Pháp lý doanh nghiệp 
1. Thế nào là thông quan hàng hóa?
Căn cứ theo khoản 21 Điều 4 Luật Hải quan 2014 số 54/2014/QH13 ngày 23/6/2014, đã nêu rõ:
Thông quan là việc hoàn thành các thủ tục hải quan để hàng hóa được nhập khẩu, xuất khẩu hoặc đặt dưới chế độ quản lý nghiệp vụ hải quan khác.
Hiểu đơn giản, việc thực hiện khai báo, nộp hồ sơ, hàng hóa cho hải quan để kiểm tra, chứng thực được gọi là thông quan hàng hóa. Trường hợp được hải quan cấp phép khi và chỉ khi đơn hàng không xuất hiện, tồn tại bất kỳ vấn đề nào chưa phù hợp.
2. Đơn hàng đã được thông quan là gì?
Nếu đáp ứng đủ hai điều kiện dưới đây, đơn hàng của bạn được coi là đã thông quan:
- Hoàn thành đầy đủ thủ tục hải quan và được hải quan chấp nhận.
- Hoàn thành đầy đủ nghĩa vụ tài chính liên quan đến lô hàng với nhà nước.
Theo Quyết định 78/2010/QĐ-TTg ngày 30/11/2010, đơn hàng có trị giá dưới 1.000.000 VNĐ không phải nộp thuế GTGT và thuế nhập khẩu.
Ngoài ra, đơn vị chuyển phát nhanh sẽ tự làm thủ tục hải quan xuất nhập khẩu hàng hóa cho bạn trong trường hợp hàng được gửi chuyển phát nhanh dưới dạng quà biếu, quà tặng.
3. Tại sao cần phải thông quan hàng hóa?
Đối với các nước trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, hàng hóa khi nhập khẩu vào bất kỳ quốc gia vùng lãnh thổ nào cần phải khai báo cho chính quyền của nước sở tại về hàng hóa được vận chuyển vào nước đó.
Những đối tượng khai hải quan bao gồm: chủ sở hữu, điều khiển phương tiện vận tải, chủ hàng hóa, người được ủy quyền bởi chủ hàng, đại lý thủ tục hải quan, chủ phương tiện ủy quyền thực hiện khai hải quan.
Thủ tục thông quan được hoàn thành cho phép hàng hóa xuất nhập khẩu vào lãnh thổ Việt Nam.
Đối với người khai hải quan khi làm thủ tục thông quan hàng hóa, cần thực hiện đầy đủ, chính xác hồ sơ để nộp cho cơ quan hải quan. Bạn sẽ mất nhiều thời gian hơn nếu chuẩn bị thiếu, sai sót giấy tờ, vì vậy hãy lưu ý điều này. Về cơ bản, bộ hồ sơ gồm những chứng từ sau:
- Tờ khai hải quan (Customs Declaration); Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice);
- Vận đơn; Danh sách đóng gói;
- Hợp đồng thương mại;
- Catalog; Giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu ( đối với hàng hóa xuất nhập khẩu có điều kiện);
- Công văn thông báo kết quả kiểm tra hoặc miễn kiểm tra chuyên ngành;
- Chứng từ khác.
4. 5 bước cơ bản của thông quan hàng hóa
Thực tế có rất nhiều bước khi thực hiện thông quan hàng hóa, tuy nhiên về cơ bản gồm 04 bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ tài liệu, giấy tờ cần thiết
Đây là bước đầu tiên của thông quan đơn hàng, yêu cầu bạn cần chuẩn bị tài liệu, giấy tờ đầy đủ và chính xác. Ngoài ra, việc tìm hiểu, kiểm tra các yêu cầu hay quy định của cơ quan hải quan là việc làm cần thiết để tiết kiệm thời gian và công sức.
Bước 2: Đăng ký và xử lý hải quan
Sau khi chuẩn bị, thu thập đầy đủ tài liệu, chứng từ, tùy thuộc vào yêu cầu, quy định của mỗi quốc gia bạn cần đăng ký thông tin hàng hóa của mình và thông quan trực tuyến ngay trên hệ thống hải quan của nước nhập khẩu.
Hệ thống hải quan sẽ gửi về kết quả phân luồng tờ khai ngay sau khi khai xong cho bạn. Việc của bạn tiếp theo là phải in tờ khai và nộp bộ hồ sơ nhập khẩu cho chi cục hải quan để mở tờ khai.
Có tổng cộng 03 luồng tờ khai đó là: xanh, vàng, đỏ; tùy thuộc theo luồng mà có các bước thực hiện mở tờ khai khác nhau:
Luồng xanh
Bạn chỉ cần lấy tờ khai đi thanh lý nếu hiển thị là luồng xanh.
Luồng vàng
Trong trường hợp này, bộ hồ sơ của khách hàng sẽ được nhân viên giao nhận nộp cho cơ quan hải quan đăng ký để làm thủ tục. Bộ chứng từ của bạn có hợp lệ hay không sẽ được hải quan giám định và xác nhận.
Khi hải quan đăng ký trả lại và yêu cầu bổ sung giấy tờ hay các chứng từ liên quan khác tức là bộ chứng từ của bạn không hợp lệ. Khi đó, bạn cần bổ sung và hoàn thiện đầy đủ bộ chứng từ để làm cơ sở cho hải quan đăng ký thông quan.
Thông tin của đơn hàng sẽ được hải quan đăng ký nhập lên hệ thống và tiến hành thông quan khi không xảy ra bất cứ nghi vấn hay thiếu sót gì. Hồ sơ của bạn sẽ được chuyển sang luồng đỏ và được đưa sang bộ phận kiểm hóa nếu như vẫn còn nghi vấn.
Luồng đỏ
Để biết được tên cán bộ kiểm hóa, số điện thoại, hay các thông tin khác, nhân viên giao nhận sẽ thực hiện việc kiểm tra ngay trên hệ thống điện tử của hải quan trong trường hợp tờ khai của bạn bị xét vào luồng đỏ như đã nêu phía trên.
Tại đây, nhân viên giao nhận sẽ kết hợp với cán bộ kiểm hóa để thực hiện kiểm hóa hồ sơ của bạn. Cán bộ kiểm hóa sẽ nhập thông tin tờ khai lên hệ thống và thực hiện việc thông quan đơn hàng trong trường hợp không hề xuất hiện bất kỳ nghi vấn hay sai sót nào.
Ngoài ra, cán bộ hải quan sẽ trình lên lãnh đạo phía trên để xin ý kiến giải quyết nếu đơn hàng không đúng như đã khai, tùy thuộc vào từng lô hàng cụ thể mà có cách xử lý khác nhau.
Bước 3: Thông quan sau khi hoàn tất kiểm tra
Cán bộ hải quan nhận thấy hồ sơ của bạn không xuất hiện sai sót gì thì sẽ chấp nhận thông quan tờ khai. Lúc này, bạn chỉ cần đóng thuế cho tờ khai để thông quan đơn hàng của mình.
Bước 4: Nhận hàng về
Thanh lý tờ khai và làm thủ tục liên quan khác để nhận hàng về. Thanh lý điện tử giờ đây đã được áp dụng hầu hết các hệ thống hải quan khác nhau. Việc này sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian hoàn tất quy trình, nhẹ nhàng hơn rất nhiều so với cách truyền thống.
5. Chi phí thông quan gồm những gì?
Hai phần quan trọng của chi phí thông quan đó là: Phí, lệ phí và thuế nhập khẩu.
5.1 Phí và lệ phí
Các bên thứ ba sẽ thực hiện việc thu chi phí liên quan đến việc thông quan hàng hóa. Những chi phí liên quan về phí bao gồm dịch vụ khai thuê hải quan, dịch vụ kho bãi, lưu kho hàng hóa cũng như phí sử dụng phương tiện để kiểm hóa.
Nếu nhà nhập khẩu ủy quyền cho đại lý hải quan hoặc người thân đi làm thông quan thì phí này không liên quan gì đến cơ quan nhà nước mà sẽ thuộc vào phí dịch vụ.
Số tiền phải chi trả cho phí dịch vụ thông quan này không có con số chính xác, điều này phụ thuộc vào bàn bạc, thương lượng giữa người ủy quyền và người được ủy quyền.
Các khoản phải thu liên quan đến dịch vụ được cung cấp bởi nhà nước được gọi chung là lệ phí. Lệ phí này sẽ được cơ quan hải quan thu theo quy định của nhà nước. Không chỉ thông quan tờ khai, xuất nhập khẩu mà chuyển cửa khẩu đều được áp dụng lệ phí hải quan. 20.000 VNĐ cho một tờ khai là mức phí hiện tại.
5.2 Thuế nhập khẩu
Ngoài phí và lệ phí, nhà xuất nhập khẩu cần phải nộp thêm thuế xuất nhập khẩu tùy theo từng loại hàng hóa. Một số loại thuế phải kể đến như: Thuế xuất, nhập khẩu; Thuế GTGT nhập khẩu; thuế bảo vệ môi trường; thuế tự vệ; thuế chống bán phá giá,....
Bạn có thể tham khảo list phía trên mà chúng tôi đã cung cấp để biết thêm các loại thuế trong khi thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa. Chỉ khi bạn nộp đủ thuế cho nhà nước thì đơn hàng của bạn mới được thông quan.
Tuy nhiên, đối với Việt Nam, bạn cần lưu ý không phải bất cứ loại hàng hóa nhập khẩu nào cũng cần phải đóng thuế. Hàng hóa viện trợ; hàng hóa vận chuyển quá cảnh,... là một số trường hợp ngoại lệ không chịu thuế xuất nhập khẩu.
6. Giải đáp một số thắc mắc liên quan đến thông quan đơn hàng
Sau khi hiểu rõ đơn hàng đã được thông quan là gì, các bước cơ bản của thông quan hàng hóa, nếu bạn vẫn còn thắc mắc có thể đọc thêm nội dung dưới đây:
6.1 Đơn hàng đã được thông quan thì bao lâu nhận được?
Về cơ bản, đơn hàng của bạn sẽ được điều hướng và giao lại cho đơn vị địa phương trong thời gian sớm nhất. Thời gian giao nhận hàng phụ thuộc vào vị trí của đơn đặt, từ đó sẽ có sự khác nhau nhất định, cụ thể:
Đối với khu vực Hà Nội: Nếu bạn ở Hà Nội đặt hàng trên trang thương mại điện tử như Shopee thì khả năng nhận được hàng nhanh là rất cao. Không chỉ riêng Shopee, bất kỳ bên vận chuyển nào khác cũng được chuyển về kho Hà Nội.
Bạn sẽ nhận được đơn hàng của mình trong khoảng thời gian 02 đến 04 ngày (tùy thuộc vào khu vực bạn ở, nội thành hay ngoại thành) tính từ lúc đơn hàng được thông quan.
Đối với khu vực miền Bắc: Thời gian để bạn nhận được hàng sẽ từ 03 đến 05 ngày nếu bạn thuộc các tỉnh miền Bắc.
Đối với khu vực miền Trung và Miền Nam: Bạn sẽ nhận được đơn hàng trong khoảng 05 đến 10 ngày, có thể lên tới 15 ngày nếu bạn ở một số tỉnh thuộc miền Nam. Sở dĩ mất nhiều thời gian như vậy bởi sau khi đơn hàng của bạn được thông quan sẽ phải chuyển tới kho tổng ở Hà Nội, sau đó tiếp tục phân loại, sắp xếp và điều phối về các kho của tỉnh rồi mới giao đến tay khách hàng.
Tuy nhiên, không phải đơn hàng nào cũng được giao đúng thời gian dự kiện, điều này chịu tác động bởi một số nguyên nhân khách quan như:
- Ảnh hưởng bởi thời tiết xấu như: Bão lũ, mưa giông, gió,...
- Nếu thời gian giao hàng dự kiến trùng vào các ngày lễ tết sẽ không được tính vào thời gian bạn nhận được hàng. Ngoài ra, các ngày không làm việc của đơn vị vận chuyển cũng được xét vào trường hợp này.
- Một phần khác cũng vì tình hình dịch bệnh Covid - 19 tại Trung Quốc vẫn còn diễn biến khá căng thẳng nên các chính sách tại đây ngày càng siết chặt hơn.
6.2 Đơn hàng đã được thông quan đang ở đâu?
Nếu đơn hàng của bạn đã được thông quan thì tức là đơn hàng đó đang được vận chuyển về Việt Nam. Trong trường hợp bạn đặt trên Shopee hay các đơn vị vận chuyển khác, đơn hàng này sẽ được chuyển trực tiếp đến tổng kho tại Hà Nội ngay sau khi đơn hàng cập bến tại cửa khẩu Việt Nam.
Nhân viên kho lúc này sẽ thực hiện việc kiểm tra, phân loại và điều phối dựa trên mã vận đơn. Tiếp đó, bàn giao lại cho đơn vị địa phương để giao hàng đến tay bạn.
6.3 Khi có thông báo hải quan đang xử lý liệu có mất hàng không?
Bạn hoàn toàn có thể yên tâm sẽ không xảy ra tình trạng hàng bị mất khi hải quan đang thực hiện việc xử lý đơn hàng. Về cơ bản, đây chỉ là một khâu trong quý trình vận chuyển đơn hàng, vì vậy bạn đừng quá lo lắng nhé!
6.4 Liệu có hủy được đơn hàng hay không khi đã được thông quan?
Như chúng tôi đã nói ở phía trên, đơn hàng đã được thông quan nghĩa là chúng đang được vận chuyển về Việt Nam. Điều này đồng nghĩa đơn hàng của bạn đang trong trạng thái “giao hàng”, vì vậy câu trả lời cho trường hợp này là không thể.
Trên đây chúng tôi đã cung cấp cho độc giả những kiến thức hữu ích về đơn hàng đã được thông quan là gì? cũng như giải đáp một số thắc mắc. Thông qua bài viết, chúng tôi hy vọng các bạn sẽ hiểu rõ hơn về vấn đề này. Nếu còn thắc mắc, vui lòng liên hệ 19006192 .
