Pháp lý doanh nghiệp 
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 có hiệu lực từ ngày 01/01/2016. Dưới đây, LuatVietnam tổng hợp điểm nổi bật, đáng chú ý của Luật này.
Ký hợp đồng lao động 1 tháng cũng được đóng BHXH
Từ ngày 01/01/2018, người làm việc theo hợp đồng có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng cũng thuộc đối tượng đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc.
Xem thêm: Làm thêm 1 tháng, vẫn được đóng BHXH.
4 chế độ BHXH bắt buộc, 2 chế độ BHXH tự nguyện
Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ: Ốm đau, thai sản, hưu trí, tử tuất. Trong khi đó, tham gia BHXH tự nguyện chỉ có chế độ hưu trí và tử tuất.
Điều kiện, mức hưởng chế độ ốm đau
Người lao động bị ốm đau, tai nạn mà không phải tai nạn lao động; người lao động có con dưới 07 tuổi bị ốm đau, có xác nhận của cơ sở y tế thì được hưởng chế độ ốm đau.
- Trường hợp người lao động bị ốm đau: Thời gian được nghỉ làm là 30 ngày/năm, nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm; 40 ngày/năm nếu đóng đủ 15 năm đến dưới 30 năm, 60 ngày/năm nếu đã đóng đủ 30 năm trở lên.
- Trường hợp con bị ốm đau: Thời gian người lao động được nghỉ làm để chăm sóc con ốm đau tối đa là 20 ngày/năm, nếu con dưới 03 tuổi; tối đa là 15 ngày/năm nếu con từ đủ 03 tuổi đến dưới 07 tuổi.
Thời gian nghỉ, người lao động được hưởng 75% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
Người lao động được nghỉ tối đa 20 ngày/năm để chăm sóc con bị ốm đau (Ảnh minh họa)
Quy định về chế độ thai sản
Chế độ thai sản là một trong những điểm nổi bật của Luật Bảo hiểm xã hội 2014, cụ thể:
- Trong suốt thời gian mang thai, lao động nữ được nghỉ việc để khám thai 05 lần, mỗi lần 01 ngày
- Khi sinh con, lao động nữ được nghỉ 06 tháng, chồng được nghỉ 05 - 07 ngày làm việc.
- Lao động nữ sinh con được trợ cấp một lần bằng 02 lần lương cơ sở. Mức hưởng tính từ thời điểm tháng 07/2018 là 2.780.000 đồng.
- Lao động nữ sinh con được hưởng mỗi tháng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của 06 tháng trước khi nghỉ việc để sinh con.
Xem thêm: Tất tật khoản tiền lao động nữ nhận được khi sinh con.
Điều kiện, mức hưởng lương hưu
Người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi thì được hưởng lương hưu.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người lao động được nghỉ hưu sớm và vẫn được hưởng lương hưu. Xem thêm: Khi nào được nghỉ hưu trước tuổi?
Mức lương hưu hàng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tương ứng với số năm đóng BHXH, trong đó, lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm và từ năm 2022 trở đi là 20 năm; lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm. Sau đó cứ thêm mỗi năm được tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Người lao động được hưởng lương hưu tối đa 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
5 trường hợp được hưởng BHXH một lần
Người lao động được hưởng BHXH một lần nếu thuộc 01 trong 05 trường hợp sau:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện;
- Ra nước ngoài để định cư;
- Mắc một trong những bệnh hiểm nghèo, nguy hiểm đến tính mạng như Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV chuyển sang giai đoạn AIDS…
- Sĩ quan, quân nhân khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện hưởng lương hưu.
- Người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH (theo Nghị quyết 93/2015/QH13).
Mức hưởng BHXH một lần tính theo số năm đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính là 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước 2014, 02 tháng cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục rút tiền bảo hiểm xã hội một lần
Mức hưởng chế độ tử tuất
Người lao động đang đóng BHXH hoặc người lao động đang bảo lưu thời gian đóng BHXH mà đã có thời gian đóng từ đủ 12 trở lên; Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghiệp; Người đang hưởng lương hưu chết thì người lo mai táng được nhận trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở.
Người đã đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên nhưng chưa hưởng BHXH một lần; Người đang hưởng lương hưu khi chết thì thân nhân được hưởng tiền tuất hằng tháng với mức bằng ít nhất 50% lương cơ sở.
