1. Luật mới về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật
Trước khi có luật sửa đổi, hoạt động liên quan đến tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật tại Việt Nam được điều chỉnh bởi:
Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật số 68/2006/QH11, được Quốc hội khóa XI thông qua ngày 29/6/2006, có hiệu lực từ 01/01/2007.Trong suốt gần hai thập kỷ, luật này đã đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hạ tầng chất lượng quốc gia, hỗ trợ phát triển sản xuất và thương mại.
Tuy nhiên, sau quá trình thực thi dài hạn, Luật 68/2006/QH11 bộc lộ nhiều bất cập, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và sự phát triển nhanh chóng của khoa học – công nghệ. Để đáp ứng yêu cầu mới, Quốc hội đã thông qua văn bản sửa đổi Luật số 70/2025/QH15.
Như vậy, luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật mới nhất là Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật sửa đổi 2025, được ban hành ngày 14/6/2025, và có hiệu lực từ 01/01/2026.
Luật mới mang tính kế thừa, đồng thời điều chỉnh nhiều quy định quan trọng nhằm:
Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước;
Tạo thuận lợi cho doanh nghiệp;
Đảm bảo tính tương thích với thông lệ quốc tế;
Góp phần thúc đẩy năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
2. Những điểm mới của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật sửa đổi 2025
(1) Bổ sung quy định về Cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng
Lần đầu tiên quy định việc xây dựng cơ sở dữ liệu số thống nhất phục vụ quản lý nhà nước và cung cấp thông tin cho tổ chức, cá nhân. Dữ liệu bao gồm thông tin về tiêu chuẩn, đo lường, đánh giá sự phù hợp và phản ánh kiến nghị trong lĩnh vực chất lượng.
(2) Bổ sung thêm nguyên tắc áp dụng tiêu chuẩn
Cho phép tiếp tục áp dụng tiêu chuẩn quốc gia đã bị bãi bỏ trong các hồ sơ, hợp đồng, dự án... nếu chưa có yêu cầu thay thế và vẫn phù hợp.
(3) Bổ sung quy định về trường hợp tiêu chuẩn quốc gia được xây dựng, thẩm định, công bố theo trình tự, thủ tục rút gọn
Áp dụng trong các trường hợp cấp thiết như thiên tai, dịch bệnh, an ninh quốc gia, hoặc khi tiêu chuẩn được viện dẫn trong quy định pháp luật.
(4) Điều chỉnh quy định về việc công bố tiêu chuẩn cơ sở
Tổ chức phải thông báo công khai các tiêu chuẩn cơ sở đã công bố trên hệ thống dữ liệu quốc gia thay vì chỉ lưu trữ nội bộ như trước.
(5) Bổ sung nguyên tắc áp dụng quy chuẩn kỹ thuật
Quy chuẩn kỹ thuật địa phương được áp dụng cho các sản phẩm, dịch vụ... có đặc thù về địa lý, khí hậu, kinh tế - xã hội.
(6) Điều chỉnh yêu cầu về công bố hợp chuẩn
Tổ chức, cá nhân công bố hợp chuẩn qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng với các thông tin cụ thể sau đây:
- Tên sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội;
- Tên, số hiệu tiêu chuẩn tương ứng;
- Tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội;
- Tài liệu kỹ thuật liên quan kèm theo.
(7) Điều chỉnh quy định về công bố hợp quy
Tổ chức, cá nhân đăng ký bản công bố hợp quy qua Cơ sở dữ liệu quốc gia về tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng với các thông tin cụ thể sau đây:
- Tên sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội;
- Tên, số hiệu quy chuẩn kỹ thuật tương ứng;
- Tên và địa chỉ của tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội; tài liệu kỹ thuật liên quan kèm theo.
Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật mới nhất là Luật số 70/2025/QH15 - Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật sửa đổi 2025, đánh dấu bước hoàn thiện quan trọng trong hệ thống pháp luật nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, thúc đẩy hội nhập và bảo vệ người tiêu dùng.