Trả lời:
1. Có được đăng ký khai sinh lại không?
Theo khoản 1 Điều 6 Nghị định 123 năm 2015, Giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc của cá nhân. Do vậy, chỉ khi thuộc một trong các trường hợp nêu tại Điều 24 Nghị định 123 thì mới được đăng ký khai sinh lại:
- Đăng ký khai sinh trước 01/01/2016 nhưng Sổ hộ tịch và bản chính giấy tờ hộ tịch đều bị mất;
- Nộp đầy đủ bản sao giấy tờ, tài liệu có nội dung liên quan đến việc đăng ký khai sinh;
- Còn sống vào thời điểm tiếp nhận hồ sơ.
Do đó, trong trường hợp này nếu mẹ bạn mất Giấy khai sinh nhưng Sổ hộ tịch vẫn còn lưu thông tin thì mẹ bạn phải đến UBND cấp xã để xin cấp lại bản sao Giấy khai sinh.
Ngược lại, nếu cả Sổ hộ tịch và Giấy khai sinh đều bị mất, thì mẹ bạn phải chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ liên quan đến việc đăng ký khai sinh theo quy định để xin cấp lại Giấy khai sinh.
2. Có được làm lại Giấy khai sinh lại theo Chứng minh nhân dân không?
Trong trường hợp mẹ bạn thuộc trường hợp được đăng ký lại khai sinh, thì cần phải chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ nêu tại Điều 9 Thông tư 15/2015TT-BTP gồm:
- Giấy khai sinh do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp (bản sao công chứng, chứng thực; Bản sao được cấp từ sổ đăng ký khai sinh);
- Giấy tờ có giá trị thay thế Giấy khai sinh được cấp trước 194 ở miền Bắc và trước 1975 ở miền Nam (Bản chính hoặc bản sao);
- Nếu không có giấy tờ nêu trên thì phải có: Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân hoặc Hộ chiếu; Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú; Bằng tốt nghiệp, giấy chứng nhận, học bạ; Giấy tờ chứng minh quan hệ cha con, mẹ con; Giấy tờ khác…
Đặc biệt: Nếu là cán bộ, công chức, viên chức thì cần phải có thêm văn bản xác nhận của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị về những nội dung khai sinh của người đó như họ, chữ đệm, tên; giới tính; ngày tháng năm sinh; dân tộc…
Trong đó, nếu các giấy tờ nêu trên không đồng nhất thì theo quy định tại khoản 5 Điều 26 Nghị định 123 thì:
Nếu hồ sơ, giấy tờ không thống nhất về nội dung khai sinh thì nội dung khai sinh được xác định theo hồ sơ, giấy tờ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp chính thức hợp lệ đầu tiên.
Như vậy, trong trường hợp này, nếu Chứng minh nhân dân và Sổ hộ khẩu không khớp thông tin về ngày, tháng, năm sinh thì cán bộ tư pháp sẽ căn cứ vào các giấy tờ nêu trên hoặc căn cứ vào giấy tờ được cấp chính thức hợp lệ đầu tiên để cấp lại Giấy khai sinh cho mẹ bạn.
Do đó, hoàn toàn có thể làm lại Giấy khai sinh theo thông tin trên Chứng minh nhân dân nếu đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên.