1. Có được nhờ người khác bầu cử hộ không
Theo Điều 69 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân số 85/2015/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung theo Luật số 83/2025/QH15, việc bỏ phiếu tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Mỗi cử tri có quyền bỏ một phiếu bầu đại biểu Quốc hội và bỏ một phiếu bầu đại biểu Hội đồng nhân dân tương ứng với mỗi cấp Hội đồng nhân dân
- Cử tri phải tự mình đi bầu cử, không được nhờ người khác bầu cử thay, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 và khoản 4 Điều 69
- Khi bầu cử phải xuất trình thẻ cử tri.
- Khi cử tri viết phiếu bầu, không ai được xem, kể cả thành viên Tổ bầu cử.
- Nếu viết hỏng, cử tri có quyền đổi phiếu bầu khác.
- Khi cử tri bỏ phiếu xong, Tổ bầu cử có trách nhiệm đóng dấu “Đã bỏ phiếu” vào thẻ cử tri.
- Mọi người phải tuân theo nội quy phòng bỏ phiếu.
Như vậy, căn cứ quy định nêu trên thì không được nhờ người khác bầu cử hộ. Về các trường hợp đặc biệt được hỗ trợ bầu cử, có thể bầu cử thay LuatVietnam sẽ nêu trong phần nội dung dưới đây…
2. Các trường hợp đặc biệt được hỗ trợ khi bầu cử
Điều 69 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân số 85/2015/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung theo Luật số 83/2025/QH15 còn quy định về các trường hợp đặc biệt được hỗ trợ khi bầu cử:
- Nhóm cử tri không tự viết được phiếu bầu
- Cử tri không thể tự viết được phiếu bầu thì nhờ người khác viết hộ, nhưng phải tự mình bỏ phiếu
- Người viết hộ phải bảo đảm bí mật phiếu bầu của cử tri
- Trường hợp cử tri vì khuyết tật không tự bỏ phiếu được thì nhờ người khác bỏ phiếu vào hòm phiếu
- Nhóm cử tri già yếu, ốm đau, bệnh tật:
- Trong trường hợp cử tri ốm đau, già yếu, khuyết tật không thể đến phòng bỏ phiếu được thì Tổ bầu cử mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến chỗ ở, chỗ điều trị của cử tri để cử tri nhận phiếu bầu và thực hiện việc bầu cử.
- Nhóm cử tri bị hạn chế quyền công dân:
- Đối với cử tri là người đang bị tạm giam, người đang chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc mà trại tạm giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc không tổ chức khu vực bỏ phiếu riêng hoặc cử tri là người đang bị tạm giữ tại nhà tạm giữ thì Tổ bầu cử mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến trại tạm giam, nhà tạm giữ, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc để cử tri nhận phiếu bầu và thực hiện việc bầu cử.
Như vậy, cử tri phải tự mình đi bầu cử, không được nhờ người khác bầu cử thay, trừ trường hợp đặc biệt.
3. Vi phạm trong bầu cử và hình thức xử lý
3.1. Các hành vi vi phạm trong bầu cử
Theo Điều 95 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân số 85/2015/QH13, sửa đổi bổ sung theo Luật số 83/2025/QH15, các hành vi sau đây sẽ bị xử lý nếu bị phát hiện:
- Lừa gạt, mua chuộc hoặc cưỡng ép làm trở ngại việc bầu cử, ứng cử
- Vi phạm các quy định về vận động bầu cử
- Giả mạo giấy tờ, gian lận phiếu bầu, làm sai lệch kết quả bầu cử
- Hoặc vi phạm các quy định khác của pháp luật về bầu cử
- Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự
3.2. Hình thức xử lý vi phạm
Nếu có hành vi vi phạm trong bầu cử có thể bị xử lý kỷ luật hoặc xử lý hình sự. Cụ thể như sau:
* Xử lý kỷ luật
Theo Điều 27 Quy định về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm số 69-QĐ/TW, Đảng viên hoặc người có trách nhiệm trong tổ chức bầu cử nếu vi phạm sẽ bị xử lý như sau:
- Khiển trách - đối với hành vi ít nghiêm trọng như:
Thiếu trách nhiệm kiểm tra, thẩm định, xem xét hồ sơ ứng cử
Thực hiện không đúng, không đầy đủ nguyên tắc, thẩm quyền, quy trình, thủ tục về bầu cử
Không thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình về bầu cử
- Có hành vi làm mất an ninh trật tự nơi bầu cử
- Cảnh cáo hoặc cách chức (nếu có chức vụ) - nếu:
Lợi dụng chức vụ, quyền hạn can thiệp, tác động, gây áp lực đến tổ chức, cá nhân có thẩm quyền để đề cử người thân
Tự ứng cử, nhận đề cử và đề cử các chức danh khi chưa được tổ chức đảng có thẩm quyền cho phép
Đưa người không đủ điều kiện, tiêu chuẩn để bầu, bổ nhiệm
Không trung thực trong kiểm phiếu, công bố kết quả hoặc có hành vi gian dối trong thực hiện các quy định về bầu cử
Mua chuộc, xúi giục, cưỡng ép hoặc vận động bầu cử trái quy định.
Kê khai, nhận xét, xác nhận hoặc thẩm định hồ sơ, lý lịch, tài sản, thu nhập của người ứng cử không trung thực
- Không chấp hành giới thiệu của tổ chức đảng đề ứng cử, đề cử
- Khai trừ khỏi đảng - áp dụng cho các trường hợp trên nếu gây hiệu quả rất nghiêm trọng hoặc vi phạm các trường hợp sau:
Tổ chức thực hiện việc giả mạo giấy tờ, gian lận phiếu bầu cử hoặc làm sai lệch kết quả bầu cử
Đe doạ, cản trở người khác thực hiện quyền ứng cử, đề cử, bầu cử
Có hành vi, việc làm phá hoại bầu cử
- Tổ chức phe nhóm, dòng họ để vận động người tự ứng cử, nhận đề cử và đề cử trái quy định
* Truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo Bộ luật Hình sự 2015 số 100/2015/QH13 sửa đổi, bổ sung theo Luật số 12/2017/QH14 và Luật số 86/2025/QH15, các hành vi vi phạm nghiêm trọng trong bầu cử có thể bị truy cứu hình sự, cụ thể:
Điều luật | Tội danh | Hình phạt | Hình phạt bổ sung (nếu có) | |
Điều 160 Bộ luật Hình sự 2015 | Tội xâm phạm quyền của công dân về bầu cử, ứng cử hoặc biểu quyết khi Nhà nước trưng cầu ý dân | - Phạt cảnh cáo, Phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm, hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm đối với các hành vi: • Lừa gạt, mua chuộc, cưỡng ép • Dùng thủ đoạn khác cản trở công dân thực hiện quyền bầu cử, ứng cử hoặc biểu quyết - Phạt tù từ 01 năm đến 02 năm nếu: • Có tổ chức • Lợi dụng chức vụ, quyền hạn • Dẫn đến hoãn ngày bầu cử, bầu cử lại hoặc hoãn việc trưng cầu ý dân | ||
Điều 161 Bộ luật Hình sự 2015 | Tội làm sai kết quả bầu cử, kết quả trưng cầu ý dân | - Phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm - Hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm đối với các hành vi: • Giả mạo giấy tờ, gian lận phiếu • Dùng thủ đoạn khác để làm sai lệch kết quả bầu cử hoặc trưng cầu ý dân - Phạt tù từ 01 năm đến 03 năm nếu: • Có tổ chức • Dẫn đến phải tổ chức lại việc bầu cử hoặc trưng cầu ý dân | - Cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm | |
Trên đây là thông tin về việc Có được nhờ người khác bầu cử hộ không...