Điểm tin VBPL tuần từ 19/12 - 25/12/2025

1. Luật Hành chính

1.1. Đã có Luật Phòng, chống tham nhũng sửa đổi 2025, số 132/2025/QH15

Luật Phòng, chống tham nhũng sửa đổi 2025 có một số điểm mới như:

- Kê khai bổ sung được thực hiện khi người có nghĩa vụ kê khai có biến động về tài sản, thu nhập trong năm có giá trị từ 01 tỷ đồng trở lên (trước đây là 300 triệu đồng). Việc kê khai phải hoàn thành trước ngày 31/12 của năm có biến động về tài sản, thu nhập.

- Tài sản, thu nhập phải kê khai bao gồm:

• Quyền sử dụng đất, nhà ở, công trình xây dựng và tài sản khác gắn liền với đất, nhà ở, công trình xây dựng;
• Kim khí quý, đá quý, tiền, giấy tờ có giá và tài sản khác mà mỗi loại tài sản có giá trị từ 150 triệu đồng trở lên (trước đây là 50 triệu đồng);
• Tài sản, tài khoản ở nước ngoài;
• Tổng thu nhập giữa 02 lần kê khai.

Luật Phòng, chống tham nhũng sửa đổi 2025 có hiệu lực từ 01/7/2026.

1.2. Đã có Luật sửa đổi 10 Luật có liên quan đến an ninh, trật tự 2025, số 118/2025/QH15

Luật số 118/2025/QH15 sửa đổi 10 Luật về an ninh, trật tự 2025 có phạm vi điều chỉnh rộng, tác động đến quản lý cư trú, xuất nhập cảnh, căn cước, giao thông đường bộ, vũ khí - vật liệu nổ và phòng cháy, chữa cháy. Cụ thể như:

Đối với Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam 2014, Luật sửa đổi 10 Luật có liên quan đến an ninh, trật tự 2025 cho phép khai thác trực tiếp dữ liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia, không yêu cầu người dân, doanh nghiệp nộp lại giấy tờ đã có sẵn (Điều 6a).

Luật sửa đổi 10 Luật có liên quan đến an ninh, trật tự 2025 đã sửa đổi Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam làm rõ thời hạn hộ chiếu phổ thông cấp theo thủ tục rút gọn, bổ sung các trường hợp hủy giá trị sử dụng hộ chiếu khi cấp mới, sai thông tin hoặc người đang bị truy nã. Đồng thời, tăng cường kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa cơ sở dữ liệu xuất nhập cảnh với cơ sở dữ liệu dân cư, giảm giấy tờ trong thủ tục hành chính (Điều 40).

Với Luật Cư trú 2020, khái niệm “cư trú” được xác định gắn với đơn vị hành chính cấp xã, thay thế cách tiếp cận cũ theo huyện, thị trấn.

Luật sửa đổi 10 Luật có liên quan đến an ninh, trật tự 2025 mở rộng các trường hợp đăng ký thường trú tại chỗ ở không thuộc sở hữu của mình, đặc biệt ưu tiên trẻ em dưới 6 tuổi, người cao tuổi, người khuyết tật, đồng thời siết chặt trách nhiệm thông báo lưu trú, khai báo tạm vắng bằng phương thức điện tử (Điều 20, Điều 30, Điều 31)...

Luật sửa đổi 10 Luật có liên quan đến an ninh, trật tự 2025 có hiệu lực từ 01/7/2026.

1.3. Đã có Luật Lý lịch tư pháp sửa đổi 2025, số 107/2025/QH15

Luật Lý lịch tư pháp sửa đổi 2025 đã tập trung sửa đổi các nội dung trọng tâm tạo khuôn khổ pháp lý đồng bộ cho quản lý lý lịch tư pháp trong giai đoạn mới từ 01/7/2026. Cụ thể:

- Chuyển giao nhiệm vụ quản lý lý lịch tư pháp từ Bộ Tư pháp sang Bộ Công an

- Làm rõ khái niệm “thông tin lý lịch tư pháp” và “Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp”

- Xây dựng Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp tập trung, kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư

- Chỉ người từ đủ 16 tuổi trở lên mới có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp của mình.

- Cấm tuyệt đối yêu cầu Phiếu lý lịch tư pháp số 2

- Thay đổi mục đích được phép sử dụng thông tin lý lịch tư pháp

- Công nhận Phiếu lý lịch tư pháp điện tử có giá trị pháp lý

- Rút ngắn thời hạn cấp Phiếu lý lịch tư pháp

- Thống nhất sử dụng số định danh cá nhân trong lý lịch tư pháp

1.4. Từ 01/01/2026, kết quả đánh giá công chức dùng để chi trả thu nhập tăng thêm và tiền thưởng

Nghị định 335/2025/NĐ-CP quy định về việc theo dõi, đánh giá và xếp loại chất lượng đối với cơ quan hành chính nhà nước và công chức, có hiệu lực từ ngày 01/01/2026.

Một trong những điểm đáng chú ý của Nghị định này là cho phép sử dụng kết quả đánh giá, xếp loại công chức làm căn cứ chi trả thu nhập tăng thêm và tiền thưởng.

Ngoài ra, công chức bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ sẽ bị xem xét các phương án xử lý, trong đó có:

- Bố trí vào vị trí việc làm thấp hơn nếu không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ;

- Cho thôi việc đối với trường hợp:

• Không hoàn thành nhiệm vụ;
• Không đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm;
• Không có vị trí việc làm phù hợp để bố trí lại.

1.5. Tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo quản lý

Ngày 21/12/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 334/2025/NĐ-CP quy định tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính Nhà nước. Nghị định này có hiệu lực từ ngày ký.

Nghị định này áp dụng cho các chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan hành chính thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, và các cơ quan hành chính khác được thành lập theo quy định của pháp luật.

Các tiêu chuẩn chung bao gồm: trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân; có phẩm chất đạo đức tốt; trình độ chuyên môn từ đại học trở lên; có năng lực quản lý nhà nước và khoa học công nghệ; có trình độ tin học, ngoại ngữ phù hợp; và có khả năng quy tụ, đoàn kết.

Tiêu chuẩn cụ thể đối với từng chức danh như Thứ trưởng, Cục trưởng, Vụ trưởng, Giám đốc sở, Trưởng phòng và các chức danh tương đương bao gồm yêu cầu về kinh nghiệm, năng lực lãnh đạo, khả năng giải quyết vấn đề và thực hiện nhiệm vụ.

2. Luật Hình sự

2.1. Đã có Luật Thi hành án hình sự 2025, số 127/2025/QH15

Luật Thi hành án hình sự 2025 có hiệu lực kể từ ngày 01/07/2026 với một số nội dung mới đáng chú ý:

- Công an cấp xã được giao thêm một số nhiệm vụ thi hành án hình sự: Quản lý, giám sát, giáo dục người được hưởng án treo, người bị phạt cải tạo không giam giữ, người chấp hành án phạt cấm cư trú về cư trú, người bị quản chế…

- Thu thập thông tin sinh trắc học trong hoạt động thi hành án hình sự

Tổ chức thu thập thông tin sinh trắc học gồm mống mắt, ADN, giọng nói của người chấp hành hình phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, trục xuất, án treo và phạm nhân trong trường hợp chưa có thông tin trong cơ sở dữ liệu.

- Phạm nhân được hiến mô, bộ phận cơ thể; được hưởng chế độ, chính sách theo quy định pháp luật về hiến mô, bộ phận cơ thể người.

2.2. Đã có Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú 2025, số 128/2025/QH15

Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú 2025 có hiệu lực từ ngày 01/7/2026.

Luật này điều chỉnh các nguyên tắc, trình tự, thủ tục thi hành các biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự như tạm giữ, tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư trú. Đồng thời quy định về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan quản lý, thi hành các biện pháp này, cũng như quyền và nghĩa vụ của người bị tạm giữ, tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư trú.

Người bị tạm giữ, tạm giam có quyền được bảo vệ an toàn tính mạng, thân thể, tài sản, và được thực hiện quyền bầu cử, quyền tự bào chữa, nhờ người bào chữa. Họ cũng có nghĩa vụ chấp hành quyết định, yêu cầu của cơ quan quản lý và nội quy của cơ sở giam giữ.

Người bị tạm giữ, tạm giam được bảo đảm chế độ ăn, ở, mặc, chăm sóc y tế, và sinh hoạt tinh thần. Họ có quyền gửi, nhận thư, sách, báo và tài liệu khi được cơ quan thụ lý vụ án cho phép.

3. Luật Dân sự

3.1. Đã có Luật Thi hành án dân sự 2025, số 106/2025/QH15

Luật Thi hành án dân sự 2025 có hiệu lực từ ngày 01/7/2026.

Luật này điều chỉnh các nguyên tắc, trình tự, thủ tục thi hành bản án, quyết định của tòa án và các cơ quan có thẩm quyền khác. Đồng thời quy định về tổ chức, hoạt động của hệ thống thi hành án dân sự, quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan, và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong quá trình thi hành án.

Đáng chú ý, Luật Thi hành án dân sự 2025 đổi tên văn phòng thừa phát lại thành văn phòng thi hành án dân sự.

4. Luật Lao động

4.1. Quy định mới về hợp đồng lao động điện tử

Nghị định 337/2025/NĐ-CP quy định hợp đồng lao động điện tử. Cụ thể, Nghị định này quy định về giao kết, thực hiện hợp đồng lao động điện tử; xây dựng, cập nhật, quản lý, duy trì, khai thác, sử dụng Nền tảng hợp đồng lao động điện tử.

Hợp đồng lao động điện tử là hợp đồng lao động được giao kết, thiết lập dưới dạng thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về lao động và pháp luật về giao dịch điện tử, có giá trị pháp lý như hợp đồng lao động bằng văn bản giấy.

Khuyến khích sử dụng hợp đồng lao động điện tử thay thế cho hợp đồng lao động bằng văn bản giấy trong quản trị nhân sự của người sử dụng lao động, trong giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến hợp đồng lao động.

5. Luật Tài chính

5.1. Chính phủ ban hành 8 Nghị định liên quan đến Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

(1) Nghị định 323/2025/NĐ-CP của Chính phủ về thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

- Ban hành: 18/12/2025

- Hiệu lực: 18/12/2025

Nghị định 323/2025/NĐ-CPquy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Điều 8 và Điều 9 của Nghị quyết số 222/2025/QH15 ngày 27 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam về việc thành lập Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam (sau đây gọi tắt là Trung tâm tài chính quốc tế).

(2) Nghị định 324/2025/NĐ-CP của Chính phủ về chính sách tài chính trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

- Ban hành: 18/12/2025

- Hiệu lực: 18/12/2025

Nghị định 324/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành các Điều 10, Điều 11, Điều 12, Điều 18, Điều 19, Điều 24, Điều 26, Điều 27, Điều 31 của Nghị quyết số 222/2025/QH15 ngày 27 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam (sau đây gọi tắt là Nghị quyết số 222/2025/QH15) về chính sách tài chính trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

(3) Nghị định 325/2025/NĐ-CP của Chính phủ về lao động, việc làm và an sinh xã hội trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

- Ban hành: 18/12/2025

- Hiệu lực: 18/12/2025

Nghị định 325/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành khoản 3 Điều 20, khoản 1 Điều 21, điểm a và khoản 4 Điều 21 của Nghị quyết số 222/2025/QH15 ngày 27 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam về lao động, việc làm và an sinh xã hội trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam (sau đây gọi là Trung tâm tài chính quốc tế).

(4) Nghị định 326/2025/NĐ-CP của Chính phủ về đất đai và môi trường trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

- Ban hành: 18/12/2025

- Hiệu lực: 18/12/2025

Nghị định 326/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Điều 22, Điều 23 Nghị quyết số 222/2025/QH15 ngày 27 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam về đất đai, môi trường trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.

(5) Nghị định 327/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định về chính sách nhập cảnh, xuất cảnh, cư trú đối với người nước ngoài tại Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

- Ban hành: 18/12/2025

- Hiệu lực: 17/01/2026

Nghị định 327/2025/NĐ-CP quy định về việc:

- Cấp thị thực, thẻ tạm trú cho người nước ngoài là nhà đầu tư quan trọng, chuyên gia, nhà quản lý, người lao động có trình độ cao làm việc cho cơ quan, tổ chức có trụ sở tại Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam (gọi là Trung tâm tài chính quốc tế) và thành viên gia đình đi cùng.

- Giải quyết thường trú cho người nước ngoài là nhà đầu tư quan trọng, chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng đặc biệt, nhà quản lý cấp cao làm việc lâu dài cho cơ quan, tổ chức có trụ sở tại Trung tâm tài chính quốc tế.

(6) Nghị định 328/2025/NĐ-CP của Chính phủ về Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

- Ban hành: 18/12/2025

- Hiệu lực: 18/12/2025

Nghị định 328/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành điểm c2 khoản 1 Điều 9, khoản 3 Điều 30 của Nghị quyết số 222/2025/QH15 ngày 27 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam về việc thành lập, hoạt động của Trung tâm trọng tài quốc tế thuộc Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam (sau đây gọi là Trung tâm trọng tài quốc tế); tiêu chuẩn sáng lập viên, trọng tài viên Trung tâm trọng tài quốc tế.

(7) Nghị định 329/2025/NĐ-CP của Chính phủ về cấp phép thành lập và hoạt động ngân hàng, quản lý ngoại hối, phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố, chống tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt tại Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

- Ban hành: 18/12/2025

- Hiệu lực: 18/12/2025

Nghị định 329/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành khoản 4 Điều 10; điểm b, d, đ khoản 1 Điều 11; khoản 1 Điều 12; Điều 16; Điều 17 và Điều 31 của Nghị quyết số 222/2025/QH15 về thành lập, tổ chức, hoạt động của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam (gọi là Trung tâm tài chính) và quản lý ngoại hối, phòng chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố, chống tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt tại Trung tâm tài chính.

(8) Nghị định 330/2025/NĐ-CP của Chính phủ về thành lập và hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam

- Ban hành: 18/12/2025

- Hiệu lực: 18/12/2025

Nghị định 330/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành các Điều 10, 11, 12, 13, 15 và 31 của Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam về thành lập và hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.