Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 321:1969 Ký hiệu các đại lượng - Kỹ thuật thông dụng - Đại lượng cơ

Số thứ tự

Tên gọi đại lượng

Kí hiệu

Chính

Phụ

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

Chiều dài

Chiều rộng

Chiều cao

Bán kính

Đường kính

Chiều dài của đoạn đường

Diện tích

Thể tích

Góc phẳng, góc quay

Góc khối

Thời gian

Tần số

Chu kỳ

Tốc độ dài

Tốc độ ánh sáng

Građiên tốc độ dài

Gia tốc dài

Gia tốc rơi tự do

Građiên gia tốc

Tốc độ góc

Gia tốc góc

Khối lượng

Khối lượng riêng

l

b

h

r

d

s

S

V

Ω

t

f

T

v

c

gradv

a

g

grad a

w

e

m

ρ

L

B

H

R

D

F

λ

T,

M

24

25

Ghi chú. ρ = với m – khối lượng riêng

V – thể tích

Tỉ khối (tỉ trọng)

d

Ghi chú. Tỉ khối là tỉ số giữa khối lượng riêng của một chất và khối lượng riêng của một chất chuẩn: nước ở 4^oC (nếu là chất rắn hay chất lỏng) hoặc không khí (nếu là chất khí) ở điều kiện chuẩn tắc:  d =

Trong đó:

r – khối lượng riêng của chất cần xác định

r_o – khối lượng riêng của chất chuẩn

Thể tích riêng

v

Ghi chú. v = =

Với: V – thể tích

M – khối lượng

Số thứ tự

Tên gọi đại lượng

Kí hiệu

Chính

Phụ

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

Động lượng

p

Ghi chú. p = m.v

Với: m - khối lượng

        v – tốc độ dài

Mômen động lượng

J

L, I

Ghi chú. J = p.r

Với: p – động lượng

        r – tay đòn

Mômen quán tính

I

J

Ghi chú. I = m.r²

Với: m - khối lượng

        r – tay đòn

Lực

Trọng lượng, lực hút

Trọng lực riêng

F

G, P

P, Q, R

F

Ghi chú.  =

Với: G – trọng lượng

        V – thể tích

Hệ số ma sát lăn

Hệ số ma sát trượt

Mômen lực

k

f

M

Ghi chú. M kí hiệu chung cho mômen lực, mômen lưỡng cực, mômen quay (xoắn), mômen uốn.

Mômen tĩnh

Mômen chống

S

W

Ghi chú. W kí hiệu chung cho mômen chống uốn, mômen chống xoắn

Áp suất

Ứng lực pháp, ứng suất pháp

- giới hạn bền

- giới hạn chảy

- giới hạn tỉ lệ

- giới hạn đàn hồi

- giới hạn bền thực khi mẫu bị phá hủy

P

s

s_P

s_ch

s_tl

s_đh

s_p

Số thứ tự

Tên gọi đại lượng

Kí hiệu

Chính

Phụ

39

40

41

42

Ứng lực tiếp, ứng suất tiếp

- giới hạn bền

- giới hạn chảy

- giới hạn tỉ lệ

- giới hạn đàn hồi

- giới hạn bền thực khi mẫu bị phá hủy

Građiên áp suất

Môđun đàn hồi

Ghi chú. E =

t

t_b

t_ch

t_tl

t_đh

t_p

gradp

E

 - ứng suất (giới hạn tỉ lệ, giới hạn đàn hồi)

 – độ dãn dài tương đối

Môđun trượt

Ghi chú. G =

t - ứng suất gián tiếp

g – góc trượt

G

Số thứ tự

Tên gọi đại lượng

Kí hiệu

Chính

Phụ

43

44

45

46

47

48

49

50

51

Độ nhớt động lực (hệ số nhớt động lực)

Độ nhớt động (hệ số nhớt động)

Độ chảy (hệ số chảy)

Ghi chú. S =

m – độ nhớt động lực

Công

Năng lượng

- Thế năng

- Năng lượng động

- Nội năng

Công suất

Độ dai va đập

Ghi chú. a_k =

m

              n

S

A

E

E_p

E_k

U

P

a_k

h

                 W,L

W,A

A – công dùng để đập gẫy mẫu

S – diện tích mặt cắt ngang tại chỗ gẫy của mẫu

Hiệu suất

Số vòng quay

h

n