1. 5 tiêu chí Thành phố trực thuộc Trung ương từ 01/01/2023
Căn cứ Điều 4 Nghị quyết 1211/2016/UBTVQH13 được sửa đổi bởi Nghị quyết 27/2022/UBTVQH15 (có hiệu lực từ 01/01/2023) quy định 05 tiêu chuẩn Thành phố trực thuộc Trung ương cụ thể như sau:
STT | Tiêu chí | Thời điểm | |
Hiện nay | Từ 01/01/2023 | ||
1 | Quy mô dân số | Từ 1,5 triệu người trở lên | Từ 01 triệu người trở lên |
2 | Diện tích tự nhiên | 1.500 km2 trở lên | |
3 | Đơn vị hành chính trực thuộc | - Có 11 huyện trực thuộc trở lên - Tỷ lệ số quận trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện từ 60% trở lên | - Có 09 huyện trực thuộc trở lên - Tỷ lệ số quận, thị xã, thành phố trực thuộc trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện từ 60% trở lên (có ít nhất là 02 quận) |
4 | - Đã được công nhận là đô thị loại đặc biệt hoặc loại I; hoặc - Khu vực dự kiến thành lập Thành phố trực thuộc Trung ương đã được phân loại đạt tiêu chí của đô thị loại đặc biệt hoặc loại I. | ||
5 | Cơ cấu, trình độ phát triển kinh tế - xã hội đạt quy định |
Theo đó, cụ thể tiêu chuẩn cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố trực thuộc Trung ương từ 01/01/2023 gồm:
STT | Chỉ tiêu | Tiêu chuẩn |
1 | Cân đối thu chi ngân sách | Đủ |
2 | Thu nhập bình quân đầu người/tháng so với trung bình cả nước (lần) | 1,75 |
3 | Mức tăng trưởng kinh tế trung bình 03 năm gần nhất (%) | Đạt bình quân của cả nước |
4 | Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều trung bình 03 năm gần nhất (%) | Đạt bình quân của cả nước |
5 | Tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ trong cơ cấu kinh tế | 90% |
6 | Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp nội thành, nội thị, thị trấn, quận và phường | 90% |
2. Cách tính điểm phân loại đơn vị hành chính Thành phố trực thuộc Trung ương
Điều 15 Nghị quyết 1211/2016/NQ-UBTVQH13 hướng dẫn cách tính điểm phân loại đơn vị hành chính đối với Thành phố trực thuộc Trung ương như sau:
- Quy mô dân số:
- Từ 01 triệu người trở xuống được tính 20 điểm;
- Trên 01 triệu người thì cứ thêm 30.000 người được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 30 điểm.
- Diện tích tự nhiên:
- Từ 1.000 km2 trở xuống được tính 20 điểm;
- Trên 1.000 km2 thì cứ thêm 50 km2 được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 25 điểm.
- Số đơn vị hành chính trực thuộc:
- Có từ 10 đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc trở xuống được tính 2 điểm; trên 10 đơn vị hành chính cấp huyện thì cứ thêm 01 đơn vị hành chính được tính thêm 0,5 điểm, tối đa không quá 06 điểm;
- Có tỷ lệ số quận trên tổng số đơn vị hành chính cấp huyện từ 40% trở xuống được tính 01 điểm; trên 40% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 4 điểm.
- Trình độ phát triển kinh tế - xã hội:
- Có tỷ lệ điều tiết các khoản thu phân chia về ngân sách trung ương từ 20% trở xuống được tính 10 điểm; trên 20% thì cứ thêm 1% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 15 điểm;
- Tỷ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ từ 70% trở xuống được tính 1 điểm; trên 70% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 02 điểm;
- Thu nhập bình quân đầu người từ mức bình quân chung cả nước trở xuống được tính 01 điểm; trên mức bình quân chung cả nước thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 02 điểm;
- Tốc độ tăng trưởng kinh tế từ mức bình quân chung cả nước trở xuống được tính 1 điểm; trên mức bình quân chung cả nước thì cứ thêm 0,5% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 02 điểm;
- Tỷ lệ lao động phi nông nghiệp từ 65% trở xuống được tính 01 điểm; trên 65% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,25 điểm, tối đa 02 điểm…
- Yếu tố đặc thù:
- Dân số tạm trú quy đổi từ 10% - 20% so với dân số thường trú được tính 01 điểm;
- Trên 20% thì cứ thêm 5% được tính thêm 0,5 điểm, tối đa 05 điểm.
3. Dự kiến đến 2030 sẽ có thêm 3 Thành phố trực thuộc Trung ương
Hiện nay, Việt Nam đã có 05 Thành phố trực thuộc Trung ương gồm: Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh và Cần Thơ. Tại Kế hoạch phân loại đô thị toàn quốc giai đoạn 2021 - 2030 nêu rõ dự kiến 03 tỉnh thành sau sẽ trở thành Thành phố Trực thuộc trung ương trong tương lai: Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế và Khánh Hòa.
Cụ thể:
- Dự kiến tỉnh Bắc Ninh là thành phố trực thuộc trung ương.
- Dự kiến tỉnh Thừa Thiên Huế là Thành phố trực thuộc trung ương theo Nghị quyết 54-NQ/TW về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
- Dự kiến tỉnh Khánh Hòa là thành phố trực thuộc trung ương theo Kết luận 53-KL/TW về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.
Trên đây là các tiêu chí Thành phố trực thuộc Trung ương từ 01/01/2023. Nếu còn vấn đề vướng mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ 1900.6192 để được LuatVietnam hỗ trợ, giải đáp.