Theo khoản 1 Điều 7 Nghị định 172/2025/NĐ-CP, hình thức kỷ luật bãi nhiệm chỉ áp dụng đối với cán bộ, tức người giữ các chức vụ theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật Tổ chức Quốc hội, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm theo nhiệm kỳ.
Căn cứ Điều 12 Nghị định 172/2025/NĐ-CP, cán bộ bị xử lý kỷ luật bằng hình thức bãi nhiệm khi có hành vi vi phạm sau:
Vi phạm quy định của các luật sau đây:
- Luật Tổ chức Quốc hội;
- Luật Tổ chức chính quyền địa phương;
- Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân;
Và các quy định pháp luật khác có liên quan đến cán bộ giữ chức vụ, chức danh.
Theo quy định tại Điều 13 Nghị định 172, việc bãi nhiệm cán bộ phải được thực hiện đúng trình tự, thẩm quyền theo quy định của luật chuyên ngành. Cụ thể:
- Cơ quan có thẩm quyền bầu, phê chuẩn hoặc quyết định bổ nhiệm cán bộ sẽ thực hiện quy trình xem xét và quyết định bãi nhiệm;
- Phải bảo đảm đúng quy trình về kiểm điểm, xác minh, kết luận vi phạm, hội đồng kỷ luật (nếu có) và ra quyết định;
- Trường hợp vi phạm có liên quan đến cả kỷ luật Đảng thì kỷ luật hành chính phải tương ứng với hình thức kỷ luật Đảng đã được áp dụng.