Tiêu chuẩn đối với Chủ tịch nước

Những tiêu chuẩn đối với Chủ tịch nước cũng là một nội dung được nêu khá rõ tại Quy định số 90-QĐ/TW của Ban Chấp hành Trung ương.

Tiêu chuẩn đối với Chủ tịch nước

Những tiêu chuẩn đối với Chủ tịch nước cũng là một nội dung được nêu khá rõ tại Quy định số 90-QĐ/TW của Ban Chấp hành Trung ương. Theo đó, Chủ tịch nước ngoài bảo đảm đầy đủ các tiêu chuẩn chung của Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư thì cần đáp ứng những điều kiện sau:

- Có uy tín cao, là hạt nhân đoàn kết trong Trung ương, Bộ Chính trị và trong toàn Đảng;

- Có năng lực nổi trội, toàn diện trên các mặt công tác, nhất là lĩnh vực đối nội và đối ngoại, an ninh, quốc phòng, hiểu biết sâu rộng về công tác tư pháp;

- Là trung tâm đoàn kết các lực lượng xã hội và các cộng đồng dân tộc trong và ngoài nước;

- Quyết liệt trong lãnh đạo, điều hành theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được phân công;

- Đã kinh qua và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ở chức danh Bí thư tỉnh ủy, thành ủy hoặc trưởng ban, bộ, ngành Trung ương, tham gia Bộ Chính trị một nhiệm kỳ trở lên.

Trình tự bầu Chủ tịch nước

Theo Hiến pháp 2013, Chủ tịch nước là người đứng đầu Nhà nước, đại diện cho nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về đối nội và đối ngoại. Chủ tịch nước do Quốc hội bầu trong số đại biểu Quốc hội theo đề nghị của Ủy ban thường vụ Quốc hội, chịu trách nhiệm và báo cáo công tác trước Quốc hội.

Điều 31 Nghị quyết 102/2015/QH13 quy định về trình tự bầu Chủ tịch nước như sau:

- Ủy ban thường vụ Quốc hội trình danh sách đề cử để Quốc hội bầu Chủ tịch nước

- Ngoài danh sách do Ủy ban thường vụ Quốc hội trình, đại biểu Quốc hội có quyền giới thiệu thêm hoặc tự ứng cử vào chức danh Chủ tịch nước

- Đại biểu Quốc hội thảo luận tại Đoàn đại biểu Quốc hội và Chủ tịch Quốc hội họp với các Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội để trao đổi về các vấn đề liên quan đến việc bầu Chủ tịch nước

- Ủy ban thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội kết quả thảo luận tại Đoàn Đại biểu Quốc hội và giải trình, tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội. Đồng thời, trình Quốc hội quyết định danh sách người ứng cử do đại biểu Quốc hội giới thiệu hoặc tự ứng cử

- Quốc hội thảo luận, biểu quyết thông qua Danh sách để bầu Chủ tịch nước

- Quốc hội thành lập Ban kiểm phiếu và bầu Chủ tịch nước theo hình thức bỏ phiếu kín

- Khi Ban kiểm phiếu công bố kết quả, Quốc hội thảo luận, biểu quyết thông qua Nghị quyết bầu Chủ tịch nước

- Sau khi được bầu, Chủ tịch nước phải tuyên thệ trung thành với Tổ quốc, nhân dân và Hiến pháp.

Khuyết Chủ tịch nước, ai sẽ tạm thời thay thế? 

Đây là nội dung được quy định rất rõ tại Điều 93 của Hiến pháp năm 2013. Cụ thể:

Khi Chủ tịch nước không làm việc được trong thời gian dài thì Phó Chủ tịch nước giữ quyền Chủ tịch nước.

Trong trường hợp khuyết Chủ tịch nước thì Phó Chủ tịch nước giữ quyền Chủ tịch nước cho đến khi Quốc hội bầu raChủ tịch nước mới.

Như vậy, khi khuyết Chủ tịch nước thì Phó Chủ tịch nước tạm thời giữ quyền Chủ tịch nước. 

Trên đây là quy định của pháp luật về quy trình bầu Chủ tịch nước và điều kiện, tiêu chuẩn đối với Chủ tịch nước. Nhiệm kỳ của Chủ tịch nước hiện nay theo nhiệm kỳ của Quốc hội, tức 05 năm/nhiệm kỳ.