Luật Công nghệ thông tin 2006 của Quốc hội có quy định nghiêm cấm hành vi giả mạo trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân dù bất cứ mục đích gì. Tuy nhiên, cấm thì vẫn cấm và vi phạm thì vẫn cứ vi phạm, đặc biệt đối với người dùng mạng xã hội như Facebook, Instagram…
Mạo danh người khác trên mạng xã hội là hiện tượng diễn ra khá phổ biến. Các đối tượng bị giả mạo thường là những người nổi tiếng, những người có tầm ảnh hưởng lớn đối với cộng đồng. Trong số những tài khoản giả mạo này, chỉ có một số ít được lập ra để cung cấp thông tin hữu ích cho người hâm mộ, số còn lại thường lợi dụng tên tuổi của người nổi tiếng vì mục đích cá nhân. Vụ việc một tài khoản Facebook mạo danh doanh nhân Nguyễn Quốc Cường (hay còn gọi là Cường Dollar) tặng thẻ cào điện thoại mới đây lại làm nóng lại vấn đề này.
Facebook giả được lập ra với tên “Cường Dollar”, sử dụng hình ảnh của doanh nhân nổi tiếng này và thường xuyên update những hoạt động liên quan đến nhân vật. Bài đăng trên tài khoản Facebook này thường có nội dung là “tặng thẻ cào điện thoại” cho những ai chia sẻ hoặc like bài viết và để lại số điện thoại.
Trước doanh nhân Nguyễn Quốc Cường, rất nhiều người nổi tiếng khác cũng bị giả mạo Facebook. Gần đây nhất là trường hợp của ca sĩ Mỹ Tâm. Một fanpage giả lấy tên là “Mỹ . Tâm” đã đăng những hình ảnh của nữ ca sĩ kèm nội dung “tặng mỗi người một thẻ 100k” nếu “like trang, chia sẻ ảnh và comment số điện thoại”.
Hàng loạt nghệ sĩ tên tuổi khác như nghệ sĩ Hoài Linh, MC Lại Văn Sâm, MC Phan Anh, Hoa hậu Mai Phương Thúy,… cũng từng là nạn nhân của trò giả mạo này.
Rất nhiều người nổi tiếng là nạn nhân của trò mạo danh |
Với hành vi giả mạo trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân khác, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 20-30 triệu đồng (khoản 3, Điều 64, Nghị định 174/2013/NĐ-CP). Trong khi đó, khoản 3, Điều 66 của Nghị định 174/2013/NĐ-CP quy định: Phạt tiền từ 10-20 triệu đồng đối với hành vi cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác. Trong trường hợp vi phạm gây ra hậu quả nghiêm trọng thì người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự theo Điều 226 Bộ luật Hình sự năm 1999, sửa đổi, bổ sung năm 2009 Tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin trên mạng máy tính, mạng viễn thông, mạng Internet với hình phạt là phạt tù.
Quy định nêu trên đã được áp dụng từ đầu năm 2014. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn chưa có nhiều người giả mạo người khác trên mạng xã hội bị xử phạt, cho dù hành vi này đã và đang diễn ra rất phổ biến. Trước khi để các cơ quan chức năng vào cuộc, bản thân mỗi người sử dụng mạng xã hội cần tỉnh táo chọn lọc thông tin để không rơi vào bẫy lừa đảo.
Để tìm hiểu thêm về các quy định được nêu trong bài, bạn đọc tham khảo:
Luật Công nghệ thông tin số 67/2006/QH11 của Quốc hội
Bộ luật Hình sự số 15/1999/QH10 của Quốc hội
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, số 37/2009/QH12 của Quốc hội