Công văn 1638/BXD-VP của Bộ Xây dựng về việc trả lời vướng mắc, kiến nghị của Sở Xây dựng tỉnh Tiền Giang

Kính gửi: Sở Xây dựng tỉnh Tiền Giang.

Bộ Xây dựng nhận được công văn số 424/SXD-KH ngày 10/7/2009 của Sở Xây dựng tỉnh Tiền Giang về các vướng mắc, kiến nghị tại Hội nghị giao ban trực tuyến 6 tháng đầu năm 2009. Sau khi nghiên cứu, Bộ Xây dựng trả lời như sau:

Về quản lý đầu tư xây dựng:

Về cấp chứng chỉ hành nghề hoạt động xây dựng:

Để thực hiện quản lý chi phí đạt chất lượng, ngoài việc quy định về trình độ chuyên môn, thời gian tham gia hoạt động xây dựng đòi hỏi các cá nhân phải có kinh nghiệm thực tế liên quan đến công việc tư vấn quản lý chi phí. Tại điểm e Khoản 1 Điều 7 của Quy chế cấp chứng chỉ kỹ sư­ định giá xây dựng ban hành kèm theo Quyết định số 06/2008/QĐ-BXD ngày 18/4/2008 của Bộ Xây dựng, quy định cá nhân đã trực tiếp thực hiện ít nhất 5 công việc tư vấn quản lý chi phí đầu tư (đối với hạng 2) nhưng không quy định cụ thể đối với nhóm dự án nào. Do vậy, điều kiện này là hoàn toàn phù hợp với thực tế và yêu cầu tối thiểu đối với một kỹ sư định giá xây dựng.

Về định mức, đơn giá trong đầu tư xây dựng công trình:

Theo quy định tại Nghị định số 99/2007/NĐ-CP ngày 13/6/2007 của Chính phủ về Quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình và hướng dẫn trong Thông tư số 05/2007/TT-BXD ngày 25/7/2007 của Bộ Xây dựng hướng dẫn lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình, thì đối với các định mức xây dựng chưa có trong hệ thống định mức xây dựng đã được công bố thì chủ đầu tư căn cứ theo yêu cầu kỹ thuật, điều kiện thi công và phương pháp xây dựng định mức quy định tại Thông tư số 05/2007/TT-BXD để tổ chức xây dựng các định mức đó hoặc vận dụng các định mức xây dựng tương tự đã sử dụng ở công trình khác để quyết định áp dụng. Trường hợp địa phương có vướng mắc trong quá trình tổ chức xây dựng định mức cho các công tác xây dựng, đề nghị phản ánh về Bộ Xây dựng để tổng hợp và nghiên cứu giải quyết.

Bộ Xây dựng thường xuyên rà soát, sửa đổi, bổ sung các định mức đã công bố để phù hợp với tình hình thực tế: Ban hành văn bản số 146/BXD-KTXD ngày 09/02/2009 công bố định mức dự toán Xây dựng công trình - Phần lắp đặt truyền dẫn phát sóng truyền hình để sửa đổi, bổ sung tập định mức (công bố kèm theo văn bản số 1783/BXD-VP ngày 16/8/2007)… Bộ đang khẩn trương hoàn thiện và sẽ công bố định mức dự toán Xây dựng công trình - Phần lắp đặt máy, thiết bị công nghệ, để sửa đổi, bổ sung từ Tập "Định mức dự toán Xây dựng công trình - Phần lắp đặt máy, thiết bị công nghệ" (công bố kèm theo văn bản số 1782/BXD-VP ngày 16/8/2007).

Về quản lý quy hoạch xây dựng:

Về tổ chức lập quy hoạch: Luật Xây dựng và Nghị định số 08/2005/NĐ-CP ngày 24/01/2005 của Chính phủ về quy hoạch xây dựng đã quy định rõ cơ quan có trách nhiệm tổ chức lập quy hoạch xây dựng đối với từng loại quy hoạch xây dựng theo tinh thần phân cấp và tạo thuận lợi cho công tác quản lý địa phương; Thông tư số 07/2008/TT-BXD ngày 27/4/2008 của Bộ Xây dựng hướng dẫn lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch xây dựng, trong đó quy định cụ thể về nội dung của từng loại quy hoạch xây dựng, cơ quan trình duyệt, thẩm định và phê duyệt của từng loại quy hoạch xây dựng Do đó, nếu việc phân cấp của tỉnh phù hợp với với các các quy định của Luật Xây dựng và Nghị định 08/2005/NĐ-CP thì không trái với hướng dẫn của Bộ Xây dựng tại Thông tư số 07/2008/TT-BXD.

Về công bố quy hoạch:

Việc quy định tại Luật Xây dựng về việc thông báo và áp dụng các biện pháp khắc phục hoặc điều chỉnh hoặc hủy bỏ đối với các quy hoạch chi tiết xây dựng được duyệt không thực hiện sau 03 năm kể từ ngày được công bố là bảo đảm quyền lợi của người dân trong khu vực quy hoạch.

Đối với việc quản lý việc xây dựng, địa phương tập trung tổ chức lập quy hoạch chi tiết xây dựng những khu vực trọng tâm, có nhu cầu đầu tư và phát triển, để làm cơ sở triển khai các dự án đầu tư và cấp giấy phép xây dựng cho các công trình riêng lẻ.

Vốn cho công tác quy hoạch:

Theo quy định của Nghị định số 08/2005/NĐ-CP, thì điều kiện ghi kế hoạch vốn là có nhiệm vụ quy hoạch xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt để phù hợp với quy định thuộc nguồn vốn đầu tư của Ngân sách nhà nước. Để tháo gỡ các khó khăn trên, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 14/2007/CT-TTg ngày 13/6/2008 về tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng tại các đô thị, trong đó quy định chuyển nguồn vốn cho công tác lập quy hoạch sang nguồn vốn sự nghiệp kinh tế. Do đó, kế hoạch vốn được ghi hàng năm dựa trên danh mục dự án quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Về việc lập các loại đồ án quy hoạch để phù hợp với yêu cầu quản lý và tính đặc thù của khu vực:

Theo quy định tại Thông tư số 07/2008/TT-BXD ngày 07/4/2008 hướng dẫn lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch xây:

Đối với các khu chức năng khác ngoài đô thị (khu đô thị, khu du lịch, khu di sản, bảo tồn di tích, giáo dục đào tạo, y tế, cụm công nghiệp,...) có quy mô trên 500 ha phải tiến hành lập quy hoạch chung xây dựng trước khi lập quy hoạch chi tiết xây dựng;

Đối với dự án đầu tư xây dựng có địa điểm xây dựng ngoài đô thị do một chủ đầu tư tổ chức thực hiện đầu tư đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật và công trình kiến trúc thì có thể tiến hành lập quy hoạch chi tiết xây dựng 1/500;

Đối với dự án đầu tư xây dựng do một chủ đầu tư tổ chức thực hiện có quy mô nhỏ hơn 5 ha (nhỏ hơn 2 ha đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở chung cư) thì có thể lập dự án đầu tư xây dựng mà không phải lập quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500. Bản vẽ tổng mặt bằng, phương án kiến trúc công trình, giải pháp về hạ tầng kỹ thuật trong nội dung thiết kế cơ sở phải phù hợp với quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000.

Theo quy định tại Thông tư số 19/2008/TT-BXD ngày 20/11/2008 hướng dẫn thực hiện việc lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch xây dựng khu công nghiệp, khu kinh tế: Đối với khu công nghiệp có diện tích lớn hơn 200 ha thì quy hoạch chi tiết xây dựng được lập trên bản đồ địa hình tỷ lệ 1/2000; đối với khu công nghiệp có diện tích từ 200 ha trở xuống thì quy hoạch chi tiết xây dựng được lập trên bản đồ tỷ lệ 1/500. Do vậy, việc lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 hoặc 1/500 phải tuỳ theo quy mô của khu công nghiệp.

Bộ đang triển khai soạn thảo Nghị định hướng dẫn thực hiện Luật Quy hoạch đô thị sẽ quy định rõ những vấn đề trên để khắc phục những vướng mắc của địa phương.

Về quản lý đô thị:

Theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Quy hoạch Xây dựng ban hành kèm theo Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD ngày 03/4/2008 của Bộ Xây dựng có quy định:

" Góc vát tại các nơi đường giao nhau:

Để đảm bảo tầm nhìn an toàn khi lưu thông trên đường phố, tại các ngả đường giao nhau, các công trình phải được cắt vát theo quy định của quy hoạch khu vực. Căn cứ vào tốc độ xe quy định trên đường và quy chuẩn xây dựng đường bộ, tầm nhìn tối thiểu phải đảm bảo³20m. Trong trường hợp chỉ giới xây dựng trùng với chỉ giới đường đỏ hoặc việc xây dựng công trình theo chỉ giới xây dựng, mặc dù đã có khoảng lùi so với chỉ giới đường đỏ nhưng vẫn chưa đảm bảo yêu cầu về tầm nhìn tối thiểu thì mặt tiền ngôi nhà cũng cần được cắt vát để đảm bảo tầm nhìn tối thiểu."

Căn cứ quy định nêu trên, việc xây dựng công trình tại nơi đường giao nhau phải đảm bảo tầm nhìn tối thiểu³20m, các công trình phải được cắt vát theo quy định của quy hoạch khu vực.

Cửa sổ tầng lầu là một bộ phận của công trình, tùy theo từng hạng mục công trình đều áp dụng tiêu chuẩn thiết kế có quy định riêng cho cửa sổ. Việc xử lý khi xảy ra tranh chấp và việc thẩm tra hồ sơ cấp phép xây dựng theo các quy định của pháp luật về xây dựng.

Việc áp dụng quy định không cho phép bậc cấp của nhà ở không được nhô ra ngoài chỉ giới đường đỏ theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Quy hoạch Xây dựng ban hành kèm theo Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD ngày 03/4/2008 của Bộ Xây dựng là bắt buộc. Trên thực tế có những khu vực đô thị đã quản lý theo các quy định cũ, việc áp dụng theo quy định mới cần thống nhất theo điều lệ quản lý xây dựng của khu vực.

Theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Quy hoạch Xây dựng ban hành kèm theo Quyết định số 04/2008/QĐ-BXD ngày 03/4/2008 của Bộ Xây dựng có quy định:

"Đối với nhà ở liền kế hiện có cải tạo, phải đáp ứng quy định sau:

Trong trường hợp lô đất đứng đơn lẻ, diện tích đất tối thiểu của lô đất xây dựng công trình trên đó là 50 m2/căn nhà với chiều sâu lô đất và bề rộng lô đất không nhỏ hơn 5m."

Trong trường hợp một căn nhà không đáp ứng điều kiện trên, khi chủ hộ có yêu cầu hợp khối với lô đất liền kề thì phải có bản vẽ thiết kế được cơ quan quản lý về xây dựng xem xét, thống nhất và thực hiện các bước xây dựng cơ bản theo quy định pháp luật về xây dựng. Việc cấp giấy chứng nhận sở hữu nhà ở thực hiện theo quy định về cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở.

Về quản lý phát triển nhà:

Hiện nay Bộ Xây dựng đang nghiên cứu và soạn thảo dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 90/2006/NĐ-CP ngày 06/9/2006 của Chính phủ  quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở, trong đó sẽ nghiên cứu, sửa đổi quy định về giá cho thuê nhà ở theo hướng Chính phủ chỉ quy định chung về nguyên tắc xác định giá, Bộ Xây dựng hướng dẫn phương pháp xác định giá cho thuê nhà ở công vụ, nhà ở xã hội. Trên cơ sở đó, các địa phương sẽ xây dựng và ban hành khung giá cho thuê các loại nhà ở nói trên cho phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội của từng địa phương... Dự kiến Bộ sẽ trình Chính phủ dự thảo Nghị định này trong tháng 9/2009.

Về xử phạt trong hoạt động xây dựng:

Về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính:

Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính quy định thẩm quyền của Chánh thanh tra Sở Xây dựng được áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả “buộc tháo dỡ công trình xây dựng trái phép”, tuy nhiên Nghị định số 23/2009/NĐ-CP ngày 27/02/2009 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động xây dựng; kinh doanh bất động sản; khai thác, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; quản lý phát triển nhà và công sở, không quy định thẩm quyền này của Chánh thanh tra Sở Xây dựng. Điều này không có nghĩa Nghị định số 23/2009/NĐ-CP mâu thuẫn với Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính, mà bởi thẩm quyền này của Chánh thanh tra Sở Xây dựng đã được quy định tại Điều 21 Nghị định số 180/2007/NĐ-CP ngày 07/12/2007 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Xây dựng về xử lý vi phạm trật tự xây dựng đô thị.

Xuất phát từ đặc thù của hoạt động xây dựng là một công trình xây dựng có thể hoàn thành trong thời gian rất ngắn, nếu áp dụng biện pháp buộc tháo dỡ đối với công trình vi phạm theo trình tự, thủ tục quy định tại Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành chính phải mất nhiều thời gian, khi đó công trình xây dựng vi phạm có thể đã hoàn thành, việc xử lý sẽ gây lãng phí lớn tiền của của Nhà nước và chính đối tượng vi phạm, vì vậy Nghị định số 180/2007/NĐ-CP đã hướng dẫn việc phá dỡ công trình xây dựng vi phạm theo quy định của Luật Xây dựng, rút ngắn được rất nhiều thời gian áp dụng biện pháp phá dỡ đối với công trình vi phạm, xử lý triệt để vi phạm ngay từ đầu, tránh được tình trạng “phạt cho tồn tại”. Do vậy, khi ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định số 23/2009/NĐ-CP đối với những hành vi vi phạm trật tự xây dựng, người có thẩm quyền đồng thời ban hành các quyết định xử lý phá dỡ theo trình tự, thủ tục quy định tại Nghị định số 180/2007/NĐ-CP.

Việc áp dụng đồng thời Nghị định số 180/2007/NĐ-CP và Nghị định số 23/2009/NĐ-CP đã được quy định cụ thể trong Thông tư số 24/2009/TT-BXD ngày 22/7/2009 của Bộ Xây dựng quy định chi tiết thi hành một số nội dung của Nghị định số 23/2009/NĐ-CP (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 09/9/2009). Sở Xây dựng Tiền Giang cần nghiên cứu, áp dụng Thông tư số 24/2009/TT-BXD để khắc phục những vướng mắc trong quá trình ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, xử lý phá dỡ công trình xây dựng vi phạm đối với những hành vi vi phạm trật tự xây dựng.

Về việc xác định công trình thuộc diện không phải xin giấy phép xây dựng:

Tại điểm b Khoản 1 Điều 62 Luật Xây dựng quy định “đối với những công trình xây dựng theo tuyến không đi qua đô thị nhưng phù hợp với quy hoạch xây dựng” thì được miễn giấy phép xây dựng là những công trình như công trình đường bộ, đường sắt, đường ống dẫn dầu, dẫn khí, đường dây tải điện… nằm ngoài đô thị có thể đi qua một hoặc nhiều địa phương đã được xác định trong quy hoạch xây dựng tổng thể của địa phương đó. Trường hợp được xác định trong quy hoạch xây dựng tổng thể thì trước khi lập dự án, chủ đầu tư xin chấp thuận của UBND cấp tỉnh về vị trí, quy mô công trình trước khi lập dự án./.