Trả lời:
Chào bạn, về câu hỏi bạn đang băn khoăn, Luật sư tư vấn cho bạn như sau:
1. Để xác định được có cần phải đăng ký khai sinh cho con bạn hay không cần phải xác định quốc tịch cho cháu khi được sinh ra.
Theo Điều 4 Luật Quốc tịch Việt Nam 2008 có quy định: “Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam công nhận công dân Việt Nam có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam, trừ trường hợp Luật này có quy định khác”. Do đó, con bạn sẽ chỉ có một quốc tịch còn việc bạn tìm hiểu con bạn có thể mang hai quốc tịch có thể là quy định của một số nước khác hoặc là quy định của pháp luật Nhật Bản.
Theo khoản 2 Điều 16 Luật Quốc tịch Việt Nam 2008 có quy định về vấn đề Quốc tịch của trẻ em khi sinh ra có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam như sau: "2. Trẻ em khi sinh ra có cha hoặc mẹ là công dân Việt Nam còn người kia là công dân nước ngoài thì có quốc tịch Việt Nam, nếu có sự thỏa thuận bằng văn bản của cha mẹ vào thời điểm đăng ký khai sinh cho con. Trường hợp trẻ em được sinh ra trên lãnh thổ Việt Nam mà cha mẹ không thỏa thuận được việc lựa chọn quốc tịch cho con thì trẻ em đó có quốc tịch Việt Nam."
Như vậy, nếu 2 vợ chồng bạn có văn bản thỏa thuận về việc con bạn có quốc tịch Việt Nam vào thời điểm đăng ký khai sinh cho con thì con bạn sẽ có quốc tịch Việt Nam. Còn nếu không có văn bản thỏa thuận hoặc bạn muốn con mình có quốc tịch Nhật Bản thì xác định theo pháp luật của Nhật Bản.
Khi con bạn có quốc tịch Việt Nam thì việc đăng ký khai sinh theo quy định tại khoản 3 Điều 7 của Luật Hộ tịch 2014 về thẩm quyền đăng ký hộ tịch như sau: " 3. Cơ quan đại diện đăng ký các việc hộ tịch quy định cho công dân Việt Nam cư trú ở nước ngoài."
Theo Thông tư liên tịch số 02/2016/TTLT-BNG-BTP ngày 30/6/2016 giữa Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp quy định: "2. Đối với những nước mà Việt Nam có từ hai Cơ quan đại diện trở lên thì thẩm quyền đăng ký hộ tịch thuộc Cơ quan đại diện ở khu vực lãnh sự mà người yêu cầu cư trú. Đối với những nước chưa có Cơ quan đại diện thì việc đăng ký hộ tịch được thực hiện tại Cơ quan đại diện tại nước kiêm nhiệm hoặc Cơ quan đại diện thuận tiện nhất."
Như vậy, trường hợp con bạn có quốc tịch Việt Nam thì bạn đến cơ quan đại diện là Đại sứ quán hoặc Lãnh sự quán ở khu vực bạn cư trú để đăng ký khai sinh cho cháu.
2. Về vấn đề nhập cảnh của con bạn sau này khi về Việt Nam, Luật sư tư vấn như sau:
Điều 12 của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam 2014 quy định: “…Người Việt Nam định cư ở nước ngoài có hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp và người nước ngoài là vợ, chồng, con của họ; người nước ngoài là vợ, chồng, con của công dân Việt Nam được miễn thị thực theo quy định của Chính phủ.”
Do đó, con bạn thuộc trường hợp này nên được miễn visa vào Việt Nam.
Trên đây là tư vấn của Luật sư cho câu hỏi của bạn, chúc bạn cùng gia đình hạnh phúc và chuẩn bị đón cháu bé sắp chào đời.
Trân trọng./.