Tình trạng các công ty tài chính cho vay tiêu dùng với mức lãi suất rất cao đang gây ra nhiều tranh cãi trong dư luận. Liệu các công ty này có vi phạm về mức lãi suất trần theo quy định của Bộ luật dân sự 2015?
Lãi suất cho vay theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015
Khoản 1 Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định lãi suất vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác.
Quy định này có thể được hiểu rằng: Đối với các hoạt động giao dịch dân sự, lãi suất sẽ không quá 20%/năm. Tuy nhiên, đối với các quan hệ vay khác mà pháp luật có quy định về mức lãi suất thì áp dụng theo quy định của luật chuyên ngành.
Cho vay tiêu dùng lãi suất cao có phạm luật?
Lãi suất cho vay tiêu dùng cao có phạm luật?
Nhiều người cho rằng các công ty tài chính cho vay tiêu dùng với mức lãi lên tới 40-50% đã vi phạm Điều 468 của Bộ luật Dân sự 2015. Thực hư vấn đề này như thế nào?
Khoản 4 Điều 4 Luật các tổ chức tín dụng 2010 quy định: Tổ chức tín dụng phi ngân hàng bao gồm công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính và các tổ chức tín dụng phi ngân hàng khác. Như vậy, các công ty tài chính có hoạt động cho vay tiêu dùng là đối tượng chịu sự điều chỉnh của Luật các tổ chức tín dụng 2010 chứ không phải Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 như nhiều người vẫn nhầm tưởng lâu nay.
Về mức lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng, Thông tư 39/2016/TT-NHNN đã quy định chi tiết tại Điều 13 như sau: Tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận về lãi suất cho vay theo cung cầu vốn thị trường, nhu cầu vay vốn và mức độ tín nhiệm của khách hàng trừ trường hợp Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có quy định về lãi suất cho vay tối đa nhằm đáp ứng một số nhu cầu vốn:
- Phục vụ lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn
- Thực hiện phương án kinh doanh hàng xuất
- Phục vụ kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ và vừa
- Phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ
- Phục vụ kinh doanh của doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao
Như vậy, đối với hoạt động cho vay tiêu dùng, mức lãi suất sẽ do công ty tài chính và khách hàng tự thỏa thuận với nhau. Pháp luật không quy định mức lãi suất trần (cao nhất) đối với hoạt động này. Kể cả khi hai bên thỏa thuận với nhau mức lãi suất rất cao tới 40-50% cũng không hề trái với quy định của pháp luật.