Pháp lý doanh nghiệp 
Nghị định 218/2025/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu, có hiệu lực thi hành từ ngày 5/8/2025 đã tăng nặng mức phạt đối với một số hành vi vi phạm.
Những hành vi vi phạm nghĩa vụ quân sự từ 05/8/2025
Theo quy định tại mục 1 Chương II Nghị định 218/2025/NĐ-CP, hành vi vi phạm nghĩa vụ quân sự bao gồm các nhóm hành vi:
(1) Vi phạm các quy định về đăng ký nghĩa vụ quân sự:
- Không đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu đối với công dân nam đủ 17 tuổi trong năm thuộc diện phải đăng ký nghĩa vụ quân sự
- Không đăng ký phục vụ trong ngạch dự bị
- Không đăng ký nghĩa vụ quân sự bổ sung khi có sự thay đổi về chức vụ công tác, trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, tình trạng sức khỏe và thông tin khác có liên quan đến nghĩa vụ quân sự
-+ Không thực hiện đăng ký nghĩa vụ quân sự chuyển đến khi thay đổi nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập
- Không đăng ký tạm vắng hoặc không đăng ký lại sau khi trở về nơi cư trú/làm việc
- Báo cáo không đầy đủ danh sách công dân nam đủ 17 tuổi trong năm, công dân nữ có ngành nghề chuyên môn phù hợp
- Báo cáo không đầy đủ số lượng quân nhân dự bị và công dân nam trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự ở cơ quan, tổ chức.
(2) Vi phạm quy định về sơ tuyển sức khỏe; khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự:
- Không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung sơ tuyển ghi trong quyết định gọi sơ tuyển sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng.
- Không nhận quyết định gọi sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng
- Không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm khám sức khỏe ghi trong quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng
- Cản trở công dân nhận quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự
- Hành vi gian dối làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của mình nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự
- Đưa hoặc nhận tiền, tài sản, hoặc lợi ích vật chất khác trị giá đến dưới 2 triệu đồng cho cán bộ, nhân viên y tế hoặc người khác để làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của người được khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự
- Không chấp hành quyết định gọi kiểm tra, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự
Theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 218/2025/NĐ-CP, lý do chính đáng là việc cá nhân hoặc thân nhân của người đó (cha đẻ, mẹ đẻ; cha vợ, mẹ vợ hoặc cha chồng, mẹ chồng; cha nuôi, mẹ nuôi; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi) bị ốm đau, tai nạn nặng phải điều trị tại cơ sở y tế; gia đình có việc tang lễ hoặc nhà ở nằm trong vùng đang bị ảnh hưởng trực tiếp của thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh và phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú hoặc cơ sở y tế có thẩm quyền.
(3) Vi phạm quy định về nhập ngũ:
- Không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong quyết định gọi nhập ngũ mà không có lý do chính đáng.
- Cản trở công dân thực hiện quyết định gọi nhập ngũ nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự
- Gian dối nhằm trốn tránh thực hiện quyết định gọi nhập ngũ
- Không chấp hành quyết định gọi nhập ngũ
(4) Vi phạm các quy định về thực hiện chính sách đối với hạ sĩ quan, binh sĩ đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự: Không tiếp nhận trở lại trường học; không tiếp nhận và bố trí việc làm cho hạ sĩ quan, binh sĩ đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự.
3. Tăng nặng mức phạt đối với hành vi vi phạm về nghĩa vụ quân sự
Nghị định số 218/2025/NĐ-CP đã điều chỉnh mức xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm nghĩa vụ quân sự so với Nghị định 120/2013/NĐ-CP, sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 37/2022/NĐ-CP. Dưới đây là bảng so sánh một số hành vi vi phạm phổ biến để làm rõ sự thay đổi trong chính sách xử phạt.
STT | Hành vi | Mức phạt theo Nghị định số 218/2025/NĐ-CP | Mức phạt theo Nghị định 120/2013/NĐ-CP sửa đổi bổ sung bởi Nghị định 37/2022/NĐ-CP |
1 | Không báo cáo danh sách công dân nam đủ 17 tuổi trong năm, công dân nữ có ngành nghề chuyên môn phù hợp với yêu cầu của Quân đội nhân dân từ đủ 18 tuổi đến hết 40 tuổi; | Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng | Phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng |
2 | Không báo cáo số lượng quân nhân dự bị và công dân nam trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự ở cơ quan, tổ chức mình theo quy định. | Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng | Phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng |
3 | Không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung sơ tuyển ghi trong quyết định gọi sơ tuyển sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng | Phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng | Phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng |
4 | Không nhận quyết định gọi sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng | Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 8 triệu đồng | Không quy định |
5 | Không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm khám sức khỏe ghi trong quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng | Phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng | Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 12 triệu đồng |
6 | Không nhận quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự mà không có lý do chính đáng | Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng | Phạt tiền từ 12 triệu đồng đến 15 triệu đồng |
7 | Người được khám sức khỏe có hành vi gian dối làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của mình nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự | Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng | Phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng |
8 | Đưa hoặc nhận tiền, tài sản, hoặc lợi ích vật chất khác trị giá đến dưới 2 triệu đồng cho cán bộ, nhân viên y tế hoặc người khác để làm sai lệch kết quả phân loại sức khỏe của người được kiểm tra hoặc người được khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự nhằm trốn tránh nghĩa vụ quân sự | Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 40 triệu đồng | Phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng |
9 | Không chấp hành quyết định gọi kiểm tra, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự | Phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 75 triệu đồng | Phạt tiền từ 25 triệu đồng đến 35 triệu đồng |
Mức phạt tiền được nêu tại bảng trên là mức phạt được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân (khoản 2 Điều 7 Nghị định số 218/2025/NĐ-CP).
Ngoài hình thức xử phạt chính, một số hành vi thuộc nhóm vi phạm các quy định về đăng ký nghĩa vụ quân sự cũng phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả theo khoản 6 Điều 8 Nghị định số 218/2025/NĐ-CP:
- Buộc thực hiện thủ tục đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu;
- Buộc đăng ký phục vụ trong ngạch dự bị;
- Buộc đăng ký nghĩa vụ quân sự bổ sung;
- Buộc đăng ký khi thay đổi nơi cư trú hoặc nơi làm việc, học tập;
- Buộc đăng ký tạm vắng hoặc đăng ký lại sau khi trở về nơi cư trú/làm việc;
- Buộc thực hiện việc báo cáo danh sách công dân nam đủ 17 tuổi trong năm, công dân nữ có ngành nghề chuyên môn phù hợp;
- Buộc thực hiện việc báo cáo số lượng quân nhân dự bị và công dân nam trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ quân sự ở cơ quan, tổ chức mình.
Trên đây là Tăng nặng mức phạt với hành vi vi phạm về nghĩa vụ quân sự từ 05/8/2025.
