Danh sách các Nghị định được ban hành tháng 9/2025

https://static3.luatvietnam.vn/uploaded/others/2025/10/02/danh-sach-nghi-dinh-ban-hanh-thang-9_0210153230.docx

Nghị định là gì?

• Nghị định là văn bản quy phạm pháp luật do Chính phủ ban hành, nhằm hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnhhoặc quy định chi tiết các vấn đề quản lý nhà nước trong từng lĩnh vực.

• Nghị định không có giá trị ngang với luật, nhưng có hiệu lực bắt buộc thi hành trong phạm vi toàn quốc.

Mục đích của việc ban hành Nghị định

- Hướng dẫn thực hiện luật: Sau khi Quốc hội ban hành một đạo luật, Chính phủ sẽ ban hành Nghị định để quy định cụ thể, chi tiết, giúp luật được triển khai trong thực tế.

- Thiết lập cơ chế quản lý nhà nước: Trong một số trường hợp chưa có luật cụ thể, Chính phủ có thể ban hành nghị định để điều chỉnh, quản lý tạm thời một lĩnh vực nhất định.

- Giải quyết các vấn đề phát sinh: Khi có thay đổi về kinh tế, xã hội, hoặc phát sinh tình huống mới, Chính phủ có thể ban hành nghị định để điều chỉnh kịp thời.

4 Nghị định nổi bật có hiệu lực trong tháng 9/2025 cần lưu ý:

Chính sách học phí và hỗ trợ chi phí học tập trong giáo dục từ 03/9/2025

Ngày 03/9/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 238/2025/NĐ-CP quy định về chính sách học phí, miễn, giảm, hỗ trợ học phí, hỗ trợ chi phí học tập và giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo. Nghị định này có hiệu lực từ ngày ban hành.

Nghị định áp dụng cho trẻ em mầm non, học sinh, sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Tuy nhiên, không áp dụng cho sinh viên sư phạm đã được hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt theo quy định khác của Chính phủ.

- Khung học phí và cơ chế thu học phí

Nghị định quy định khung học phí cho các cấp học từ mầm non đến đại học, với mức học phí được xác định theo lộ trình đảm bảo chi phí dịch vụ giáo dục.

Đối với cơ sở giáo dục công lập, mức học phí được xác định theo nguyên tắc bù đắp chi phí và có tích lũy. Cơ sở giáo dục dân lập, tư thục có quyền tự chủ xây dựng mức thu học phí nhưng không vượt quá 15% đối với giáo dục nghề nghiệp, đại học và 10% đối với giáo dục mầm non, phổ thông.

- Chính sách miễn, giảm và hỗ trợ học phí

Nghị định quy định các đối tượng được miễn học phí bao gồm trẻ em mầm non, học sinh phổ thông trong cơ sở giáo dục công lập, người khuyết tật, người học thuộc diện chính sách xã hội, và một số đối tượng khác theo quy định.

Các đối tượng được giảm học phí gồm học sinh, sinh viên học các ngành nghệ thuật truyền thống, người dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn, và một số trường hợp khác. Hỗ trợ học phí được áp dụng cho học sinh, sinh viên trong cơ sở giáo dục dân lập, tư thục.

- Hỗ trợ chi phí học tập

Trẻ em mầm non, học sinh phổ thông mồ côi, khuyết tật, hoặc thuộc hộ nghèo sẽ được hỗ trợ chi phí học tập. Mức hỗ trợ là 150.000 đồng/học sinh/tháng để mua sách, vở và đồ dùng học tập, chi trả 2 lần trong năm vào đầu các học kỳ.

- Quản lý và chi trả kinh phí

Ngân sách nhà nước sẽ cấp bù tiền miễn, giảm học phí cho cơ sở giáo dục công lập và hỗ trợ trực tiếp cho người học tại cơ sở giáo dục dân lập, tư thục. Việc chi trả kinh phí hỗ trợ học phí và chi phí học tập được thực hiện qua các cơ quan quản lý giáo dục địa phương và Kho bạc Nhà nước.

Nghị định này thay thế Nghị định số 81/2021/NĐ-CP và Nghị định số 97/2023/NĐ-CP, quy định về cơ chế thu, quản lý học phí và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập trong lĩnh vực giáo dục.

Sửa đổi quy định về thủ tục đầu tư và ưu đãi đầu tư từ 03/9/2025

Ngày 03/09/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 239/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của  Nghị định 31/2021/NĐ-CP  quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư. Nghị định này có hiệu lực từ ngày ký ban hành.

Nghị định này điều chỉnh các quy định liên quan đến thủ tục đầu tư, ưu đãi đầu tư và các quy định về khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung và khu kinh tế.

- Thủ tục đầu tư và hồ sơ điện tử

Nghị định quy định nhà đầu tư phải nộp bản điện tử của hồ sơ đầu tư có chữ ký số, có giá trị pháp lý như hồ sơ bản giấy. Nhà đầu tư có thể lựa chọn nộp hồ sơ trực tiếp, trực tuyến hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích. Bộ Tài chính và cơ quan đăng ký đầu tư phải công khai địa chỉ tiếp nhận bản điện tử trên cổng thông tin quốc gia về đầu tư.

- Ưu đãi đầu tư cho các khu vực đặc biệt

Các dự án đầu tư trong khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ số tập trung vẫn được hưởng ưu đãi đầu tư ngay cả khi khu vực đó bị đưa ra khỏi quy hoạch hoặc chuyển đổi mục đích sử dụng. Địa bàn ưu đãi đầu tư được xác định dựa trên điều kiện kinh tế - xã hội của đơn vị hành chính cấp xã trước khi sắp xếp lại.

- Thời hạn và tiến độ dự án đầu tư

Thời hạn hoạt động của dự án đầu tư được tính từ ngày nhà đầu tư được cấp quyết định giao đất, cho thuê đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất. Nếu chậm bàn giao đất, thời hạn hoạt động sẽ được tính từ ngày bàn giao đất thực tế.

- Quy định về công nghệ và môi trường

Dự án sử dụng công nghệ lạc hậu, gây ô nhiễm môi trường hoặc thâm dụng tài nguyên không được gia hạn thời hạn hoạt động. Các dự án phải tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.

- Bổ sung ngành nghề ưu đãi đầu tư

Nghị định bổ sung các ngành nghề ưu đãi đầu tư như sản xuất sản phẩm công nghệ số, cung cấp dịch vụ công nghệ số, và các hoạt động liên quan đến công nghiệp bán dẫn. Các ngành nghề này được khuyến khích đầu tư nghiên cứu và phát triển.

Sửa đổi quy định xử lý kỷ luật cán bộ, công chức đã nghỉ hưu từ 23/9/2025

Ngày 23/09/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 251/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của  Nghị định số 172/2025/NĐ-CP về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức. Nghị định này có hiệu lực từ ngày ký ban hành.

Nghị định này áp dụng cho các cán bộ, công chức đã thôi việc hoặc nghỉ hưu nhưng có hành vi vi phạm trong quá trình công tác.

- Thẩm quyền xử lý kỷ luật

Nghị định quy định rõ thẩm quyền xử lý kỷ luật đối với người đã thôi việc, nghỉ hưu.

Cụ thể, nếu bị xử lý kỷ luật bằng hình thức xóa tư cách chức vụ, chức danh, thì cấp có thẩm quyền bầu, phê chuẩn, hoặc bổ nhiệm sẽ ra quyết định xử lý.

Đối với các trường hợp khiển trách hoặc cảnh cáo, thẩm quyền cũng thuộc về cấp có thẩm quyền bầu, phê chuẩn, hoặc bổ nhiệm. Đặc biệt, đối với các chức vụ do Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội phê chuẩn, Thủ tướng sẽ ra quyết định xử lý. Trong khi đó, đối với các chức vụ do Quốc hội bầu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ra quyết định xử lý.

- Trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật

Nghị định cũng quy định chi tiết về trình tự, thủ tục xử lý kỷ luật đối với người đã thôi việc, nghỉ hưu. Nếu đã có quyết định xử lý kỷ luật từ cấp có thẩm quyền, cơ quan tham mưu sẽ đề xuất hình thức, thời điểm và thời gian thi hành kỷ luật.

Trong trường hợp thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực Ủy ban Công tác đại biểu sẽ đề xuất và báo cáo để Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định. Đối với thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ, cơ quan quản lý trước khi thôi việc sẽ đề xuất và báo cáo Thủ tướng, đồng thời gửi Bộ Nội vụ để thẩm định. Nếu chưa có quyết định xử lý, cấp có thẩm quyền sẽ quyết định và chịu trách nhiệm về quyết định của mình.

(4) Nghị định 249/2025/NĐ-CP quy định cơ chế thu hút chuyên gia khoa học công nghệ và chuyển đổi số

Chính sách thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo từ 19/9/2025

Ngày 19/09/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 249/2025/NĐ-CP quy định cơ chế, chính sách thu hút chuyên gia khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nghị định này có hiệu lực từ ngày ký ban hành.

Nghị định này áp dụng cho các cá nhân là người Việt Nam định cư ở nước ngoài và người nước ngoài đáp ứng tiêu chí chuyên gia, cũng như các cơ quan, tổ chức, đơn vị của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và doanh nghiệp thực hiện các chương trình, nhiệm vụ, dự án khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

- Tiêu chí và quy trình tuyển chọn chuyên gia

Chuyên gia phải có kiến thức, trình độ, kinh nghiệm trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tiêu chí bao gồm việc chủ trì hoặc tham gia các nhiệm vụ khoa học, có lý lịch rõ ràng, đạo đức tốt và mong muốn cống hiến cho Việt Nam. Quy trình tuyển chọn bao gồm công bố nhu cầu, đề cử, ứng cử và kiểm tra hồ sơ, sau đó ký hợp đồng lao động.

- Quyền và nghĩa vụ của chuyên gia

Chuyên gia có quyền quyết định các vấn đề kỹ thuật, sử dụng kinh phí, và được hỗ trợ trong việc nghiên cứu, trao đổi khoa học. Họ cũng phải tuân thủ pháp luật Việt Nam, bảo vệ thông tin và tôn trọng văn hóa Việt Nam.

- Chính sách đãi ngộ và phúc lợi

Chuyên gia được hưởng lương, thưởng, hỗ trợ chi phí sinh hoạt, thuê nhà, và chăm sóc y tế; Được tôn vinh, khen thưởng và có cơ hội tham gia các diễn đàn khoa học.

Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, chuyên gia nước ngoài có thể được giảm điều kiện nhập quốc tịch Việt Nam, và chuyên gia Việt Nam có thể được xem xét vào làm công chức, viên chức.

- Chính sách đối với gia đình chuyên gia

Thành viên gia đình chuyên gia được hỗ trợ tìm trường học, học phí, chăm sóc sức khỏe và cơ hội việc làm; được cấp thị thực nhiều lần và thẻ tạm trú.

- Chính sách đối với cơ quan, tổ chức đề cử chuyên gia

Cơ quan, tổ chức đề cử chuyên gia sẽ được thưởng nếu chuyên gia đáp ứng yêu cầu sau 12 tháng làm việc.

Trên đây là tổng hợp danh sách Nghị định được ban hành trong tháng 9/2025.