Ngày 16/11, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 192/2004/QĐ-TTg ban hành Quy chế công khai tài chính đối với các cấp ngân sách nhà nước (NSNN), đơn vị dự toán ngân sách, các tổ chức được NSNN hỗ trợ, các dự án đầu tư xây dựng cơ bản có sử dụng NSNN, các doanh nghiệp Nhà nước, các quỹ có nguồn từ NSNN và các quỹ có vốn đóng góp của nhân dân.
Theo Quy chế này, việc công khai tài chính nói trên sẽ được thông qua các hình thức: công bố tại các kỳ họp thường niên của các tổ chức, cơ quan, đơn vị, niêm yết công khai tại trụ sở làm việc các cơ quan, đơn vị trong 90 ngày, thông báo bằng văn bản đến các tổ chức, đơn vị, cá nhân liên quan, đưa lên trang thông tin điện tử và thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng. Quyết định cũng nêu rõ cách thức, các loại số liệu phải công khai đối với các cấp NSNN, các dự án đầu tư bằng vốn Nhà nước, các doanh nghiệp Nhà nước...
Ví dụ, các số liệu dự toán, quyết toán hàng năm của các cấp chính quyền địa phương phải công khai gồm: dự toán, quyết toán thu, chi ngân sách địa phương; riêng cấp xã phải công khai dự toán, quyết toán chi tiết đến từng lĩnh vực thu, tỷ lệ phân chia nguồn thu được phân cấp, công khai các quỹ công chuyên dùng, các hoạt động sự nghiệp... Tại các quỹ có nguồn thu từ các khoản đóng góp của dân, của các tổ chức, cá nhân thì người quản lý quỹ phải công khai các nội dung: quy chế hoạt động quỹ, điều kiện, tiêu chuẩn, quyền lợi của người đóng góp và người hưởng lợi; đối tượng và hình thức huy động mức huy động, kết quả huy động, việc sử dụng quỹ và báo cáo quyết toán năm...
Quy chế nêu trên cũng có một chương quy định rõ chế độ báo cáo, kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm việc công khai tài chính. Các bộ, cơ quan ngang bộ, các cơ quan trung ương, Uỷ ban nhân dân các cấp và các đơn vị dự toán cấp trên sẽ kiểm tra việc thực hiện công khai tài chính của các đơn vị thuộc phạm vi quản lý. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị, xã hội, các tổ chức đoàn thể và nhân dân sẽ giám sát việc thực hiện công khai tài chính theo quy định tại quy chế. Những tổ chức, đơn vị, cá nhân nào không thực hiện đúng quy định về công khai tài chính sẽ tuỳ theo mức độ vi phạm nặng, nhẹ mà bị xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Đáng chú ý nữa, theo quy chế này, các tổ chức, đơn vị, cá nhân khi tiếp nhận thông tin tài chính công khai có quyền chất vấn cơ quan, tổ chức, đơn vị về các nội dung thông tin được công khai đó. Và người trả lời chất vấn buộc phải trả lời và được thực hiện bằng văn bản, gửi cho người chất vấn sau 10 ngày kể từ ngày tiếp nhận nội dung chất vấn. Nếu nội dung chất vấn phức tạp cần nhiều thời gian trả lời thì phải có văn bản hẹn ngày trả lời nhưng không quá 45 ngày kể từ ngày nhận được nội dung chất vấn.
(Lan Hương - H à Nội Mới)