Công văn 3761/TCT-CS của Tổng cục Thuế về việc điều kiện thanh toán bù trừ bằng hàng và xác định thu nhập chịu thuế

Kính gửi: Cục thuế tỉnh Tây Ninh.

Trả lời công văn số 1883/CT-TTr ngày 06/5/2008 của Cục thuế tỉnh Tây Ninh về vướng mắc điều kiện thanh toán bù trừ bằng hàng và xác định thu nhập chịu thuế, Tổng cục thuế có ý kiến như sau:

1. Tại điểm 1.2d3 mục III phần B Thông tư số 120/2003/TT-BTC ngày 12/12/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn: “Thanh toán qua ngân hàng là việc chuyển tiền từ tài khoản của bên nhập khẩu sang ngân hàng của bên xuất khẩu để thanh toán tiền hàng hoá, dịch vụ cho bên xuất khẩu theo các hình thức thanh toán phù hợp với thoả thuận trong hợp đồng và quy định của ngân hàng.

Trường hợp hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu thanh toán bằng hàng là trường hợp xuất khẩu hàng hoá (kể cả gia công hàng hoá xuất khẩu), dịch vụ cho tổ chức, cá nhân nước ngoài (gọi tắt là phía nước ngoài) nhưng việc thanh toán giữa doanh nghiệp Việt Nam và phía nước ngoài bằng hình thức bù trừ giữa giá trị hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu, tiền gia công hàng hoá xuất khẩu với giá trị hàng hoá, dịch vụ mua của phía nước ngoài.

Hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu thanh toán bằng hàng phải có thêm thủ tục hồ sơ như sau:

* Phương thức thanh toán đối với hàng xuất khẩu bằng hàng phải được quy định trong hợp đồng xuất khẩu.

* Hợp đồng mua hàng hoá, dịch vụ của phía nước ngoài.

* Tờ khai hải quan về hàng hoá nhập khẩu thanh toán bù trừ với hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu.

* Văn bản xác nhận với phía nước ngoài về việc số tiền thanh toán bù trừ giữa hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu với hàng hoá nhập khẩu, dịch vụ mua của phía nước ngoài.

* Trường hợp sau khi thanh toán bù trừ giữa giá trị hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu và giá trị hàng hoá, dịch vụ nhập khẩu có chênh lệch, số tiền chênh lệch phải thực hiện thanh toán qua ngân hàng.''

Căn cứ hướng dẫn trên, trường hợp Công ty TNHH săm lốp xe Hồng Phúc (Công ty Hồng Phúc) mua nguyên liệu nhập khẩu từ Công ty Linh Fortune Rubber Works (cung cấp nguyên liệu để sản xuất vỏ xe) và Công ty Weihomg Rubber Industrial Co.Ltd (cung cấp nguyên liệu để sản xuất ruột xe); hợp đồng mua hàng nhập khẩu được ký kết theo từng lần nhập khẩu hàng hoá, kèm theo tờ khai hải quan; phương thức thanh toán được quy định trong hợp đồng là thanh toán qua ngân hàng.

Công ty TNHH săm lốp xe Hồng Phúc đồng thời xuất khẩu cho 02 Công ty trên, xuất khẩu vỏ xe cho Công ty Linh Fortune Rubber Works và xuất khẩu ruột xe cho Công ty Weihomg Rubber Industrial Co.Ltd; hợp đồng xuất khẩu được ký kết theo từng lần xuất khẩu hàng hoá, kèm theo tờ khai hải quan; phương thức thanh toán được quy định trong hợp đồng là thanh toán qua ngân hàng được trả chậm trong thời gian 06 tháng.

Theo báo cáo của Cục thuế, trên thực tế kiểm tra thì việc thanh toán nguyên liệu nhập khẩu và thành phẩm xuất khẩu của Công ty Hồng Phúc với 02 Công ty trên là thanh toán theo phương thức bù trừ giữa nguyên liệu nhập khẩu với hàng hoá xuất khẩu, phần chênh lệch mới được thanh toán qua ngân hàng. Việc thanh toán giữa Công ty Hồng phúc với phía nước ngoài bằng hình thức bù trừ giữa giá trị nguyên liệu nhập khẩu với giá trị hàng xuất khẩu không được quy định trong hợp đồng xuất khẩu theo hướng dẫn trên, do đó, Công ty Hồng Phúc không đủ điều kiện, thủ tục để được áp dụng thuế suất 0%.

2. Tại điểm 6 mục IV phần D Thông tư số 128/2003/TT-BTC ngày 22/12/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế TNDN quy định: ''Cơ quan thuế có quyền xác định giá mua, giá bán theo giá thị trường trong nước và ngoài nước, chi phí, thu nhập chịu thuế và các yếu tố khác đảm bảo thu đúng, thu đủ thuế TNDN, nếu phát hiện giá mua, giá bán, chi phí kinh doanh, thu nhập chịu thuế và các yếu tố khác của cơ sở kinh doanh không đúng với giá cả thị trường và các chi phí thực tế phát sinh.

Việc xác định giá mua, giá bán hàng hoá, dịch vụ theo giá thị trường trong nước và ngoài nước, chi phí, thu nhập chịu thuế để đảm bảo thu đúng, thu đủ thuế TNDN được thực hiện theo văn bản hướng dẫn riêng của Bộ Tài chính''.

Việc xác định lại giá mua, giá bán để thu đúng, thu đủ thuế thu nhập doanh nghiệp được thực hiện theo các nguyên tắc hướng dẫn tại Thông tư số 117/2005/TT-BTC ngày 19/12/2005 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện việc xác định giá thị trường trong giao dịch kinh doanh giữa các bên có quan hệ liên kết. Từ ngày 1/07/2007, thực hiện theo quy định tại Điều 36 Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Căn cứ hướng dẫn trên, trường hợp trong các năm 2005, 2006, Công ty Hồng Phúc xuất khẩu cho Công ty mẹ với giá bán thấp hơn giá vốn dẫn đến tổng số lỗ phát sinh trong 2 năm 2005, 2006 là trên 77 tỷ đồng thì cơ quan thuế căn cứ vào các nguyên tắc hướng dẫn tại Thông tư số 117/2005/TT-BTC nêu trên để xác định lại giá mua, giá bán để thu đúng, thu đủ thuế TNDN.

Tổng cục Thuế trả lời để Cục thuế tỉnh Tây Ninh được biết./.