Phân biệt nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an và dân quân tự vệ

Tiêu chí

Nghĩa vụ quân sự

Nghĩa vụ công an

Nghĩa vụ dân quân tự vệ

Căn cứ

Luật Nghĩa vụ quân sự 2015

Luật Công an nhân dân 2014

Nghị định 70/2019/NĐ-CP

Luật Dân quân tự vệ 2019

Nghị định 72/2020/NĐ-CP

Định nghĩa

Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân. Thực hiện nghĩa vụ quân sự bao gồm phục vụ tại ngũ và phục vụ trong ngạch dự bị của Quân đội nhân dân

Công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân là thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc trong lực lượng vũ trang nhân dân

Nghĩa vụ dân quân tự vệ là nghĩa vụ của nam từ đủ 18 tuổi đến hết 45 tuổi, công dân nữ từ đủ 18 tuổi đến hết 40 tuổi. Đây là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác…

Độ tuổi tham gia

- Đủ 18 - 25 tuổi;

- Trường hợp tạm hoãn gọi nhập ngũ: Từ đủ 18 - hết 27 tuổi.

Do Bộ trưởng Bộ Công an quy định cụ thể phù hợp với tính chất, đặc điểm của từng đơn vị sử dụng và quy định ngành nghề cần thiết phù hợp với nhu cầu sử dụng trong từng thời kỳ.

- Nam từ đủ 18 - hết 45 tuổi, nữ từ đủ 18 - hết 40 tuổi;

- Tình nguyện tham gia: Kéo dài đến hết 50 tuổi (nam) đến hết 45 tuổi (nữ).

Thời hạn phục vụ

24 tháng

03 năm

- Với Dân quân tự vệ tại chỗ, Dân quân tự vệ cơ động, Dân quân tự vệ biển, Dân quân tự vệ phòng không, pháo binh, trinh sát, thông tin, công binh, phòng hóa, y tế là 04 năm.

- Dân quân thường trực: 02 năm.

Thời gian khám sức khỏe

Từ 01/11 - hết 31/12 hằng năm

- Lần 1: Từ 01/11 - hết 31/12 hằng năm.

- Lần thứ hai: Do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Không quy định

Tiêu chuẩn

- Lý lịch rõ ràng;

- Chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước;

- Đủ sức khoẻ phục vụ tại ngũ theo quy định;

- Có trình độ văn hóa phù hợp.

- Tiêu chuẩn về chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ học vấn, sức khoẻ, có nguyện vọng và năng khiếu phù hợp với công tác công an.

- Sinh viên, học sinh xuất sắc tốt nghiệp ở các học viện, trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp, dạy nghề có đủ tiêu chuẩn để đào tạo, bổ sung vào Công an nhân dân

- Công dân Việt Nam trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ tham gia Dân quân tự vệ.

- Lý lịch rõ ràng;

- Chấp hành nghiêm đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước;

- Đủ sức khỏe thực hiện nhiệm vụ của Dân quân tự vệ.

Tạm hoãn

- Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe;

- Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận;

- Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% - 80%;

- Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân;

- Người thuộc diện di dân, giãn dân trong 03 năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trở lên quyết định;

- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật;

- Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.

- Dân quân thường trực.

Không quy định

- Phụ nữ mang thai hoặc nuôi con dưới 36 tháng tuổi; nam giới một mình nuôi con dưới 36 tháng tuổi;

- Không đủ sức khỏe;

- Có chồng hoặc vợ là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công chức, viên chức, công nhân quốc phòng, hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ trong Quân đội nhân dân; Công an nhân dân;

- Có chồng hoặc vợ là cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật;

- Lao động duy nhất trong hộ nghèo, hộ cận nghèo; người phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; người trong hộ gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi không có đơn vị hành chính cấp xã, người đứng đầu cơ quan, tổ chức nơi công dân cư trú hoặc làm việc xác nhận;

- Vợ hoặc chồng, một con của thương binh, bệnh binh, người bị nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% - 80%;

- Người đang học tại trường của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân; người đang lao động, học tập, làm việc ở nước ngoài.

Miễn tham gia

- Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một;

- Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ;

- Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;

- Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an nhân dân;

- Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật từ 24 tháng trở lên.

Không quy định

- Vợ hoặc chồng, con liệt sĩ;

- Vợ hoặc chồng, con của thương binh, bệnh binh, người bị nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên;

- Quân nhân dự bị đã được sắp xếp vào đơn vị dự bị động viên;

- Người trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc Bà mẹ Việt Nam anh hùng; người trực tiếp nuôi dưỡng người suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;

- Người làm công tác cơ yếu.

Những khoản tiền được nhận

- Phụ cấp theo quân hàm hiện hưởng;

- Phụ cấp khuyến khích với hạ sĩ quan và binh sĩ nữ;

- Phụ cấp tăng thêm nếu kéo dài thời gian tại ngũ

- Được nghỉ phép hàng năm;

- Được nhận các khoản trợ cấp: Trợ cấp xuất ngũ một lần; Trợ cấp tạo việc làm; cấp tiền tàu, xe và phụ cấp đi đường;

- Được hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm.

- Không mất phí chuyển bưu phẩm, tiền…

Xem thêm

- Được tính nhân khẩu trong gia đình khi gia đình được giao hoặc điều chỉnh diện tích nhà ở, đất xây dựng nhà ở và đất canh tác;

- Được tính thời gian phục vụ tại ngũ vào thời gian công tác;

- Được ưu đãi về bưu phí;

- Có thành tích trong chiến đấu, công tác, huấn luyện được khen thưởng theo quy định của pháp luật;

- Trong trường hợp bị thương, bị bệnh khi làm nhiệm vụ thi được hưởng chế độ ưu đãi;

- Được Nhà nước bảo đảm chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế;

- Được tạm hoãn trả và không tính lãi suất khoản vay từ Ngân hàng chính sách xã hội mà trước khi nhập ngũ là thành viên hộ nghèo, học sinh, sinh viên;

- Được ưu tiên trong tuyển sinh quân sự…

Xem thêm

- Phụ cấp chức vụ chỉ huy Dân quân tự vệ

- Phụ cấp hàng tháng, trợ cấp một lần

- Phụ cấp đặc thù quốc phòng, quân sự…

Xem thêm

Có phải nghĩa vụ bắt buộc không?

Có

Không

- Công dân nam từ đủ 18 tuổi - hết 45 tuổi; nữ từ đủ 18 - hết 40 tuổi bắt buộc tham gia;

- Tình nguyện: Có thể kéo dài đến hết 50 tuổi (nam), đến hết 45 tuổi (nữ).