Cụ thể theo Điều 21 Nghị định 242/2025/NĐ-CP, có 02 trường hợp dẫn đến việc dừng sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài bao gồm:
(1) Gây hậu quả về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, môi trường: Nếu việc tiếp tục thực hiện chương trình hoặc dự án có thể gây ra những hậu quả tiêu cực đối với các lĩnh vực quan trọng như kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại hoặc môi trường, thì việc sử dụng vốn sẽ bị dừng lại.
Điều này nhằm đảm bảo rằng các dự án được thực hiện không gây tổn hại đến các lợi ích quốc gia và cộng đồng.
(2) Xuất hiện các yếu tố không phù hợp hoặc nguyên nhân bất khả kháng: Các yếu tố này có thể bao gồm những thay đổi không phù hợp về nguồn vốn, thể chế, chính sách hoặc các nguyên nhân khác mà không thể tiếp tục thực hiện chương trình hoặc dự án.
Ngoài ra, Điều 5 Nghị định 242/2025/NĐ-CP quy định 04 nhóm trường hợp ưu tiên sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi đó là:
(1) Vốn ODA không hoàn lại được ưu tiên sử dụng để thực hiện chương trình, dự án phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội; tăng cường năng lực; phòng, chống, giảm nhẹ rủi ro thiên tai, cứu trợ thảm họa...
(2) Ưu tiên sử dụng cho các chương trình, dự án trong lĩnh vực y tế, giáo dục, giáo dục nghề nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, hạ tầng kinh tế thiết yếu không có khả năng thu hồi vốn trực tiếp.
(3) Sử dụng cho chương trình, dự án vay về để cho vay lại theo quy định pháp luật về cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ; chương trình, dự án thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước trong lĩnh vực phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội.
(4) Dự án đầu tư công đặc biệt; chương trình dự án lớn, trọng điểm có tính chất xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái...