8 điểm đáng chú ý tại Luật Công nghiệp công nghệ số 2025

1. 6 hành vi bị cấm trong công nghiệp công nghệ số

Luật Công nghiệp công nghệ số 2025, số 71/2025/QH15 đã quy định rõ ràng các hành vi bị nghiêm cấm để đảm bảo phát triển ngành công nghệ số an toàn, lành mạnh và có trách nhiệm.

Doanh nghiệp, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực này cần đặc biệt lưu ý để tránh vi phạm pháp luật.

Tại Điều 12 Luật số 71/2025/QH15, có 06 nhóm hành vi bị nghiêm cấm, cụ thể như sau:

- Lợi dụng hoạt động công nghiệp công nghệ số xâm phạm đến lợi ích quốc gia, dân tộc, quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, lợi ích công cộng; quyền con người, quyền công dân, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; ảnh hưởng đạo đức xã hội, sức khỏe, tính mạng của con người.

- Vi phạm quyền sở hữu trí tuệ trong công nghiệp công nghệ số.

- Sử dụng sản phẩm, dịch vụ công nghệ số để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

- Giả mạo, gian dối để được hưởng chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước; để được loại trừ trách nhiệm trong thử nghiệm có kiểm soát sản phẩm, dịch vụ ứng dụng công nghệ số.

- Cản trở hoạt động hợp pháp; hỗ trợ hoạt động bất hợp pháp về công nghiệp công nghệ số của tổ chức, cá nhân.

- Sử dụng, cung cấp, triển khai hệ thống trí tuệ nhân tạo để xâm phạm lợi ích quốc gia, dân tộc, quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, lợi ích công cộng; quyền con người, quyền công dân, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và phá hoại thuần phong mỹ tục.

2. 5 Chính sách ưu đãi nổi bật dành cho công nghiệp công nghệ số

2.1 Ưu đãi về đầu tư

Theo Điều 24, 28, 29 của Luật:

Các ngành nghề đặc biệt ưu đãi đầu tư gồm: phát triển AI, sản xuất chip bán dẫn, xây dựng trung tâm dữ liệu, sản xuất phần mềm, nội dung số.

Dự án đủ điều kiện sẽ được miễn, giảm tiền thuê đất; Miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và hưởng các ưu đãi đầu tư đặc biệt nếu có quy mô lớn, công nghệ lõi.

2.2 Hỗ trợ tài chính trực tiếp từ ngân sách

Được cấp ngân sách địa phương hỗ trợ xây dựng hạ tầng, mua máy móc, đào tạo nhân lực;

Các dự án nghiên cứu và phát triển công nghệ số, AI, bán dẫn, startup đều có thể được nhận hỗ trợ;

Quy định chi tiết do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành phù hợp thực tế địa phương (khoản 4 Điều 28, khoản 2 Điều 29).

2.3 Ưu đãi về nhân lực công nghệ số

Miễn, giảm học phí, cấp học bổng, hỗ trợ vay vốn cho sinh viên ngành công nghệ số;

Ưu đãi thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm cho nhân lực công nghệ số chất lượng cao (Điều 19, Điều 49);

Không thi tuyển khi tiếp nhận vào cơ quan nhà nước nếu đủ điều kiện nhân lực AI chất lượng cao.

2.4 Ưu tiên thuê, mua sắm từ ngân sách nhà nước

Sản phẩm công nghệ số trọng điểm có thể được chỉ định thầu khi thuê, mua sắm bằng ngân sách (Điều 31);

Nhà nước được quyền đặt hàng nghiên cứu, phát triển sản phẩm công nghệ số.

2.5 Ưu đãi về thủ tục hành chính và hải quan

Thủ tục đơn giản hóa cho các dự án quan trọng, trọng điểm;

Doanh nghiệp công nghệ số được ưu tiên thủ tục hải quan nếu tham gia sản xuất chip, AI, trung tâm dữ liệu (khoản 5 Điều 28, khoản 3 Điều 40).

3. Điều kiện và ưu đãi đối với danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm

Theo Điều 14 Luật 71/2025/QH15, đó là sản phẩm, dịch vụ công nghệ số đáp ứng ít nhất một trong các tiêu chí sau:

- Có thị trường trong nước lớn, tạo ra giá trị gia tăng cao;

- Có tiềm năng xuất khẩu, nhu cầu quốc tế lớn;

- Phục vụ nhiệm vụ trọng điểm chuyển đổi số quốc gia;

- Có tác động đổi mới công nghệ hoặc hiệu quả kinh tế đột phá trong các ngành, lĩnh vực.

Doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân sản xuất, cung cấp các sản phẩm trong Danh mục do Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành theo từng thời kỳ;

Doanh nghiệp được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư đặc biệt; Miễn, giảm thuế, tiền thuê đất; Hỗ trợ trực tiếp tài chính từ ngân sách nhà nước hoặc địa phương; Ưu tiên chỉ định thầu, đặt hàng nghiên cứu, sản xuất sản phẩm (Căn cứ Điều 28, 31).

Bộ Khoa học và Công nghệ là cơ quan có thẩm quyền công bố Danh mục sản phẩm, dịch vụ công nghệ số trọng điểm theo từng giai đoạn.

4. Quyền khai thác, sử dụng dữ liệu số trong hoạt động công nghiệp công nghệ số

Theo Điều 13 và Điều 26 của Luật, doanh nghiệp được quyền:

- Sản xuất, cung cấp sản phẩm - dịch vụ công nghệ số dựa trên dữ liệu người dùng;

- Cung cấp các dịch vụ xử lý dữ liệu, số hóa, lưu trữ, phân tích và khai thác dữ liệu;

- Phát triển các nền tảng trí tuệ nhân tạo, trung tâm dữ liệu, sản phẩm nội dung số sử dụng dữ liệu đầu vào.

Như vậy, doanh nghiệp có quyền khai thác dữ liệu người dùng phục vụ mục tiêu phát triển sản phẩm - dịch vụ công nghệ số.

Theo Điều 10 và Điều 26 Luật 71/2025/QH15, doanh nghiệp bắt buộc phải:

- Tuân thủ pháp luật về dữ liệu cá nhân, an toàn thông tin mạng và an ninh mạng;

- Không được gây cản trở thương mại hoặc gây khó khăn kỹ thuật nhằm hạn chế người dùng chuyển dữ liệu sang nền tảng khác (khoản 2 Điều 26);

- Đảm bảo chất lượng dữ liệu: chính xác, đầy đủ, thống nhất, có thể truy xuất (Điều 27);

- Chịu trách nhiệm về bảo vệ dữ liệu người dùng trong toàn bộ vòng đời sản phẩm.

Tại Điều 12, doanh nghiệp sẽ bị xử lý nếu sử dụng sản phẩm, dịch vụ công nghệ số để xâm phạm quyền lợi cá nhân, tổ chức; Vi phạm quyền sở hữu dữ liệu, quyền riêng tư; Gây tổn hại đến an ninh mạng, an toàn hệ thống thông tin.

5. Dự án trong khu công nghệ số được miễn giảm tiền thuê đất 

Theo khoản 6 Điều 3 của Luật, khu công nghệ số tập trung là khu chức năng có hoạt động:

- Nghiên cứu, phát triển, sản xuất sản phẩm công nghệ số;

- Đào tạo, ươm tạo công nghệ, cung cấp dịch vụ hỗ trợ;

- Kinh doanh, cung ứng sản phẩm - dịch vụ công nghệ số.

Theo Điều 24 Luật 71/2025/QH15, doanh nghiệp có dự án trong khu công nghệ số tập trung được:

- Miễn, giảm tiền thuê đất theo quy định pháp luật về đầu tư và đất đai;

- Được xếp vào địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, tức mức ưu đãi cao nhất trong hệ thống chính sách đất đai hiện hành;

- Miễn hoặc giảm tiền thuê đất trong thời hạn sử dụng tùy theo tính chất dự án, lĩnh vực và khu vực địa lý.

Do đó, các doanh nghiệp đặt nhà máy, trung tâm nghiên cứu và phát triển công nghệ số, hoặc triển khai dự án AI, dữ liệu, chip bán dẫn tại đây đều có thể hưởng ưu đãi về đất đai.

6. Những loại hạ tầng công nghệ số sẽ được Nhà nước ưu tiên đầu tư từ 2025

Theo khoản 2 Điều 21 Luật 71/2025/QH15, từ năm 2025, Nhà nước ưu tiên bố trí ngân sách đầu tư cho các loại hạ tầng công nghệ số thiết yếu, dùng chung, gồm:

- Cơ sở nghiên cứu, thiết kế, sản xuất thử nghiệm sản phẩm, dịch vụ công nghệ số;

- Phòng thí nghiệm trọng điểm dùng chung quốc gia về công nghệ số;

- Cơ sở đo kiểm, thử nghiệm, đánh giá sản phẩm, dịch vụ công nghệ số;

- Trung tâm dữ liệu (data center);

- Khu công nghệ số tập trung;

- Các loại hạ tầng số khác phục vụ nghiên cứu, triển khai và ứng dụng công nghệ số trên toàn quốc.

* Hình thức đầu tư hạ tầng

- Đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước;

- Kết hợp với các phương thức xã hội hóa, đầu tư công – tư;

- Doanh nghiệp tư nhân có thể thuê, khai thác hoặc hợp tác vận hành cơ sở hạ tầng công.

Theo khoản 3 Điều 21, các loại hạ tầng trên được xem là tài sản kết cấu hạ tầng công, được quản lý, khai thác theo quy định của Luật về tài sản công; Được sử dụng để phục vụ nghiên cứu, đào tạo, kiểm định và sản xuất cho nhiều doanh nghiệp, tổ chức, viện trường;

7. Chi phí nghiên cứu và phát triển công nghệ số được tăng mức trừ thuế TNDN

Một trong những điểm mới nổi bật của Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 là việc cho phép doanh nghiệp được tăng mức trừ thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với chi phí nghiên cứu và phát triển công nghệ số. Đây là cơ chế tài chính khuyến khích đổi mới sáng tạo rất đáng chú ý từ năm 2026.

Cụ thể, theo khoản 4 Điều 16 Luật 71/2025/QH15, các khoản chi cho nghiên cứu và phát triển công nghệ số của doanh nghiệp sẽ được tăng mức chi bổ sung khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.

Có nghĩa, doanh nghiệp được trừ nhiều hơn so với số thực tế đã chi khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

8. Doanh nghiệp thiết kế chip bán dẫn được hỗ trợ tài chính, thiết bị

Theo Luật Công nghiệp công nghệ số 2025, doanh nghiệp thực hiện dự án thiết kế

Điều 38 Luật 71/2025/QH15, thiết kế chip bán dẫn là một trong các công đoạn của công nghiệp bán dẫn, bao gồm: Nghiên cứu, xây dựng kiến trúc vi mạch; Thiết kế phần cứng, firmware, logic…; Tối ưu hóa thiết kế cho đóng gói, sản xuất và kiểm thử.

Tại khoản 2 Điều 39, doanh nghiệp thực hiện dự án thiết kế chip bán dẫn được hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách nhà nước (trung ương hoặc địa phương) cho các mục đích sau:

- Đào tạo và phát triển nhân lực thiết kế chip

- Nghiên cứu - phát triển và sản xuất thử nghiệm

- Mua sắm máy móc, thiết bị và đổi mới công nghệ

Hội đồng nhân dân cấp tỉnh sẽ quy định: Tiêu chí xác định dự án thiết kế chip được hỗ trợ; Trình tự, thủ tục, mức hỗ trợ cụ thể;

Ngoài hỗ trợ tài chính, doanh nghiệp còn được nhập khẩu thiết bị, máy móc, công cụ đã qua sử dụng phục vụ thiết kế, thử nghiệm chip nếu đáp ứng tiêu chí do Bộ Khoa học và Công nghệ quy định (khoản 3 Điều 39).

Trên đây là 8 điểm đáng chú ý tại Luật Công nghiệp công nghệ số 2025.