Pháp lý doanh nghiệp 
Cũng giống như người lao động trong doanh nghiệp, công chức cũng có chế độ nghỉ hàng năm, nghỉ lễ Tết và nghỉ để giải quyết việc riêng. Tuy nhiên, chế độ nghỉ phép năm của cán bộ công chức cũng có nhiều điểm đặc thù.
1. Chế độ nghỉ của cán bộ, công chức thế nào?
Điều 13 của Luật Cán bộ, công chức năm 2008 quy định về quyền nghỉ ngơi của cán bộ, công chức như sau:
Cán bộ, công chức được nghỉ hàng năm, nghỉ lễ, nghỉ để giải quyết việc riêng theo quy định của pháp luật về lao động.
Trong khi đó, căn cứ Bộ luật Lao động năm 2019 đag có hiệu lực, chế độ nghỉ của cán bộ, công chức sẽ thực hiện như sau:
Ngày nghỉ hàng năm (Điều 113)
- Làm việc đủ 12 tháng thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương với thời gian nghỉ sau đây:
- Điều kiện bình thường: 12 ngày làm việc.
- Người khuyết tật, làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm: 14 ngày.
- Làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm: 16 ngày.
- Làm chưa đủ 12 tháng được nghỉ hằng năm theo tỷ lệ tương ứng với số tháng đã làm việc.
- Cứ 05 năm làm việc thì cán bộ, công chức lại có thêm 01 ngày nghỉ hàng năm (Điều 114).
Ngày nghỉ lễ, Tết (Điều 112) hưởng nguyên lương
- 01 ngày Tết Dương lịch (ngày 01 tháng 01 Dương lịch).
- 06 ngày Tết Âm lịch.
- 01 ngày dịp ngày Chiến thắng (ngày 30 tháng 4 Dương lịch).
- 01 ngày dịp ngày Quốc tế lao động (ngày 01 tháng 5 Dương lịch).
- 02 ngày Quốc khánh (ngày 02 tháng 9 Dương lịch và 01 ngày liền kề trước hoặc sau).
- 01 ngày dịp ngày Giỗ Tổ Hùng Vương (ngày 10 tháng 3 Âm lịch).
Tuy nhiên, trong năm 2023, cán bộ, công chức có số ngày nghỉ nhiều hơn so với quy định gồm:
- Tết Dương lịch: Bởi ngày 01/01/2023 trùng với ngày Chủ nhật nên cán bộ, công chức sẽ được nghỉ 03 ngày từ 31/12/2022 đến hết 03/01/2023.
- Tết Âm lịch: Theo Văn bản số 8056 của Văn phòng Chính phủ, ngày nghỉ Tết Âm lịch sẽ là 07 ngày từ ngày 20/01/2023 đến hết ngày 26/01/2023 (tức từ ngày 29 tháng Chạp năm Nhâm Dần đến hết ngày mùng 5 tháng Giêng năm Quý Mão).
- Giỗ Tổ Hùng Vùng, ngày Chiến thắng, ngày Quốc tế lao động: 05 ngày liên tục từ ngày 29/4/2023 đến hết ngày 03/5/2023 do ngày Giỗ Tổ Hùng Vương rơi vào thứ Bảy và ngày Chiến thắng rơi vào Chủ nhật.
- Nghỉ Quốc Khánh: Ngày Quốc khánh rơi vào thứ Bảy nên theo Văn bản số 8056/VPCP-KGVX, lịch nghỉ Quốc khánh năm 2023 là 04 ngày liên tục từ 01/9/2023 đến hết ngày 04/9/2023.
Nghỉ việc riêng (Điều 115) vẫn hưởng nguyên lương
- Nghỉ 03 ngày nếu bản thân kết hôn; nghỉ 01 ngày nếu con (con đẻ, con nuôi) kết hôn.
- Nghỉ 03 ngày nếu bố đẻ, mẹ đẻ, bố vợ, mẹ vợ hoặc bố chồng, mẹ chồng chết; vợ chết hoặc chồng chết; con chết.
Nghỉ việc riêng không hưởng lương 01 ngày: Ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh, chị, em ruột chết; cha hoặc mẹ kết hôn; anh, chị, em ruột kết hôn.
2. Chưa nghỉ hết phép, công chức được trả bằng tiền
Cũng theo Điều 13 của Luật Cán bộ, công chức 2008, công chức được thanh toán tiền nếu chưa nghỉ hết hoặc không nghỉ phép:
[…] Trường hợp do yêu cầu nhiệm vụ, cán bộ, công chức không sử dụng hoặc sử dụng không hết số ngày nghỉ hàng năm thì ngoài tiền lương còn được thanh toán thêm một khoản tiền bằng tiền lương cho những ngày không nghỉ.
Như vậy, không giống người lao động bình thường trong các doanh nghiệp ngoài Nhà nước, cán bộ, công chức sẽ được thanh toán thêm một khoản tiền bằng tiền lương cho những ngày không nghỉ nếu không sử dụng/sử dụng không hết số ngày nghỉ hằng năm.
Trong khi đó, nếu là người lao động trong doanh nghiệp ngoài Nhà nước, người lao động chỉ được thanh toán tiền nếu thôi việc, bị mất việc làm mà chưa nghỉ hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm.
Ngoài ra, theo điểm b khoản 2 Điều 5 của Thông tư 141/2011/TT-BTC, việc thanh toán tiền trong trường hợp nêu trên phải đáp ứng điều kiện:
- Có đơn xin nghỉ phép.
- Thủ trưởng cơ quan, đơn vị quản lý trực tiếp xác nhận: Do yêu cầu công việc không bố trí được thời gian nghỉ phép hoặc không bố trí đủ số ngày nghỉ phép năm cho công chức.
Và mức thanh toán cho công chức trong trường hợp này được quy định trong quy chế chi tiêu nội bộ của cơ quan nhưng tối đa không quá mức tiền lương làm thêm giờ ngày thứ Bảy, Chủ nhật. Cụ thể, căn cứ Điều 98 Bộ luật Lao động hiện hành:
- Thứ Bảy, Chủ nhật là ngày nghỉ hằng tuần: Mức tiền lương làm thêm là 200%.
- Thứ Bảy, Chủ nhật trùng với ngày lễ, Tết: Mức tiền lương làm thêm là 300%.
Xem chi tiết: Hướng dẫn cách tính lương làm thêm giờ mới nhất
3. Một số công chức nghỉ phép được nhận phụ cấp đi đường
Theo Điều 2 của Thông tư 141/2011/TT-BTC các đối tượng công chức sau sẽ được thanh toán tiền phương tiện đi lại, tiền phụ cấp đi đường khi nghỉ phép năm:
- Cán bộ, công chức là người miền xuôi công tác ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo có hệ số phụ cấp khu vực từ mức 0,5 trở lên đủ điều kiện được nghỉ phép hàng năm, được thủ trưởng cơ quan, đơn vị đồng ý cấp giấy cho đi nghỉ phép năm về thăm gia đình, cha mẹ, vợ hoặc chồng, con hoặc thăm quê quán.
- Cán bộ, công chức công tác tại vùng còn lại đủ điều kiện được nghỉ phép năm, được thủ trưởng cơ quan, cơ quan, đơn vị đồng ý cấp giấy cho đi nghỉ phép năm để thăm vợ hoặc chồng, con, cha, mẹ (cả bên vợ và bên chồng) bị ốm đau, bị chết.
Trên đây là giải đáp thắc mắc về: Chế độ nghỉ phép năm của công chức. Nếu còn thắc mắc, độc giả vui lòng liên hệ 1900.6192 để được hỗ trợ, giải đáp chi tiết.
