Không đi khám nghĩa vụ quân sự, bị xử lý thế nào? [Cập nhật mới nhất]

1. Lịch khám nghĩa vụ quân sự 2023 là khi nào?

Theo khoản 5 Điều 40 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2025, thời gian khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự diễn ra từ ngày 01/11 đến hết ngày 31/12 hằng năm.

Với đợt gọi công dân nhập ngũ lần hai thì thời gian khám sức khỏe sẽ do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Trường hợp sau khi có kết quả khám sức khỏe, công dân mắc tật khúc xạ cận thị lớn hơn 1.5 diop trở lên, viễn thị các mức độ; chỉ số BMI nhỏ hơn 18.0 hoặc lớn hơn 29.9 thì không gọi nhập ngũ vào Quân đội (điểm b khoản 1 Điều 1 Thông tư 68/2025/TT-BQP sửa đổi Thông tư 148/2018/TT-BQP).

2. Không đi khám nghĩa vụ quân sự bị phạt bao nhiêu tiền?

Để đảm bảo đáp ứng đủ điều kiện, tiêu chuẩn tham gia nghĩa vụ quân sự, công dân buộc phải thực hiện khám nghĩa vụ quân sự. Do đó, trường hợp trốn khám nghĩa vụ quân sự hay có các hành vi khác vi phạm về kiểm tra, khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Căn cứ theo quy định tại Điều 9 Nghị định 218/2025/NĐ-CP, mức phạt hành chính đối với hành vi vi phạm về kiểm tra, khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự như sau:

Trong đó, theo khoản 1 Điều 3 Nghị định 218/2025/NĐ-CP, lý do chính đáng là:

• Cá nhân hoặc thân nhân của người đó (cha đẻ, mẹ đẻ; cha vợ, mẹ vợ hoặc cha chồng, mẹ chồng; cha nuôi, mẹ nuôi; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi) bị ốm đau, tai nạn nặng phải điều trị tại cơ sở y tế và phải có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền.

• Gia đình có việc tang lễ và phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú.

• Nhà ở nằm trong vùng đang bị ảnh hưởng trực tiếp của thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh và phải có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú.

3. Trốn khám nghĩa vụ quân sự có bị xử lý hình sự không?

Tại Điều 332 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi năm 2025 quy định về Tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự như sau:

Điều 332. Tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự

1. Người nào không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký nghĩa vụ quân sự, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh gọi tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:

a) Tự gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của mình;

b) Phạm tội trong thời chiến;

c) Lôi kéo người khác phạm tội.

Như vậy, căn cứ theo quy định nêu trên thì một người được coi là phạm Tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự khi thực hiện 01 trong 03 hành vi:

- Không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký nghĩa vụ quân sự;

- Không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ;

- Không chấp hành lệnh gọi tập trung huấn luyện.

Trong đó, có thể thấy hành vi không chấp hành lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự không phải là hành vi cấu thành cơ bản của Tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự tại Điều 332 Bộ luật Hình sự hiện hành.

Đồng thời, khoản 8 Điều 3 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2025 cũng giải thích rõ, trốn tránh nghĩa vụ quân sự là hành vi không chấp hành:

- Quyết định gọi đăng ký nghĩa vụ quân sự;

- Quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự;

- Quyết định gọi nhập ngũ;

- Quyết định gọi tập trung huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu.

Tuy nhiên, khoản 1 Điều 332 Bộ luật Hình sự năm 2015 chỉ quy định xử lý hình sự đối với 03 hành vi ( nêu trên, không quy định xử lý hình sự đối với hành vi không chấp hành lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự.

Do vậy, không có căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi “không chấp hành lệnh gọi công dân khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự” theo quy định.

Trên đây là giải đáp về vấn đề liên quan đến Không đi khám nghĩa vụ quân sự. Nếu còn vướng mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ 1900.6192 để được hỗ trợ, giải đáp.