Pháp lý doanh nghiệp 
1. Quy định về các loại hình kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô
Theo Điều 56 Luật Đường bộ 2024 thì:
1. Hoạt động vận tải đường bộ là việc tổ chức, cá nhân sử dụng xe thô sơ, xe cơ giới để vận tải người, hàng hoá trên đường bộ trong nước, quốc tế. Hoạt động vận tải đường bộ gồm hoạt động kinh doanh vận tải và hoạt động vận tải nội bộ.
Khoản 5 Điều luật này nêu rõ, kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, bằng xe bốn bánh có gắn động cơ gồm kinh doanh vận tải hành khách và kinh doanh vận tải hàng hóa.
Kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, bằng xe bốn bánh có gắn động cơ là việc tổ chức, cá nhân thực hiện ít nhất một trong các công đoạn gồm: điều hành phương tiện và lái xe hoặc quyết định giá cước vận tải để vận tải hành khách, hàng hóa trên đường bộ nhằm mục đích sinh lợi.
Trong đó, hoạt động kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô bao gồm các loại hình:
- Kinh doanh vận tải hành khách theo tuyến cố định;
- Kinh doanh vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt;
- Kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi;
- Kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng;
- Loại hình kinh doanh vận tải hành khách mới theo quy định của Chính phủ.
Quy định hiện hành tại Điều 64 về hoạt động vận tải đường bộ Luật Giao thông đường bộ 2008:
1. Hoạt động vận tải đường bộ gồm hoạt động vận tải không kinh doanh và hoạt động kinh doanh vận tải đường bộ. Kinh doanh vận tải đường bộ là ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo quy định của pháp luật.
2. Kinh doanh vận tải đường bộ gồm: kinh doanh vận tải hành khách, kinh doanh vận tải hàng hóa.
Điều 66 Luật 2008 cũng quy định các loại hình kinh doanh vận tải bằng xe ô tô gồm:
- Kinh doanh vận tải hành khách theo tuyến cố định;
- Kinh doanh vận tải hành khách bằng xe buýt;
- Kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi;
- Kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng không theo tuyến cố định được thực hiện theo hợp đồng vận tải;
- Kinh doanh vận tải khách du lịch theo tuyến, chương trình và địa điểm du lịch.
Như vậy, Luật mới đã bỏ loại hình kinh doanh vận tải du lịch thay vào đó bổ sung thêm loại hình kinh doanh vận tải hành khách mới.
2. Xe hợp đồng dưới 9 chỗ được gom khách lẻ
Luật Đường bộ 2024 cho phép xe hợp đồng từ 08 chỗ trở xuống (không kể chỗ của người lái xe), tức xe hợp đồng dưới 09 chỗ ngồi, được phép gom khách lẻ đi chung một chuyến xe.
Cụ thể tại khoản 9 Điều 56 Luật này quy định:
9. Kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi là loại hình kinh doanh vận tải hành khách sử dụng xe ô tô chở người dưới 08 chỗ (không kể chỗ của người lái xe) để thực hiện vận tải theo yêu cầu của hành khách;…
Điều luật này cũng quy định tiền cước chuyến đi do hành khách lựa chọn theo một trong các phương thức:
- Tiền cước được tính thông qua đồng hồ tính tiền;
- Tiền cước được tính qua phần mềm tính tiền có kết nối trực tiếp với hành khách thông qua phương tiện điện tử;
- Tiền cước theo thoả thuận với đơn vị kinh doanh vận tải.
Hiện hành, Luật Giao thông đường bộ 2008 chưa quy định về nội dung này.
Ngoài ra, tại khoản 10 Điều 56 cũng quy định trong trường hợp đơn vị kinh doanh vận tải sử dụng xe ô tô chở người từ 08 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe), có nghĩa là xe từ 09 chỗ trở lên, phải có hợp đồng vận tải bằng văn bản với người thuê vận tải thuê cả chuyến xe, bao gồm cả người lái xe.
3. Xe hợp đồng phải lưu trữ dữ liệu về hành khách ít nhất 3 năm
Quy định này được nêu tại Nghị định 41/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 10/2020/NĐ-CP. Theo đó, đơn vị kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng lưu trữ hợp đồng vận chuyển kèm theo danh sách hành khách tối thiểu 3 năm.
Quy định hiện hành tại Nghị định 10/2020/NĐ-CP, đơn vị kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng trước khi thực hiện vận chuyển hành khách phải cung cấp đầy đủ các nội dung tối thiểu của hợp đồng vận chuyển đến Sở Giao thông vận tải nơi cấp Giấy phép kinh doanh vận tải bằng văn bản hoặc qua thư điện tử (Email).
Nội dung tối thiểu của hợp đồng gồm:
- Thông tin về đơn vị kinh doanh vận tải ký hợp đồng: Tên, địa chỉ, điện thoại, mã số thuế, người đại diện ký hợp đồng;
- Thông tin về lái xe: Họ và tên, số điện thoại;
- Thông tin về hành khách hoặc người thuê vận tải (tổ chức/cá nhân): Tên, địa chỉ, số điện thoại, mã số thuế (nếu có);
- Thông tin về xe: Biển kiểm soát xe và sức chứa (trọng tải);
Trên đây là thông tin liên quan đến 03 quy định mới về kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô từ 01/01/2025.
