người đó có thể trốn hoặc cản trở việc điều tra, xét xử hoặc có thể tiếp tục phạm tội. Tạm giam không phải là hình phạt mà là một biện pháp tố tụng hình sự được áp dụng để ngăn chặn hành vi tội phạm và hành vi trốn tránh pháp luật của người phạm tội, bảo đảm cho việc điều tra, truy tố, xét xử hoặc thi hành án được tiến hành đúng đắn. Bộ luật tố tụng hình sự tại Điều 70 và các điều tiếp theo quy định cụ thể, chặt chẽ về thẩm quyền, thủ tục, thời hạn, chế độ tạm giam (xt.Lệnh tạm giam).Từ điển Luật học trang 447
96Tạm GiữMột biện pháp ngăn chặn của tố tụng hình sự hạn chế tự do thân thể của công dân do cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng đối với người bị bắt trong trường hợp khẩn cấp hoặc trường hợp phạm tội quả tang và đã có quyết định tạm giữ nhưng chưa được khởi tố nhằm ngăn chặn kịp thời hành vi trốn tránh pháp luật của người phạm tội cản trở hoạt động điều tra. Bộ luật tố tụng hình sự tại Điều 68 và các điều tiếp theo quy định cụ thể và chặt chẽ về thẩm quyền, thủ tục, thời hạn, chế độ tạm giữ. Cần phân biệt tạm giữ là biện pháp ngăn chặn của tố tụng hình sự với tạm giữ theo thủ tục hành chính là biện pháp ngăn chặn áp dụng đối với người vi phạm pháp luật hành chính nhằm ngăn chặn, đình chỉ ngay những hành vi gây rối trật tự công cộng.Từ điển Luật học trang 447
97Tạm hoãn chấp hành án(cg. Tạm hoãn chấp hành hình phạt), việc thi hành hình phạt bản án đã phát sinh hiệu lực pháp luật được hoãn lại trong một thời gian nhất định. Tạm hoãn chấp hành án được áp dụng trong các trường hợp: người bị kết án đang bị ốm nặng, là phụ nữ đang có thai sắp đến ngày sinh hoặc vừa mới sinh đẻ xong, là người lao động duy nhất trong gia đình, trừ những người phạm tội là những kẻ nguy hiểm cho xã hội, những người phạm tội xâm phạm an ninh quốc gia đặc biệt nguy hiểm hoặc phạm tội nghiêm trọng khác. Thời hạn tạm hoãn chấp hành án có thể kéo dài đến một năm. Quân nhân bị kết án về tội ít nghiêm trọng, nếu do nhu cầu chiến đấu hoặc phục vụ chiến đấu mà được người chỉ huy từ cấp trung đoàn trở lên đề nghị cho ở lại đơn vị tiếp tục làm nhiệm vụ thì có thể được Tòa án quân sự cho hoãn chấp hành hình phạt từ 6 tháng đến một năm. Hết thời hạn đó, Tòa án sẽ căn cứ vào thái độ sửa chữa hoặc kết quả lập công của người bị kết án mà quyết định miễn chấp hành hình phạt hoặc buộc phải chấp hành hình phạt đã tuyên.Từ điển Luật học trang 448
98Tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao độngMột nội dung của chế độ hợp đồng lao động nhằm đảm bảo quyền lao động của công dân. Theo Điều 35 - Bộ luật lao động hợp đồng lao động được tạm hoãn thực hiện trong các trường hợp sau đây: - Người lao động đi làm nghĩa vụ quân sự hoặc các nghĩa vụ công dân khác do pháp luật quy định. - Người lao động bị tạm giữ, tạm giam. - Các trường hợp khác do hai bên thỏa thuận.Từ điển Luật học trang 448
99Tâm ký học tư pháp"Một trong các khoa tội phạm học lâm sàng (criminologie clinique) góp phần nghiên cứu một cách tổng hợp về mặt pháp lý, tâm lý và xã hội của người phạm tội; tâm trạng, thái độ, tình cảm, thói quen, khuynh hướng, nếp sống; nết sống, mục đích, động cơ của những người vi phạm pháp luật thuộc các lứa tuổi, các giới, các nghề nghiệp khác nhau nhằm xác định các nguyên nhân, điều kiện chủ quan, khách quan làm nảy sinh các hành vi vi phạm pháp luật ở các đối tượng cụ thể, khám phá những tác động tích cực cũng như tiêu cực của môi trường gia đình, trường học, xã hội, đối với tình trạng phạm tội, phát hiện những quy luật nảy sinh phát triển tội phạm trong xã hội để cuối cùng là đấu tranh phòng và phòng chống tội phạm có hiệu quả."Từ điển Luật học trang 451
100Tầm nghe xalà khoảng cách tối thiểu nghe rõ âm hiệu trong môi trường yên tĩnh, tốc độ gió dưới 3m/s.30/2004/QĐ-BGTVT