Pháp lý doanh nghiệp 
Theo dự thảo Nghị định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất vừa được Bộ Tài chính hoàn tất, trình Chính phủ: giá đất tính bồi thường là giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi đất do UBND cấp tỉnh ban hành sát với giá chuyển nhượng QSDĐ thực tế trong điều kiện bình thường và công bố vào ngày 1/1 hàng năm.
Ngoài ra, trong trường hợp chủ dự án chậm trả tiền bồi thường mà giá đất do UBND cấp tỉnh công bố cao hơn giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi thì bồi thường theo giá đất tại thời điểm trả tiền. Ngược lại, nếu thực hiện chậm do người bị thu hồi đất gây ra mà giá đất tại thời điểm bồi thường thấp hơn giá đất tại thời điểm có quyết định thu hồi thì bồi thường theo giá đất tại thời điểm trả tiền.
Tuy vậy, giá đất do UBND các tỉnh công bố thường thấp hơn giá đất thực tế và do đã công bố vào ngày 1/1 thì rất khó trùng với thời điểm có các quyết định thu hồi đất. Về vấn đề này, liên Bộ Tài chính - Tài nguyên và môi trường đã thống nhất, việc xác định giá đất tính bồi thường sẽ được quy định tại Nghị định về phương pháp xác định giá đất và khung giá các loại đất.
Về bồi thường, hỗ trợ cho người sử dụng nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước khi phải phá dỡ vì nằm trong phạm vị thu hồi đất, dự thảo chỉ rõ: Không được bồi thường đối với diện tích nhà ở thuộc ở sở hữu Nhà nước và diện tích cơi nới trái phép, chỉ được bồi thường chi phí tự cải tạo, sửa chữa, nâng cấp đối với những diện tích được phép....
Về quy định này, có ý kiến cho rằng, trường hợp người sử dụng nhà tự lo chỗ ở mới thì sẽ được hỗ trợ 60% giá trị đất, 60% giá trị nhà nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức thực hiện.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo Bộ Tài chính, việc thu hay không thu tiền sử dụng đất khi bán nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước đang còn nhiều ý kiến khác nhau nên vấn đề này sẽ được nghiên cứu thêm và xử lý tại một văn bản riêng của Chính phủ.
Về bồi thường đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trong nội đô thị, đất vườn ao liền kề với đất ở trong khu vực dân cư nông thôn, dự thảo có quy định: Ngoài việc được bồi thường theo giá đất nông nghiệp cùng loại còn được hỗ trợ thêm một khoản tiền từ 10% đến 30% chênh lệch giữa giá bồi thường đất phi nông nghiệp và đất nông nghiệp. Mức hỗ trợ cụ thể do UBND cấp tỉnh quyết định cho phù hợp với thực tế địa phương. Đây cũng là một điểm còn gây tranh cãi bởi nhiều người cho rằng, phần hỗ trợ tăng thêm sẽ dẫn đến tăng chi phí bồi thường và do vậy có thể sẽ hạn chế khuyến khích đầu tư.
Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, những loai đất trên đều thuộc quy hoạch đất đô thị hoặc đất khu dân cư nên các loại đất này luôn sẵn sàng chuyển thành đất phi nông nghiệp. Ngoài ra, đất nông nghiệp trong nội đô thị có giá chuyển nhượng QSDĐ cao hơn hẳn đất nông nghiệp tại các vùng khác, cá biệt có nơi tương đương với đất phi nông nghiệp liền kề. Vì vậy, quy định hỗ trợ thêm một phần chênh lệch như dự thảo là phù hợp.
(Quang Phúc – VietNam Economy)
