Công văn 6751/BTC-HCSN của Bộ Tài chính về việc thực hiện phương thức chi trả cấp bù tiền học phí miễn, giảm theo hướng dẫn tại Thông tư liên tịch 29/2010/TTLT-BGDĐT-BTC-BLĐTBXH ngày 15/11/2010

Kính gửi: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương

Triển khai thực hiện Nghị định số 49/2010/NĐ-CP ngày 14/5/2010 của Chính phủ quy định về miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập và cơ chế chi, thu, sử dụng học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân từ năm học 2010 - 2011 đến năm học 2014 - 2015 (sau đây gọi tắt là Nghị định 49), Liên Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã ban hành Thông tư liên tịch số 29/2010/TTLT-BGDĐT-BTC-BLĐTBXH ngày 15/11/2010 hướng dẫn một số điều của Nghị định 49, trong đó có quy định cụ thể về trình tự thủ tục và phương thức chi trả tiền hỗ trợ miễn, giảm học phí cho các đối tượng thuộc diện được miễn, giảm theo quy định.

Thực hiện quy định nêu trên, Bộ Tài chính đã cấp bổ sung nguồn kinh phí cho các địa phương để thực hiện hỗ trợ chi phí học tập và cấp bù kinh phí miễn, giảm học phí của năm học 2010 - 2011 và năm học 2011 - 2012 theo chế độ quy định. Tuy vậy, qua phản ánh của Ban Dân nguyện và một số đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XII cho thấy, một số địa phương chưa thực hiện kịp thời chính sách hỗ trợ trực tiếp tiền học phí được miễn, giảm cho các đối tượng thụ hưởng; cá biệt có một số nơi đã quy định thêm các thủ tục hành chính gây khó khăn cho học sinh, một số nơi chưa thực hiện chi trả tiền học phí được miễn, giảm theo đúng thời gian quy định. Để từng bước giải quyết, tháo gỡ các bất cập nêu trên, sau khi thống nhất với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo các cơ quan chức năng tại địa phương (cơ quan Giáo dục và Đào tạo, Lao động - Thương binh và Xã hội, Tài chính):

1. Khẩn trương rà soát lại các thủ tục, quy định hiện hành (đặc biệt là hồ sơ liên quan đến việc xác nhận đối tượng) đảm bảo giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính và công khai quy trình xét duyệt hồ sơ để tạo điều kiện thuận lợi và cấp kinh phí kịp thời cho gia đình người học theo đúng hướng dẫn tại Thông tư liên tịch số 29, cụ thể như sau:

a. Đối với học sinh theo học tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập:

* Trình tự, thủ tục và hồ sơ:

Trong vòng 30 ngày kể từ ngày bắt đầu năm học, cha mẹ (hoặc người giám hộ) trẻ em học mẫu giáo và học sinh phổ thông công lập có đơn đề nghị miễn, giảm học phí (mẫu đơn theo phụ lục I) gửi cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông kèm theo bản sao chứng thực các giấy tờ có liên quan đến việc xác nhận đối tượng (ví dụ: giấy xác nhận đối tượng là thân nhân của người có công hoặc sổ đăng ký hộ khẩu thường trú đối với trường hợp ở các xã biên giới, vùng cao...)

* Phương thức chi trả:

Kinh phí thực hiện chính sách cấp bù học phí cho cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông công lập được cân đối trong dự toán kinh phí hàng năm phân bổ cho cơ sở này. Việc phân bổ dự toán kinh phí thực hiện chính sách cấp bù học phí cho cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông công lập được thực hiện đồng thời với thời điểm phân bổ dự toán ngân sách nhà nước hàng năm tại địa phương, trong đó khi giao dự toán cho các cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông công lập phải ghi rõ dự toán kinh phí thực hiện chính sách cấp bù học phí cho người học thuộc đối tượng được miễn, giảm học phí (số lượng người) đang theo học tại cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông công lập.

Khi rút dự toán kinh phí cấp bù tiền học phí miễn, giảm; cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông công lập phải gửi cơ quan Kho bạc nhà nước nơi đơn vị giao dịch bản tổng hợp đề nghị cấp bù tiền học phí miễn, giảm (gồm các nội dung: Họ tên người học thuộc diện được miễn, giảm học phí hiện đang theo học tại trường; mức thu học phí của nhà trường; mức học phí miễn, giảm và tổng nhu cầu kinh phí đề nghị cấp bù) kèm theo đầy đủ các hồ sơ (bản photo) về việc xác nhận đối tượng thuộc diện được miễn, giảm học phí theo quy định

b. Đối với học sinh theo học tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông ngoài công lập:

* Trình tự, thủ tục và hồ sơ:

Trong vòng 30 ngày kể từ ngày bắt đầu năm học, cha mẹ (hoặc người giám hộ) trẻ em học mẫu giáo, học sinh phổ thông ngoài công lập phải làm đơn có xác nhận của nhà trường (theo mẫu) gửi về:

- Phòng Giáo dục và Đào tạo: Đối với trẻ em học mẫu giáo, học sinh học trung học cơ sở.

- Sở Giáo dục và Đào tạo: Đối với học sinh học trung học phổ thông.

Kèm theo bản sao chứng thực một trong các giấy tờ các giấy tờ có liên quan đến việc xác nhận đối tượng.

* Phương thức chi trả:

- Phòng Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm quản lý, tổ chức thực hiện chi trả cấp bù học phí trực tiếp bằng tiền mặt cho cha mẹ (hoặc người giám hộ) trẻ em học mẫu giáo, học sinh trung học sơ sở.

- Sở Giáo dục và Đào tạo chịu trách nhiệm quản lý, tổ chức thực hiện chi trả cấp bù học phí trực tiếp bằng tiền mặt cho cha mẹ (hoặc người giám hộ) học sinh trung học phổ thông.

Chậm nhất trong vòng 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ đề nghị cấp bù học phí miễn, giảm theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều này, Phòng Giáo dục và Đào tạo hoặc sở giáo dục và đào tạo có trách nhiệm thanh toán, chi trả tiền cấp bù học phí miễn, giảm cho gia đình người học theo quy định (Trong trường hợp hồ sơ đề nghị cấp bù tiền học phí miễn, giảm chưa đảm bảo đáp ứng theo yêu cầu quy định, đề nghị ghi rõ trong phiếu hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ để gia đình người học có căn cứ hoàn thiện, bổ sung).

- Việc chi trả cấp bù học phí được cấp đủ trong 9 tháng/năm học và thực hiện 2 lần trong năm: Lần 1 chi trả đủ 4 tháng vào tháng 9 hoặc tháng 10; Lần 2 chi trả đủ 5 tháng vào tháng 3 hoặc tháng 4.

- Trường hợp cha mẹ (hoặc người giám hộ) trẻ em học mẫu giáo và học sinh phổ thông chưa nhận tiền cấp bù học phí theo thời hạn quy định thì được truy lĩnh trong kỳ chi trả tiếp theo.

c. Đối với học sinh, sinh viên theo học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học công lập:

* Trình tự, thủ tục và hồ sơ:

Trong vòng 30 ngày kể từ ngày bắt đầu học kỳ, học sinh, sinh viên phải làm đơn đề nghị cấp tiền hỗ trợ miễn, giảm học phí (theo mẫu) có xác nhận của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học công lập gửi phòng lao động - thương binh và xã hội cấp huyện kèm theo bản sao chứng thực một trong các giấy tờ có liên quan đến việc xác nhận đối tượng.

Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học công lập có trách nhiệm xác nhận cho học sinh, sinh viên thuộc đối tượng miễn, giảm học phí vào đơn đề nghị cấp tiền miễn, giảm học phí (theo mẫu) trong vòng 30 ngày sau khi kết thúc học kỳ đối với học sinh, sinh viên đang học (đối với những học sinh, sinh viên mới nhập học thì thực hiện xác nhận trong vòng 07 ngày kể từ khi nhập học) để học sinh, sinh viên nộp về phòng lao động - thương binh và xã hội cấp huyện làm căn cứ chi trả tiền hỗ trợ miễn, giảm học phí.

* Phương thức chi trả:

- Phòng lao động - thương binh và xã hội chịu trách nhiệm quản lý, tổ chức thực hiện chi trả cấp bù học phí trực tiếp bằng tiền mặt cho cha mẹ học sinh, sinh viên có con đang học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học công lập. Chậm nhất trong vòng 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ đề nghị cấp bù học phí miễn, giảm theo quy định, Phòng lao động - thương binh và xã hội có trách nhiệm thanh toán, chi trả tiền cấp bù học phí miễn, giảm cho gia đình người học theo quy định (Trong trường hợp hồ sơ đề nghị cấp bù tiền học phí miễn, giảm chưa đảm bảo đáp ứng theo yêu cầu quy định, đề nghị ghi rõ trong phiếu hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ để gia đình người học có căn cứ hoàn thiện, bổ sung)

- Tiền hỗ trợ miễn, giảm học phí được cấp như sau:

+ Đối với học sinh, sinh viên học chính quy tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học công lập: cấp 10 tháng/năm theo kỳ hạn như sau: Lần 1 cấp vào tháng 9 hoặc tháng 10 hàng năm; Lần 2 cấp vào tháng 3 hoặc tháng 4 hàng năm.

+ Đối với học sinh, sinh viên học nghề thường xuyên và các khóa đào tạo ngắn hạn: Hỗ trợ tối đa theo mức trần học phí đối với cao đẳng nghề công lập quy định tại Nghị định 49 và cấp theo số tháng thực học.

Trường hợp gia đình học sinh, sinh viên chưa nhận tiền hỗ trợ miễn, giảm học phí theo thời hạn quy định thì được truy lĩnh trong kỳ chi trả tiếp theo.

d. Đối với học sinh, sinh viên là con của người có công với nước học tại các cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập: Tiếp tục thực hiện theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2006/TTLT/BLĐTBXH-BGDĐT-BTC ngày 20/11/2006 của Liên Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính hướng dẫn về chế độ ưu đãi trong giáo dục và đào tạo đối với người có công với cách mạng và con của họ.

2. Chấm dứt tình trạng quy định thêm các thủ tục hiện không có trong quy định tại Thông tư liên tịch số 29 (ví dụ như: Yêu cầu gia đình người học phải nộp biên lai thu học phí trước khi được nhận tiền cấp bù học phí miễn, giảm...) và thực hiện nghiêm túc việc chi trả tiền cấp bù miễn giảm theo đúng thời gian quy định (sau 15 ngày kể từ khi nhận được hồ sơ đề nghị của gia đình người học).

Để giảm bớt các thủ tục hành chính không cần thiết, gây phiền hà cho gia đình người học phải làm lại nhiều lần một loại hồ sơ của từng học kỳ, đề nghị cơ quan chức năng ở địa phương thực hiện theo hướng giảm bớt nội dung hồ sơ phải nộp (như bản sao chứng thực số đăng ký hộ khẩu thường trú nếu gia đình đối tượng không có thay đổi về nơi cư trú...) trong những lần xem xét cấp tiền miễn giảm học phí từ lần thứ 2 trở đi.

3. Hiện nay Bộ Tài chính đang phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị định 49/2010/NĐ-CP và Thông tư liên tịch số 29 theo hướng giảm thiểu tối đa thủ tục hành chính đối với các nội dung liên quan đến quy trình thủ tục cấp bù học phí miễn giảm trực tiếp cho đối tượng thụ hưởng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người học trong việc tiếp cận các dịch vụ giáo dục. Theo đó, để nội dung dự thảo Nghị định và Thông tư sửa đổi phù hợp với thực tiễn, đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gửi báo cáo đánh giá việc thực hiện hiện chính sách miễn, giảm học phí theo Nghị định 49 trong gần 2 năm qua, đánh giá rõ những điểm tích cực, hạn chế về chính sách, về tổ chức thực hiện (Trong đó đề nghị nêu rõ trách nhiệm của các cơ quan có liên quan trong việc chậm triển khai việc thực hiện cơ chế cấp bù học phí miễn giảm đối với gia đình người học (do hướng dẫn chưa rõ của Liên Bộ/do nhận thức và cách xử lý hồ sơ của cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương/do các cơ sở đào tạo chậm xác nhận mức thu học phí và yêu cầu người học phải đóng học phí ngay khi nhập học...). Trên cơ đó, đề xuất, điều chỉnh cho phù hợp với thực tế nhằm đảm bảo thực hiện tốt các chính sách của Nhà nước đối với người học.

Báo cáo đánh giá đề nghị gửi về Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Tài chính và Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội trước ngày 31/5/2012./.