Thông báo 690/TB-BTP 2024 Kết luận kiểm tra thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại UBND Hòa Bình

THÔNG BÁO

Kết luận số 350/KL-BTP ngày 19/01/2024 của Bộ Tư pháp

về việc kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

tại Ủy ban nhân dân tỉnh Hoà Bình

^___________

Trong thời gian từ ngày 23/10/2023 đến ngày 27/10/2023, Đoàn kiểm tra liên ngành của Bộ Tư pháp - sau đây gọi là Đoàn kiểm tra được thành lập theo Quyết định số 1363/QĐ-BTP ngày 17/7/2023 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính năm 2023 đã tiến hành kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Hoà Bình.

Căn cứ quy định tại khoản 4 Điều 15 Nghị định số 19/2020/NĐ-CP ngày 12/02/2020 của Chính phủ kiểm tra, xử lý kỷ luật trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, Bộ Tư pháp thông báo công khai kết luận kiểm tra công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại UBND tỉnh Hoà Bình như sau:

I. ĐÁNH GIÁ CHUNG

Công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính được Lãnh đạo UBND tỉnh Hòa Bình quan tâm, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện và đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Công tác chỉ đạo điều hành đã được chú trọng; công tác thanh tra, kiểm tra đã được thực hiện; công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hướng dẫn, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về xử lý vi phạm hành chính đã được chú trọng triển khai với nhiều hình thức phong phú. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì công tác này vẫn có một số tồn tại, hạn chế và còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện, cần được tiếp tục quan tâm thực hiện các giải pháp thiết thực hơn nữa nhằm nâng cao hiệu quả, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra hiện nay.

II. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC

Vị trí, vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của nhiệm vụ quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính bước đầu đã được Lãnh đạo UBND tỉnh Hòa Bình, Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, Lãnh đạo UBND các huyện, thành phố của tỉnh Hòa Bình nhận thức đầy đủ, thống nhất và tổ chức triển khai thực hiện:

1. Công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Công tác xây dựng, hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính đã được UBND tỉnh Hòa Bình quan tâm, chú trọng. Theo Báo cáo kiểm tra, trong năm 2022, UBND tỉnh Hòa Bình đã tham mưu trình Hội đồng nhân dân thông qua Nghị quyết số 196/2022/NQ-HĐND ngày 20/10/2022 quy định mức hỗ trợ người trực tiếp giúp đỡ người bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Bên cạnh đó, UBND tỉnh Hòa Bình cũng đã giao Sở Tư pháp tham gia ý kiến góp ý, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực xử lý vi phạm hành chính.

2. Công tác kiểm tra, thanh tra việc thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Công tác kiểm tra việc thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính theo quy định của Nghị định số 19/2020/NĐ-CP ngày 12/02/2020 của Chính phủ kiểm tra, xử lý kỷ luật trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại UBND tỉnh Hòa Bình được chú trọng triển khai thực hiện,

Qua báo cáo cũng như theo dõi, UBND tỉnh Hòa Bình đã thực hiện kiểm tra tại nhiều cơ quan, đơn vị với nhiều nội dung khác nhau. Đặc biệt, UBND tỉnh Hòa Bình cũng đã thực hiện kiểm tra việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

Công tác thanh tra việc thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính cùng đã được UBND tỉnh Hòa Bình, các đơn vị trên địa bàn tỉnh triển khai thực hiện, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm hành chính¹.

3. Công tác phổ biến pháp luật, hướng dẫn, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về xử lý vi phạm hành chính

Qua Báo cáo kiểm tra, có thể thấy, công tác phổ biến pháp luật, hướng dẫn, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về xử lý vi phạm hành chính đã được UBND tỉnh dành nhiều sự quan tâm, chú trọng và triển khai sâu rộng với sự tham dự nghiêm túc của các cơ quan, đơn vị cũng như cán bộ, công chức trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, UBND tỉnh Hòa Bình cũng đã chỉ đạo các sở, ngành liên quan thường xuyên, kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ áp dụng pháp luật xử lý vi phạm hành chính, góp phần thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

4. Về áp dụng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Qua thực tế kiểm tra xác suất hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính của Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình (hoặc cấp phó được giao quyền xử phạt), hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính của các chức danh thuộc quyền quản lý của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Giao thông vận tải tỉnh Hòa Bình, Đoàn kiểm tra thấy rằng, về cơ bản, các hồ sơ được kiểm tra đã được lập theo đúng trình tự, thủ tục, thẩm quyền pháp luật quy định; việc áp dụng chế tài xử lý đối với hành vi vi phạm tương đối chính xác; hồ sơ xử phạt tại hầu hết các cơ quan, đơn vị được kiểm tra được lưu trữ cẩn thận, đầy đủ, rõ ràng. Phần lớn các quyết định xử phạt vi phạm hành chính sau khi ban hành đã được cơ quan, người có thẩm quyền đôn đốc, tổ chức thi hành.

III. NHỮNG TỒN TẠI, HẠN CHẾ VÀ NGUYÊN NHÂN

1. Tồn tại, hạn chế

Bên cạnh kết quả đã đạt được, việc triển khai thực hiện nhiệm vụ quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại UBND tỉnh Hòa Bình còn một số tồn tại, hạn chế chủ yếu sau đây:

1.1. Về phối hợp giữa các cơ quan trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Việc phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị trong xử lý vi phạm hành chính chưa thực sự chặt chẽ. Kết quả kiểm tra xác suất hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính cho thấy, việc lập biên bản vi phạm hành chính, chuyển hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính chưa thực sự kịp thời.

1.2. Công tác xây dựng, kiện toàn tổ chức bộ máy, biên chế và các điều kiện bảo đảm cho công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Theo Báo cáo kiểm tra và qua thực tế kiểm tra, có thể thấy, đội ngũ công chức, viên chức tham gia trực tiếp xử lý vi phạm hành chính còn thiếu, năng lực trình độ còn chưa đồng đều, trong khi khối lượng công việc của công tác này rất lớn, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực. Tại các sở, ngành hiện chưa có công chức chuyên trách làm công tác pháp chế.

Kinh phí cũng như phương tiện, thiết bị nghiệp vụ phục vụ cho công tác xử lý vi phạm hành chính chưa được đầu tư hợp lý.

1.3. Về việc xây dựng cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính

Theo quy định của khoản 4 Điều 39 Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính trong phạm vi địa phương; chỉ đạo các sở, ban, ngành cung cấp thông tin để phục vụ công tác xây dựng cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính. Hiện nay, UBND tỉnh Hòa Bình đang triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính trong phạm vi địa phương mình (chưa đưa vào khai thác, sử dụng). Do vậy, để công tác tra cứu về xử lý vi phạm hành chính và chia sẻ cung cấp thông tin của đối tượng vi phạm thuận lợi, đề nghị UBND tỉnh Hoà Bình khẩn trương hoàn thiện và đưa vào khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính tại địa phương.

1.4. Về hướng dẫn nghiệp vụ trong xử lý vi phạm hành chính

Theo Báo cáo kiểm tra, các sở, ngành chưa có hướng dẫn nghiệp vụ cụ thể cho từng lực lượng để việc xử phạt vi phạm hành chính trong từng lĩnh vực được chính xác, thống nhất.

1.5. Về việc áp dụng pháp luật về xử lý vi phạm hành chính

Đoàn kiểm tra đã tiến hành kiểm tra một số hồ sơ xử phạt của Chủ tịch UBND tỉnh (hoặc cấp phó được giao quyền), các chức danh thuộc quyền quản lý của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường và Sở Giao thông vận tải. Qua kiểm tra, còn một số hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính tồn lại sai sót, cần phải cần giải trình, làm rõ.

2. Nguyên nhân

Những tồn tại, thiếu sót trong công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính nói chung và trong việc áp dụng pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính nói riêng do nhiều nguyên nhân, tuy nhiên, chủ yếu do các nguyên nhân:

- Hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành Luật XLVPHC về cơ bản đã hoàn thiện, nhưng một số quy định còn chưa cụ thể, cần tiếp tục nghiên cứu sửa đổi, bổ sung.

- Công tác xử lý vi phạm hành chính có nội dung phức tạp, có sự biến động, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực quản lý nhà nước ở địa phương. Các vụ việc vi phạm hay phát sinh nhiều tình tiết cần phải xác minh, làm rõ mới bảo đảm đầy đủ căn cứ ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

- Công tác phối hợp của một số cơ quan, đơn vị liên quan trong công tác xử lý vi phạm hành chính chưa thực sự chặt chẽ, hiệu quả.

- Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật chưa thực sự phát huy hiệu quả, vai trò trong đời sống xã hội.

- Điều kiện về biên chế, cơ sở vật chất còn thiếu, chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ và tình hình thực tiễn đặt ra.

IV. KIẾN NGHỊ

Nhằm tạo sự chuyển biến đồng bộ, toàn diện, thực chất, tiếp tục từng bước nâng cao hiệu quả của công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trong năm 2023 và những năm tiếp theo trên địa bàn tỉnh, Bộ Tư pháp đề nghị Lãnh đạo UBND tỉnh Hòa Bình:

Thứ nhất, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, các cơ quan, đơn vị thuộc cơ quan Trung ương được tổ chức theo ngành dọc đóng trên địa bàn, UBND các huyện, thị xã, thành phố phối hợp chặt chẽ với Sở Tư pháp để thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính tại địa phương theo đúng quy định của Luật XLVPHC, Nghị định số 118/2021/NĐ-CP và Nghị định số 19/2020/NĐ-CP. Chỉ đạo các sở, ngành, UBND huyện, thị xã, thành phố phối hợp chặt chẽ với Sở Tư pháp trong việc xây dựng báo cáo công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính định kỳ hàng năm và trình UBND tỉnh ký ban hành theo thẩm quyền gửi Bộ Tư pháp đúng thời hạn đế Bộ Tư pháp tổng hợp, báo cáo Chính phủ.

Thứ hai, tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, thanh tra, trong đó, đặc biệt lưu ý khi thực hiện kiểm tra, phối hợp kiểm tra, thanh tra, phối hợp thanh tra trong các lĩnh vực quản lý nhà nước, nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm và bảo đảm trật tự quản lý hành chính nhà nước.

Thứ ba, tiếp tục quán triệt tới Lãnh đạo các đơn vị thuộc UBND tỉnh có liên quan nhận thức về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng, sự cấp thiết của yêu cầu thực hiện nhiệm vụ quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Đặc biệt, chú trọng nhiều hơn nữa việc triển khai thi hành các văn bản quy phạm pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Thứ tư, các lực lượng chức năng, các cơ quan, đơn vị trực thuộc UBND và các đơn vị liên quan cần chủ động, phối hợp trong trong việc trao đổi thông tin, xây dựng và hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính nhằm tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn áp dụng các quy định về xử phạt vi phạm hành chính, đặc biệt là các khó khăn, vướng mắc được nêu trong Báo cáo kiểm tra.

Thứ năm, UBND tỉnh Hòa Bình cần nghiên cứu, kịp thời đưa vào khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính tại địa phương theo đúng quy định của pháp luật để đáp ứng yêu cầu cấp bách trong quản lý thống nhất công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh.

Thứ sáu, đặc biệt chú trọng, quan tâm, bố trí đầy đủ biên chế thực hiện quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, kinh phí và các điều kiện bảo đảm khác cho việc thực hiện nhiệm vụ này để tăng cường công tác quản lý xử lý vi phạm hành chính tại địa phương.

Thứ bảy, chấn chỉnh, tập huấn nâng cao nghiệp vụ, tính chuyên nghiệp cho đội ngũ công chức thực thi pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; triển khai các hoạt động nhằm tổ chức thống kê, lưu trữ, quản lý hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính bài bản, đầy đủ, an toàn, đúng quy định pháp luật, thực hiện chế độ thông tin báo cáo thường xuyên, kịp thời về tình hình quản lý hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính.

Thứ tám, đối với những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong việc áp dụng các quy định pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, đề nghị UBND tỉnh Hòa Bình và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, các cơ quan, đơn vị thuộc cơ quan Trung ương được tổ chức theo ngành dọc đóng trên địa bàn chủ động, kịp thời gửi văn bản cho Bộ Tư pháp (qua Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật thuộc Bộ Tư pháp) để phối hợp giải quyết. Trong trường hợp cần thiết, có thể tổ chức họp liên ngành để trực tiếp trao đổi, thảo luận, bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đáp ứng kịp thời yêu cầu của thực tiễn phát sinh.

Chú trọng công tác theo dõi, kiểm tra việc chấp hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính của các tổ chức, cá nhân bị xử phạt vi phạm hành chính, tổ chức cưỡng chế thi hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, bảo đảm hiệu lực, trong các lĩnh vực quản lý nhà nước, nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm và bảo đảm trật tự quản lý hành chính nhà nước.

Thứ ba, tiếp tục quán triệt tới Lãnh đạo các đơn vị thuộc UBND tỉnh có liên quan nhận thức về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng, sự cấp thiết của yêu cầu thực hiện nhiệm vụ quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Đặc biệt, chú trọng nhiều hơn nữa việc triển khai thi hành các văn bản quy phạm pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Thứ tư, các lực lượng chức năng, các cơ quan, đơn vị trực thuộc UBND và các đơn vị liên quan cần chủ động, phối hợp trong trong việc trao đổi thông tin, xây dựng và hoàn thiện pháp luật về xử lý vi phạm hành chính nhằm tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn áp dụng các quy định về xử phạt vi phạm hành chính, đặc biệt là các khó khăn, vướng mắc được nêu trong Báo cáo kiểm tra.

Thứ năm, UBND tỉnh Hòa Bình cần nghiên cứu, kịp thời đưa vào khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm hành chính tại địa phương theo đúng quy định của pháp luật để đáp ứng yêu cầu cấp bách trong quản lý thống nhất công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh.

Thứ sáu, đặc biệt chú trọng, quan tâm, bố trí đầy đủ biên chế thực hiện quản lý công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, kinh phí và các điều kiện bảo đảm khác cho việc thực hiện nhiệm vụ này để tăng cường công tác quản lý xử lý vi phạm hành chính tại địa phương.

Thứ bảy, chấn chỉnh, tập huấn nâng cao nghiệp vụ, tính chuyên nghiệp cho đội ngũ công chức thực thi pháp luật về xử lý vi phạm hành chính; triển khai các hoạt động nhằm tổ chức thống kê, lưu trữ, quản lý hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính bài bản, đầy đủ, an toàn, đúng quy định pháp luật, thực hiện chế độ thông tin báo cáo thường xuyên, kịp thời về tình hình quản lý hồ sơ xử phạt vi phạm hành chính.

Thứ tám, đối với những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong việc áp dụng các quy định pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, đề nghị UBND tỉnh Hòa Bình và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, các cơ quan, đơn vị thuộc cơ quan Trung ương được tổ chức theo ngành dọc đóng trên địa bàn chủ động, kịp thời gửi văn bản cho Bộ Tư pháp để phối hợp giải quyết. Trong trường hợp cần thiết, có thể tổ chức họp liên ngành để trực tiếp trao đổi, thảo luận, bàn giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đáp ứng kịp thời yêu cầu của thực tiễn phát sinh.

Chú trọng công tác theo dõi, kiểm tra việc chấp hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính của các tổ chức, cá nhân bị xử phạt vi phạm hành chính, tổ chức cưỡng chế thi hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính theo quy định để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Thứ chín, đối với những tồn tại, hạn chế về công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, Bộ Tư pháp đề nghị UBND tỉnh Hoà Bình cần quan tâm và có những giải pháp cụ thể, đầy đủ, rõ ràng, hiệu quả để khắc phục kịp thời trong thời gian tới./.

^{__________________}

¹ Công tác thanh tra, kiểm tra trong các lĩnh vực quản lý nhà nước và phát hiện, xử phạt vi phạm hành chính đã được các đơn vị trên địa bàn tỉnh triển khai thực hiện, kịp thời phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm hành chính. Tuy nhiên, UBND tỉnh chưa xây dựng kế hoạch tổng thể.