Có được tự ý di dời phần mộ trên đất nhà mình không?

Trả lời:

Căn cứ Điều 166 Luật Đất đai 2013 quy định về quyền chung của người sử dụng đất như sau:

Điều 166. Quyền chung của người sử dụng đất

1. Được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

2. Hưởng thành quả lao động, kết quả đầu tư trên đất.

3. Hưởng các lợi ích do công trình của Nhà nước phục vụ việc bảo vệ, cải tạo đất nông nghiệp.

4. Được Nhà nước hướng dẫn và giúp đỡ trong việc cải tạo, bồi bổ đất nông nghiệp.

5. Được Nhà nước bảo hộ khi người khác xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp về đất đai của mình.

6. Được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật này.

7. Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện về những hành vi vi phạm quyền sử dụng đất hợp pháp của mình và những hành vi khác vi phạm pháp luật về đất đai.

Đối chiếu quy định pháp luật nêu trên, người sử dụng đất có quyền bảo hộ, ngăn chặn các hành vi xâm phạm quyền sử dụng đất của mình.

Tuy nhiên, theo như bạn trình bày, ngôi mộ này đã có từ xưa, trước khi bố mẹ bạn mua khu đất, do đó chia làm hai trường hợp như sau:

Trường hợp 1: Ngôi mộ này có trước thời điểm người sử dụng đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sau đây gọi chung là GCN)  tại thời điểm được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất người sử dụng đất đã chấp nhận việc có ngôi mộ trên đất của mình và sử dụng suốt thời gian này.

 Đối với trường hợp này, việc ngôi mộ nằm trên đất không phải hành vi xâm phạm quyền sử dụng đất nên gia đình bạn không có quyền yêu cầu di dời ngôi mộ này nếu không có sự đồng ý của người quản lý mộ.

Khi đó, để di dời ngôi mộ này, bạn có thể thỏa thuận với người quản lý mộ. Trường hợp không thỏa thuận được thì gia đình bạn có thể gửi đơn lên UBND cấp xã nơi có tranh chấp để đề nghị hòa giải theo khoản 2 Điều 202 Luật đất đai 2013.

Trường hợp 2: Ngôi mộ này có sau thời điểm người sử dụng đất được cấp GCN, người sử dụng đất không đồng ý việc xây ngôi mộ trên đất của mình nhưng vẫn tự ý xây.

Phần đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên người sử dụng đất có toàn quyền sử dụng, chiếm hữu và định đoạt đối với phần đất này. Theo đó, chủ thể nào thực hiện việc xây cất, cải tạo... (trường hợp này là xây mộ) trên phần đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của chủ sử dụng đất mà chưa được sự đồng ý của người đó hoặc không có căn cứ chính đáng (quyết định của cơ quan nhà nước) đều là hành vi vi phạm pháp luật. Trường hợp này có quyền yêu cầu người vi phạm di dời mồ mả ra khỏi diện tích đất thuộc quyền sử dụng của mình.

Trước tiên, cần thỏa thuận, yêu cầu người quản lý mộ di dời phần mộ trên. Trường hợp không thỏa thuận được thì gửi đơn lên UBND cấp xa nơi có tranh chấp đất để đề nghị hòa giải. Hòa giải tranh chấp đai liên quan đến việc xây dựng mồ mả trên đất người khác được giải quyết trong thời hạn 45 ngày theo quy định của pháp luật hiện hành. Nếu hòa giải không thành thì có quyền nộp hồ sơ lên TAND nơi có đất để được giải quyết theo đúng quy định pháp luật hiện hành tại Điều 203 Luật Đất đai 2013.

Xem thêm: Mua đất trồng lúa để xây sẵn mộ cho dòng họ có được không?

Trên đây là nội dung tư vấn cho câu hỏi “Có được tự ý di dời phần mộ trên đất nhà mình không?” dựa trên những thông tin mà luật sư đã nhận được. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan, vui lòng liên hệ 19006192  để được hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn!