Pháp lý doanh nghiệp 
Khi người lao động nghỉ việc mà không còn nhu cầu tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) thì có thể rút BHXH 1 lần. Tuy nhiên, với việc sửa đổi Luật BHXH, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội có đề xuất nhiều quy định mới sau đây.
Theo tinh thần của Nghị quyết 28 về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội, hiện nay, số lượng người hưởng BHXH một lần tăng nhanh.
Bởi vậy, yêu cầu đặt ra là phải có quy định cụ thể, phù hợp nhằm giảm tình trạng này theo hướng tăng quyền lợi nếu bảo lưu thời gian tham gia BHXH để hưởng chế độ hưu trí, giảm quyền lợi nếu hưởng BHXH 1 lần.
Đồng thời, căn cứ Quyết định số 889/QĐ-TTg ngày 07/6/2021, dự kiến những nội dung sửa đổi, bổ sung Luật BHXH sẽ được trình Chính phủ hồ sơ đề nghị vào tháng 6/2021.
Theo đó, tại dự thảo Tờ trình Chính phủ, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội giải thích, theo quy định hiện hành, điều kiện hưởng BHXH một lần hiện nay khá dễ dàng.
Cụ thể, sau một năm không làm việc, không tham gia BHXH là người lao động đã có thể hưởng BHXH một lần với mức hưởng bằng 1,5 tháng lương cho mỗi năm tham gia BHXH trước 2014 và 02 tháng lương cho mỗi năm tham gia sau đó.
Sẽ giảm mức hưởng BHXH 1 lần cho NLĐ chưa hết tuổi lao động? (Ảnh minh họa)
Do đó, tại Tờ trình này, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội nêu hai lý do cho thấy điều kiện nhận BHXH hiện nay đang còn bất cập gồm:
- Mỗi tháng, người lao động đóng 8% từ tiền lương vào quỹ hưu trí và tử tuất thì một năm sẽ đóng 0,96 tháng lương. Việc đóng này gây ra bất cập là chỉ đóng 0,96 tháng lương nhưng lại được hưởng 02 tháng lương khi nhận BHXH một lần. Đây được xem như có lãi.
- Phải chờ đợi quá lâu để hưởng hưu trí sẽ khiến người lao động mong muốn được nhận BHXH một lần để đáp ứng các nhu cầu trước mắt.
Từ những phân tích trên, việc đề xuất sửa đổi điều kiện hưởng BHXH một lần sẽ được “siết chặt” hơn so với quy định hiện nay. Cụ thể sẽ điều chỉnh theo lộ trình điều kiện hưởng BHXH một lần theo hướng:
- Chỉ giải quyết cho người lao động hưởng BHXH môt lần nếu đã hết tuổi lao động nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu và không có nhu cầu đóng tiếp trừ trường hợp ra nước ngoài định cư hợp pháp hoặc mắc bệnh hiểm nghèo mà có nhu cầu một một lần.
Trong trường hợp này, người lao động sẽ được tính mỗi năm tham gia BHXH bằng 02 tháng lương bình quân tính đóng BHXH.
- Trường hợp chưa hết tuổi lao động mà nhận BHXH một lần thì mức hưởng sẽ thấp hơn (mức hưởng cho mỗi năm đóng BHXH bằng 01 tháng tiền lương bình quân tính đóng BHXH).
Song song với đó, về điều kiện hưởng hưu trí, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cũng đề xuất giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm để hưởng chế độ hưu trí, hướng tới còn 10 năm để tạo điều kiện cho người lao động cao tuổi, có số năm tham gia BHXH thấp được hưởng các quyền lợi BHXH.
>> Chính sách BHXH mới: Dễ nhận lương hưu, khó rút 1 “cục”
