Văn bản hợp nhất 07/VBHN-BTC 2021 hướng dẫn đánh giá, xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm

THÔNG TƯ[1]

Hướng dẫn đánh giá, xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm
^{____________________}

Thông tư số 195/2014/TT-BTC ngày 17 tháng 12 năm 2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn đánh giá, xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm, có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 02 năm 2015; được sửa đổi, bổ sung bởi:

Thông tư số 89/2020/TT-BTC ngày 11 tháng 11 năm 2020 của Bộ Tài chính sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 50/2017/TT-BTC ngày 15 tháng 5 năm 2017 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành Nghị định số 73/2016/NĐ-CP ngày 01 tháng 7 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật Kinh doanh bảo hiểm và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, Thông tư số 105/2016/TT-BTC ngày 29 tháng 6 năm 2016 của Bộ Tài chính hướng dẫn hoạt động đầu tư gián tiếp ra nước ngoài của tổ chức kinh doanh chứng khoán, quỹ đầu tư chứng khoán, công tư đầu tư chứng khoán và doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm, Thông tư số 195/2014/TT-BTC ngày 17 tháng 12 năm 2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn đánh giá, xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm, Thông tư số 115/2014/TT-BTC ngày 20 tháng 8 năm 2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện chính sách bảo hiểm quy định tại Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 07 tháng 7 năm 2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản, bãi bỏ Thông tư số 116/2014/TT-BTC ngày 20 tháng 8 năm 2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số vấn đề tài chính đối với doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện bảo hiểm theo quy định tại Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 07 tháng 7 năm 2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản và Thông tư số 43/2016/TT-BTC ngày 03 tháng 3 năm 2016 của Bộ Tài chính sửa đổi Điều 5 Thông tư số 116/2014/TT-BTC ngày 20 tháng 8 năm 2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn một số vấn đề tài chính đối với doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện bảo hiểm theo quy định tại Nghị định số 67/2014/NĐ-CP ngày 07 tháng 7 năm 2014 của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 26 tháng 12 năm 2020.

Căn cứ Luật Kinh doanh bảo hiểm số 24/2000/QH10 ngày 09/12/2000;

Căn cứ Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm số 61/2010/QH12 ngày 24/11/2010;

Căn cứ Nghị định số 45/2007/NĐ-CP ngày 27/3/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm;

Căn cứ Nghị định số 46/2007/NĐ-CP ngày 27/3/2007 của Chính phủ quy định chế độ tài chính đối với doanh nghiệp bảo hiểm và doanh nghiệp môi giới bảo hiểm;

Căn cứ Nghị định số 123/2011/NĐ-CP ngày 28/12/2011 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 45/2007/NĐ-CP ngày 27 tháng 3 năm 2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm;

Căn cứ Nghị định số 215/2013/NĐ-CP ngày 23/12/2013 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài chính;

Thực hiện Quyết định số 1826/QĐ-TTg ngày 06/12/2012 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Tái cấu trúc thị trường chứng khoán và doanh nghiệp bảo hiểm” (sau đây gọi tắt là Quyết định số 1826/QĐ-TTg);

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm;

Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Thông tư hướng dẫn đánh giá, xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm.[2]

Điều 1. Phạm vi áp dụng

Thông tư này hướng dẫn việc đánh giá, xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, doanh nghiệp chuyên kinh doanh bảo hiểm sức khỏe, doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ, doanh nghiệp tái bảo hiểm và chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài được cấp phép thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam (sau đây gọi tắt là doanh nghiệp bảo hiểm).

Điều 2. Đối tượng điều chỉnh

1. Doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, doanh nghiệp chuyên kinh doanh bảo hiểm sức khỏe, doanh nghiệp tái bảo hiểm và chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài được cấp phép thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam (sau đây gọi tắt là doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ).

2. Doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ được cấp phép thành lập và hoạt động hợp pháp tại Việt Nam (sau đây gọi tắt là doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ).

3. Tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc đánh giá, xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm.

Điều 3. Mục đích đánh giá, xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm

1. Doanh nghiệp bảo hiểm đánh giá, xếp loại và chủ động thực hiện các biện pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả hoạt động, năng lực tài chính, chất lượng quản trị doanh nghiệp và quản trị rủi ro.

2. Bộ Tài chính giám sát việc doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện các nội dung nêu tại Khoản 1 Điều này; thực hiện các biện pháp phù hợp nhằm đảm bảo doanh nghiệp bảo hiểm và thị trường bảo hiểm hoạt động an toàn, lành mạnh và ổn định.

Điều 4. Đánh giá doanh nghiệp bảo hiểm

1. Các chỉ tiêu đánh giá doanh nghiệp bảo hiểm

Doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm đánh giá theo các chỉ tiêu sau đây:

1.1. Doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ thực hiện việc đánh giá căn cứ vào Chỉ tiêu đánh giá doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ theo hướng dẫn tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư này và Bảng biên độ, cách tính điểm chỉ tiêu đánh giá doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ theo hướng dẫn tại Phụ lục 2 ban hành kèm theo Thông tư này.

1.2. Doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ thực hiện việc đánh giá căn cứ vào Chỉ tiêu đánh giá doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ theo hướng dẫn tại Phụ lục 4 ban hành kèm theo Thông tư này và Bảng biên độ, cách tính điểm chỉ tiêu đánh giá doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ theo hướng dẫn tại Phụ lục 5 ban hành kèm theo Thông tư này.

2. Biên độ và cách tính điểm chỉ tiêu đánh giá doanh nghiệp bảo hiểm

2.1. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ:

a) Nhóm chỉ tiêu đánh giá về khả năng thanh toán, dự phòng nghiệp vụ và hiệu quả hoạt động kinh doanh bảo hiểm được đánh giá trên cơ sở biên độ của từng chỉ tiêu.

b) Nhóm chỉ tiêu đánh giá về hoạt động nghiệp vụ bảo hiểm được đánh giá trên cơ sở biên độ, điểm tối đa và điểm trừ (nếu có) của từng chỉ tiêu. Nhóm chỉ tiêu này có số điểm tối đa là 300 điểm, trong đó:

- Mức A: Số điểm từ 200 điểm đến 300 điểm.

- Mức B: Số điểm dưới 200 điểm.

c) Nhóm chỉ tiêu đánh giá về vốn, chất lượng tài sản và đầu tư tài chính được đánh giá trên cơ sở biên độ, điểm tối đa và điểm trừ (nếu có) của từng chỉ tiêu. Nhóm chỉ tiêu này có số điểm tối đa là 500 điểm, trong đó:

- Mức A: Số điểm từ 400 điểm đến 500 điểm.

- Mức B: Số điểm dưới 400 điểm.

d) Nhóm chỉ tiêu đánh giá về quản trị doanh nghiệp và minh bạch thông tin được đánh giá trên cơ sở biên độ, điểm tối đa và điểm trừ (nếu có) của từng chỉ tiêu. Nhóm chỉ tiêu này có số điểm tối đa là 200 điểm, trong đó:

- Mức A: Số điểm từ 100 điểm đến 200 điểm.

- Mức B: Số điểm dưới 100 điểm.

2.2. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ:

a) Nhóm chỉ tiêu đánh giá về khả năng thanh toán và dự phòng nghiệp vụ được đánh giá trên cơ sở biên độ của từng chỉ tiêu.

b) Nhóm chỉ tiêu đánh giá về hoạt động nghiệp vụ bảo hiểm được đánh giá trên cơ sở biên độ, điểm tối đa và điểm trừ (nếu có) của từng chỉ tiêu. Nhóm chỉ tiêu này có số điểm tối đa là 300 điểm, trong đó:

- Mức A: Số điểm từ 250 điểm đến 300 điểm.

- Mức B: Số điểm từ 200 điểm đến dưới 250 điểm.

- Mức C: Số điểm từ 100 điểm đến dưới 200 điểm.

- Mức D: Số điểm dưới 100 điểm.

c) Nhóm chỉ tiêu đánh giá về vốn, chất lượng tài sản và hiệu quả hoạt động được đánh giá trên cơ sở biên độ, điểm tối đa và điểm trừ (nếu có) của từng chỉ tiêu. Nhóm chỉ tiêu này có số điểm tối đa là 500 điểm, trong đó:

- Mức A: Số điểm từ 450 đến 500 điểm.

- Mức B: Số điểm từ 350 điểm đến dưới 450 điểm.

- Mức C: Số điểm từ 250 điểm đến dưới 350 điểm.

- Mức D: Số điểm dưới 250 điểm.

d) Nhóm chỉ tiêu đánh giá về quản trị doanh nghiệp và minh bạch thông tin được đánh giá trên cơ sở biên độ, điểm tối đa và điểm trừ (nếu có) của từng chỉ tiêu. Nhóm chỉ tiêu này có số điểm tối đa là 200 điểm, trong đó:

- Mức A: Số điểm từ 150 điểm đến 200 điểm.

- Mức B: Số điểm từ 100 điểm đến dưới 150 điểm.

- Mức C: Số điểm từ 50 điểm đến dưới 100 điểm.

- Mức D: Số điểm dưới 50 điểm.

Điều 5. Xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm

Căn cứ vào kết quả đánh giá theo quy định tại Điều 4 Thông tư này, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm xếp loại như sau:

1. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ:

1.1. Nhóm 1: doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, có lãi hoạt động kinh doanh bảo hiểm gốc trong hai (02) năm liên tục, trong đó:

a) Nhóm 1A: doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, có lãi hoạt động kinh doanh bảo hiểm gốc trong hai (02) năm liên tục; có tổng số điểm của các nhóm chỉ tiêu đạt trên 700 điểm và tất cả các nhóm chỉ tiêu xếp mức A.

b) Nhóm 1B: doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, có lãi hoạt động kinh doanh bảo hiểm gốc trong hai (02) năm liên tục; có tổng số điểm của các nhóm chỉ tiêu từ 700 điểm trở xuống.

1.2. Nhóm 2: doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, không có lãi hoạt động kinh doanh bảo hiểm gốc trong hai (02) năm liên tục, trong đó:

a) Nhóm 2A: doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, không có lãi hoạt động kinh doanh bảo hiểm gốc trong hai (02) năm liên tục, có tổng số điểm của các nhóm chỉ tiêu đạt trên 700 điểm, tất cả các nhóm chỉ tiêu xếp mức A.

b) Nhóm 2B: doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, không có lãi hoạt động kinh doanh bảo hiểm gốc trong hai (02) năm liên tục, có tổng số điểm của các nhóm chỉ tiêu từ 700 điểm trở xuống.

1.3. Nhóm 3: doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ có nguy cơ không đảm bảo khả năng thanh toán, bao gồm doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ có chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán không bảo đảm biên độ hoặc chỉ tiêu trích lập dự phòng nghiệp vụ không đáp ứng theo hướng dẫn tại Phụ lục 1 ban hành kèm theo Thông tư này.

1.4. Nhóm 4: doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ mất khả năng thanh toán, bị đặt trong tình trạng kiểm soát đặc biệt, bao gồm doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ xếp loại vào nhóm 3 và không khôi phục được khả năng thanh toán theo yêu cầu của Bộ Tài chính.

2. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ:

2.1. Nhóm 1: doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, trong đó:

a) Nhóm 1A: doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, có tổng số điểm của các nhóm chỉ tiêu đạt từ 850 điểm trở lên, tất cả các nhóm chỉ tiêu xếp mức A.

b) Nhóm 1B: doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, có tổng số điểm của các nhóm chỉ tiêu đạt từ 650 điểm đến dưới 850 điểm, có tối thiểu một (01) nhóm chỉ tiêu xếp mức B và không có nhóm chỉ tiêu nào xếp mức C hoặc D.

c) Nhóm 1C: doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, có tổng số điểm của các nhóm chỉ tiêu đạt từ 400 điểm đến dưới 650 điểm, có tối thiểu một (01) nhóm chỉ tiêu xếp mức C và không có nhóm chỉ tiêu nào xếp mức D.

d) Nhóm 1D: doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ đảm bảo khả năng thanh toán, không được xếp loại nhóm 1A hoặc 1B hoặc 1C.

2.2. Nhóm 2: doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ không thực hiện xếp loại nhóm 2 theo quy định tại tiết iii điểm a Khoản 5 Mục III Quyết định số 1826/QĐ-TTg .

2.3. Nhóm 3: doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ có nguy cơ không đảm bảo khả năng thanh toán, bao gồm doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ có chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán không bảo đảm biên độ hoặc chỉ tiêu trích lập dự phòng nghiệp vụ không đáp ứng theo hướng dẫn tại Phụ lục 4 ban hành kèm theo Thông tư này.

2.4. Nhóm 4: doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ mất khả năng thanh toán, bị đặt trong tình trạng kiểm soát đặc biệt, bao gồm doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ xếp loại vào nhóm 3 và không khôi phục được khả năng thanh toán theo yêu cầu của Bộ Tài chính.

Điều 6. Các biện pháp thực hiện

1. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm:

1.1. Chủ động thực hiện các biện pháp nhằm bảo đảm biên độ, điểm tối đa (nếu có) của từng chỉ tiêu:

a) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ: Trường hợp không bảo đảm biên độ, điểm tối đa (nếu có) của từng chỉ tiêu theo hướng dẫn tại Phụ lục 2 ban hành kèm theo Thông tư này, doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ thực hiện các biện pháp theo hướng dẫn tại Phụ lục 3 ban hành kèm theo Thông tư này và các biện pháp khôi phục khả năng thanh toán theo quy định của pháp luật.

b) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ: Trường hợp không bảo đảm biên độ, điểm tối đa (nếu có) của từng chỉ tiêu theo hướng dẫn tại Phụ lục 5 ban hành kèm theo Thông tư này, doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ thực hiện các biện pháp theo hướng dẫn tại Phụ lục 6 ban hành kèm theo Thông tư này và các biện pháp khôi phục khả năng thanh toán theo quy định của pháp luật.

1.2. Báo cáo Bộ Tài chính theo quy định tại Điều 7 Thông tư này.

1.3. Thực hiện các biện pháp theo yêu cầu của Bộ Tài chính quy định tại Khoản 2 Điều này.

2. Đối với Bộ Tài chính:

Căn cứ vào kết quả xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm theo quy định tại Điều 5 Thông tư này, Bộ Tài chính thực hiện một hoặc một số biện pháp quản lý, giám sát như sau:

2.1. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ:

a) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ xếp loại vào nhóm 1A:

- Khuyến khích doanh nghiệp bảo hiểm mở rộng nội dung, phạm vi và địa bàn hoạt động;

- Thực hiện hình thức giám sát từ xa.

b) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ xếp loại vào nhóm 1B:

- Chỉ đạo doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đánh giá nguyên nhân và thực hiện các biện pháp nhằm bảo đảm biên độ, điểm tối đa (nếu có) của từng chỉ tiêu;

- Giám sát doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ thực hiện các biện pháp nhằm bảo đảm biên độ, điểm tối đa (nếu có) của từng chỉ tiêu;

- Chỉ đạo doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ; rà soát mạng lưới và bộ máy tổ chức hoạt động;

- Cho phép mở rộng nội dung, phạm vi và địa bàn hoạt động trên cơ sở đảm bảo hiệu quả, cạnh tranh lành mạnh, đáp ứng quy định của pháp luật hiện hành.

c) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ xếp loại vào nhóm 2A:

Ngoài các biện pháp quản lý, giám sát quy định tại tiết b điểm 2.1 khoản 2 Điều này, Bộ Tài chính thực hiện các biện pháp sau:

- Cảnh báo doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ và chủ đầu tư về thực trạng doanh nghiệp;

- Chỉ đạo doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ: tăng vốn điều lệ (nếu cần); rà soát tính hiệu quả, an toàn và thanh khoản của các tài sản đầu tư để tái cơ cấu hoạt động đầu tư cho phù hợp;

- Chỉ đạo doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ rà soát và sửa đổi bổ sung quy tắc, điều khoản, biểu phí sản phẩm bảo hiểm nhằm đảm bảo an toàn tài chính của doanh nghiệp và quyền lợi của khách hàng; điều chỉnh chương trình tái bảo hiểm (nếu cần);

- Chỉ đạo doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đánh giá lại hiệu quả của các quy trình quản lý, quy trình nghiệp vụ và công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ;

- Chỉ đạo doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đánh giá và điều chỉnh việc thực hiện các phương án kinh doanh; nâng cao công tác quản trị doanh nghiệp và quản trị rủi ro;

- Kiểm tra chuyên đề tại doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ.

d) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ xếp loại vào nhóm 2B:

Ngoài các biện pháp quản lý, giám sát quy định tại các tiết b, c điểm 2.1 khoản 2 Điều này, Bộ Tài chính thực hiện các biện pháp sau:

- Thanh tra doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ;

- Thu hẹp phạm vi, nội dung hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm nếu sau 24 tháng, doanh nghiệp bảo hiểm vẫn không có lãi kết quả hoạt động kinh doanh bảo hiểm.

đ) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ xếp loại vào nhóm 3:

Bộ Tài chính thực hiện các biện pháp theo quy định tại Điều 80 Luật Kinh doanh bảo hiểm.

e) Đối với các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ xếp loại vào nhóm 4:

Bộ Tài chính thu hồi Giấy phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 68 Luật Kinh doanh bảo hiểm.

2.2. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ:

a) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ xếp loại vào nhóm 1A:

- Khuyến khích doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ mở rộng nội dung, phạm vi và địa bàn hoạt động;

- Thực hiện hình thức giám sát từ xa.

b) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ xếp loại vào nhóm 1B:

- Chỉ đạo doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ báo cáo về nguyên nhân và thực hiện các biện pháp nhằm bảo đảm biên độ, điểm tối đa (nếu có) của từng chỉ tiêu;

- Giám sát doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ thực hiện các biện pháp nhằm bảo đảm biên độ, điểm tối đa (nếu có) của từng chỉ tiêu.

c) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ xếp loại vào nhóm 1C:

Ngoài các biện pháp quản lý, giám sát quy định tại tiết b điểm 2.2 khoản 2 Điều này, Bộ Tài chính thực hiện các biện pháp sau:

- Cảnh báo doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ và chủ đầu tư về thực trạng doanh nghiệp;

- Kiểm tra chuyên đề tại doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ;

- Chỉ cho phép mở rộng nội dung, phạm vi và địa bàn hoạt động nếu doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ có nhóm chỉ tiêu đánh giá về vốn, chất lượng tài sản và hiệu quả hoạt động được xếp mức B.

d) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ xếp loại vào nhóm 1D:

Ngoài các biện pháp quản lý, giám sát quy định tại tiết b, c điểm 2.2 khoản 2 Điều này, Bộ Tài chính thực hiện thanh tra doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ.

đ) Đối với doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ xếp loại vào nhóm 3:

Bộ Tài chính thực hiện các biện pháp theo quy định tại Điều 80 Luật Kinh doanh bảo hiểm.

e) Đối với các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ xếp loại vào nhóm 4:

Bộ Tài chính thu hồi Giấy phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 68 Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Điều 7. Chế độ báo cáo

1.[3] Căn cứ tình hình, kết quả hoạt động, công tác quản trị doanh nghiệp, quản trị rủi ro, báo cáo tài chính của năm tài chính trước liền kề đã được tổ chức kiểm toán độc lập xác nhận, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm báo cáo Bộ Tài chính kết quả đánh giá, xếp loại và việc thực hiện các biện pháp nêu tại Điều 6 Thông tư này, cụ thể:

- Thời hạn nộp báo cáo: chậm nhất là chín mươi (90) ngày kể từ ngày kết thúc năm;

- Phương thức gửi báo cáo: gửi trực tiếp hoặc gửi qua hệ thống thư điện tử hoặc gửi qua hệ thống thông tin báo cáo của Bộ Tài chính (khi hệ thống thông tin báo cáo của Bộ Tài chính được vận hành).

2. Trường hợp có nguy cơ mất khả năng thanh toán, doanh nghiệp bảo hiểm phải thực hiện chế độ báo cáo theo quy định tại Điều 78 Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Điều 8. Hiệu lực thi hành[4]

1. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 02 năm 2015.

2. Thông tư này thay thế Quyết định số 153/2003/QĐ-BTC ngày 22/9/2003 của Bộ Tài chính về việc ban hành hệ thống chỉ tiêu giám sát doanh nghiệp bảo hiểm.

3. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc đề nghị phản ánh kịp thời về Bộ Tài chính để xem xét, giải quyết./.

Phụ lục 1
CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ

(Ban hành kèm theo Thông tư số 195/2014/TT-BTC
ngày 17/12/2014 của Bộ Tài chính)

I. NHÓM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ KHẢ NĂNG THANH TOÁN, DỰ PHÒNG NGHIỆP VỤ VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH BẢO HIỂM

1. Chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán

a) Cách tính:

Nguồn số liệu:

(A): Theo quy định tại Điều 16 Thông tư số 125/2012/TT-BTC ngày 30/7/2012 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ tài chính đối với doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm và chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài (sau đây gọi tắt là Thông tư số 125/2012/TT-BTC).

(B): Theo quy định tại Điều 15 Thông tư số 125/2012/TT-BTC.

b) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá biên khả năng thanh toán của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ (sau đây gọi tắt là doanh nghiệp) trong việc đáp ứng các trách nhiệm đã cam kết với khách hàng. Chỉ tiêu này càng lớn thì mức độ đảm bảo khả năng thanh toán của doanh nghiệp càng cao.

c) Biên độ: x ≥ 1

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Vốn chủ sở hữu và hoạt động đầu tư tài chính;

- Quy mô kinh doanh, hiệu quả hoạt động kinh doanh bảo hiểm, mức giữ lại;

- Hạn chế của công tác quản lý tài chính, quản lý rủi ro khai thác và bồi thường bảo hiểm; tái bảo hiểm;

- Hạn chế của công tác quản trị doanh nghiệp: năng lực đội ngũ cán bộ quản trị, điều hành; tổ chức thực hiện kiểm tra, kiểm soát nội bộ; việc tuân thủ các quy trình nghiệp vụ doanh nghiệp ban hành.

- Các yếu tố khác.

2. Chỉ tiêu trích lập dự phòng nghiệp vụ bảo hiểm

a) Cách đánh giá:

Thực hiện việc trích lập các loại dự phòng nghiệp vụ bảo hiểm (dự phòng phí, dự phòng bồi thường, dự phòng bồi thường cho các dao động lớn về tổn thất) theo các phương pháp đã đăng ký với Bộ Tài chính và quy định pháp luật.

b) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ đầy đủ của việc trích lập dự phòng nghiệp vụ bảo hiểm theo các phương pháp đã được Bộ Tài chính chấp thuận nhằm đáp ứng trách nhiệm bảo hiểm đã cam kết với khách hàng.

c) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu không đáp ứng quy định của pháp luật:

- Kết hợp đánh giá chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu, tỷ lệ kết hợp.

- Việc tổ chức quản lý, theo dõi số liệu thống kê về thông tin của các hồ sơ bồi thường.

- Các nguyên nhân khác.

3. Chỉ tiêu tỷ lệ kết hợp

a) Công thức tính:

x = Tỷ lệ bồi thường (x₁) + Tỷ lệ chi phí hoạt động kinh doanh bảo hiểm (x₂)

Trong đó:

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 15 - Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh (HĐKD) theo hoạt động (loại trừ các khoản chi bồi thường được sử dụng từ quỹ dự phòng dao động lớn)

(B): Mã số 03 - Báo cáo kết quả HĐKD theo hoạt động

(C): (Mã số 17 + Mã số 26 - Mã số 04) - Báo cáo kết quả HĐKD theo hoạt động. Riêng đối với các doanh nghiệp mới thành lập và hoạt động thì trong 03 năm đầu, (C) không bao gồm chi phí thành lập và phát triển mạng lưới.

b) Biên độ: x < 100%

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ lãi/lỗ hoạt động kinh doanh bảo hiểm của doanh nghiệp.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Quy mô, phạm vi hoạt động kinh doanh;

- Công tác xét nhận bảo hiểm, giải quyết bồi thường bảo hiểm;

- Hoạt động nhận, nhượng tái bảo hiểm.

II. NHÓM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ HOẠT ĐỘNG NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM

1. Chỉ tiêu thay đổi doanh thu phí bảo hiểm thuần

a) Cách tính:

Nguồn số liệu:

(A), (B): Mã số 03 - Báo cáo kết quả HĐKD theo hoạt động

b) Biên độ: -10% ≤ x ≤ 30% (không áp dụng đối với doanh nghiệp hoạt động trong 03 năm đầu).

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này phản ánh mức độ thay đổi về phí bảo hiểm giữ lại, cho biết sự thay đổi về trách nhiệm giữ lại của doanh nghiệp.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Xem xét mối tương quan với các chỉ tiêu: chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu; chỉ tiêu tỷ lệ kết hợp; chỉ tiêu vốn tương xứng với quy mô hoạt động;

- Đánh giá tác động của việc thay đổi các chính sách mở rộng/thu hẹp phạm vi hoạt động; chính sách quản lý rủi ro; chính sách tái bảo hiểm của doanh nghiệp; các chính sách của nhà nước về khuyến khích/hạn chế triển khai sản phẩm bảo hiểm,...

- Các nguyên nhân khác.

2. Chỉ tiêu tỷ lệ nợ phí trên tổng phí bảo hiểm gốc

a. Cách tính:

Nguồn số liệu:

(A): thuyết minh Báo cáo tài chính

(B): Mã số 01.1 - Báo cáo kết quả HĐKD theo hoạt động

b. Biên độ: x ≤ 20%

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ bị chiếm dụng phí và chất lượng khai thác bảo hiểm của doanh nghiệp.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Kết hợp với đánh giá: chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu; chỉ tiêu tỷ lệ trích lập dự phòng nợ khó đòi; xu hướng biến động của tỷ lệ bồi thường gốc và doanh thu phí bảo hiểm gốc.

- Các chính sách của doanh nghiệp về khai thác bảo hiểm (đối tượng khách hàng), nợ phí bảo hiểm, thu phí bảo hiểm qua đại lý, môi giới,…

- Năng lực khai thác và quản lý rủi ro, mối quan hệ với khách hàng, tác động của cạnh tranh, khả năng quản lý nợ,...

- Các nguyên nhân khác.

3. Chỉ tiêu đánh giá chất lượng giải quyết bồi thường

a) Cách tính: Gồm 2 chỉ tiêu

a1. Chỉ tiêu tỷ lệ hồ sơ bồi thường tồn đọng

Nguồn số liệu:

(A), (B): theo báo cáo của doanh nghiệp

a2. Chỉ tiêu thời gian trung bình giải quyết hồ sơ bồi thường

Nguồn số liệu:

(A), (B): theo báo cáo của doanh nghiệp (tính từ thời điểm nhận được đầy đủ hồ sơ), áp dụng với doanh nghiệp gốc/đứng đầu.

b) Biên độ:

x₁ ≤ 15 ngày/hồ sơ

x₂ được tính kể từ ngày có đầy đủ hồ sơ bồi thường và áp dụng đối với từng nhóm nghiệp vụ, cụ thể như sau:

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này cho biết chất lượng giải quyết bồi thường.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Kết hợp với phân tích chỉ tiêu: tỷ lệ kết hợp; tỷ lệ thay đổi doanh thu phí bảo hiểm thuần; chất lượng đội ngũ quản trị, điều hành; tổ chức công tác kiểm soát, kiểm toán nội bộ.

- Quy trình giải quyết bồi thường và việc bố trí cán bộ giải quyết bồi thường.

- Các nguyên nhân khác.

III. NHÓM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ VỐN, CHẤT LƯỢNG TÀI SẢN VÀ ĐẦU TƯ TÀI CHÍNH

1. Chỉ tiêu vốn chủ sở hữu tương xứng với quy mô hoạt động

a) Cách đánh giá:

- Đánh giá mức độ tương xứng giữa vốn với phạm vi hoạt động, các nghiệp vụ, sản phẩm bảo hiểm được phép triển khai theo quy định tại: Điều 4 Thông tư số 125/2012/TT-BTC và văn bản sửa đổi, bổ sung (nếu có), các quy định của pháp luật có liên quan.

- Đánh giá việc thực hiện trích lập quỹ dự trữ bắt buộc theo quy định tại khoản 1 Điều 97 Luật Kinh doanh bảo hiểm.

- Đánh giá việc quản lý vốn chủ sở hữu theo quy định tại Điều 5 Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

b) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá việc quản lý vốn chủ sở hữu và mức độ tương xứng giữa vốn chủ sở hữu với quy mô, phạm vi hoạt động của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.

c) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu không đáp ứng quy định pháp luật:

- Kết hợp đánh giá chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu, tỷ lệ kết hợp.

- Chính sách mở rộng phạm vi hoạt động, các nghiệp vụ, sản phẩm bảo hiểm mới của doanh nghiệp.

- Các nguyên nhân khác.

2. Chỉ tiêu thay đổi vốn chủ sở hữu

a) Cách tính:

Nguồn số liệu:

(A), (B): Mã số 400 - Bảng Cân đối kế toán

b) Biên độ: x ≥ -15% (không áp dụng với doanh nghiệp hoạt động kinh doanh trong 03 năm đầu).

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá sự thay đổi vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp, cho biết năng lực tài chính của doanh nghiệp theo hướng cải thiện hơn hoặc xấu hơn.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Kết hợp với đánh giá các chỉ tiêu: thay đổi doanh thu phí bảo hiểm thuần, tỷ lệ kết hợp.

- Đánh giá sự biến động của chỉ tiêu trong 3 năm liên tục trước đó để xác định xu hướng và nguyên nhân tăng, giảm.

- Các yếu tố khác: chính sách phân phối lợi nhuận,...

3. Chỉ tiêu tổng phí bảo hiểm trên vốn chủ sở hữu

a) Cách tính:

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 - Báo cáo kết quả HĐKD theo hoạt động

(B): Mã số 400 - Bảng cân đối kế toán

b) Biên độ: x ≤ 500%

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ đầy đủ của vốn chủ sở hữu với tổng các trách nhiệm đã nhận bảo hiểm mà chưa xét đến sự trợ giúp của các nhà tái bảo hiểm. Chỉ tiêu càng lớn thì yêu cầu về vốn để đối phó với những biến động bất thường về tổn thất càng lớn.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Kết hợp với đánh giá các chỉ tiêu: tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu; đáp ứng quy định của pháp luật về trích lập dự phòng nghiệp vụ bảo hiểm; tỷ lệ kết hợp; thay đổi doanh thu phí bảo hiểm thuần.

- Đánh giá sự biến động của chỉ tiêu trong 03 năm liên tục trước đó để xác định xu hướng và nguyên nhân tăng, giảm.

- Các nguyên nhân liên quan đến việc thực hiện kế hoạch mở rộng phạm vi hoạt động kinh doanh...

- Các nguyên nhân khác.

4. Chỉ tiêu nợ phải trả ngắn hạn trên tài sản thanh khoản

a) Công thức tính:

Nguồn số liệu:

(A): (Mã số 310 - Mã số 329) - Bảng cân đối kế toán (Nợ phải trả ngắn hạn sau khi đã tính dự phòng)

(B): Mã số 110 - Bảng cân đối kế toán

(C): Theo báo cáo của doanh nghiệp (loại trừ các khoản tiền gửi không được rút trước hạn)

b) Biên độ: x ≤ 100%

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này phản ánh khả năng thanh toán tức thời bằng tiền của doanh nghiệp đối với các khoản nợ phải trả đến hạn trong năm tài chính. Thông thường, chỉ tiêu này càng thấp chứng tỏ khả năng thanh toán nhanh của doanh nghiệp càng cao.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Xác định tỷ trọng của các khoản: phải trả khách hàng, phải trả nội bộ và các khoản phải trả khác trong tổng các khoản nợ phải trả của doanh nghiệp.

- Khi đánh giá kết hợp với đánh giá chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu; tỷ trọng của tiền và các khoản tương đương tiền trên tổng tài sản của doanh nghiệp.

- Đánh giá sự biến động của chỉ tiêu trong 03 năm liên tục trước đó để xác định xu hướng và nguyên nhân tăng, giảm.

- Đánh giá ảnh hưởng của chính sách quản lý nợ, chính sách quản lý tiền mặt của doanh nghiệp.

- Việc tổ chức theo dõi, đối chiếu, thanh toán dứt điểm các khoản nợ phải trả.

- Các nguyên nhân khác.

5. Chỉ tiêu tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu

a) Công thức tính:

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 60 - Báo cáo kết quả HĐKD theo hoạt động. Riêng đối với các doanh nghiệp mới thành lập và hoạt động thì trong 03 năm đầu không tính chi phí thành lập và phát triển mạng lưới.

(B): Mã số 400 - Bảng cân đối kế toán

b) Biên độ: x > 5%

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá khả năng sinh lợi của vốn chủ sở hữu.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Kết hợp với đánh giá các chỉ tiêu: tỷ suất lợi nhuận đầu tư, tỷ lệ kết hợp.

- Phân tích kết quả kinh doanh của các nghiệp vụ bảo hiểm, tái bảo hiểm ảnh hưởng đến chỉ tiêu.

- Các nguyên nhân khác.

6. Chỉ tiêu tỷ lệ nợ phải thu quá hạn từ 01 năm trở lên trên vốn chủ sở hữu

a) Công thức tính:

Nguồn số liệu:

(A): Theo báo cáo của doanh nghiệp

(B): MS 400 - Bảng Cân đối kế toán.

b) Biên độ: x ≤ 5%

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá rủi ro của các khoản nợ phải thu khó đòi ảnh hưởng đến vốn chủ sở hữu, cho biết mức độ bị chiếm dụng vốn khó có khả năng thu hồi của doanh nghiệp. Chỉ tiêu này cũng cho biết năng lực quản lý công nợ cũng như tính tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý, xử lý các khoản nợ của doanh nghiệp.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Xác định tỷ trọng của nợ phải thu khó đòi trên tổng nợ phải thu của doanh nghiệp.

- Kết hợp với đánh giá: chỉ tiêu nợ phải thu trên vốn chủ sở hữu; chỉ tiêu tỷ lệ trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi; xu hướng biến động của tỷ lệ bồi thường gốc và doanh thu phí bảo hiểm gốc ảnh hưởng đến khả năng bố trí nguồn vốn phục vụ bồi thường bảo hiểm khi nguy cơ bị chiếm dụng vốn tăng cao.

- Đánh giá sự biến động của chỉ tiêu trong 03 năm liên tục trước đó để xác định xu hướng và nguyên nhân tăng, giảm.

- Đánh giá ảnh hưởng của chính sách quản lý nợ, chính sách quản lý tiền mặt của doanh nghiệp.

- Việc tổ chức theo dõi, đối chiếu, đôn đốc thu hồi dứt điểm các khoản nợ phải thu.

- Các nguyên nhân khác.

7. Chỉ tiêu tỷ lệ trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi

a) Cách tính:

Trong đó:

A, B: báo cáo của doanh nghiệp hoặc thuyết minh báo cáo tài chính

b) Cách đánh giá: tuân thủ quy định của pháp luật về tỷ lệ trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi.

c) Ý nghĩa:

Đánh giá năng lực quản lý nợ phải thu và tính tuân thủ quy định của pháp luật về tỷ lệ trích lập dự phòng.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Kết hợp với đánh giá: chỉ tiêu nợ phải thu trên vốn chủ sở hữu.

- Việc tổ chức theo dõi, đối chiếu, đôn đốc thu hồi dứt điểm các khoản nợ phải thu.

- Các nguyên nhân khác.

8. Chỉ tiêu tuân thủ pháp luật về nguyên tắc và cơ cấu đầu tư

a) Cách đánh giá:

- Bảng liệt kê nguồn vốn đầu tư và cơ cấu danh mục đầu tư theo quy định tại các Điều 11, Điều 12, Điều 13 Thông tư số 125/2012/TT-BTC và văn bản sửa đổi, bổ sung (nếu có).

- Đối chiếu việc đáp ứng các quy định tại các Điều 11, Điều 12, Điều 13 Thông tư số 125/2012/TT-BTC và văn bản sửa đổi bổ sung (nếu có) về nguyên tắc, cơ cấu danh mục đầu tư.

b) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ tuân thủ quy định pháp luật về nguyên tắc và cơ cấu tài sản đầu tư.

c) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu không tuân thủ pháp luật:

- Kết hợp đánh giá chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu, tỷ suất lợi nhuận đầu tư, tỷ lệ trích lập dự phòng giảm giá tài sản đầu tư.

- Việc thực hiện chính sách đầu tư của doanh nghiệp.

- Các nguyên nhân khác.

9. Chỉ tiêu tỷ suất lợi nhuận đầu tư

a. Cách tính:

Trong đó:

A: thuyết minh báo cáo tài chính

B: (MS 120 + MS 240 + MS 250 + MS 218.1) - Bảng CĐKT

b. Biên độ: 4,5% < x ≤ 15%

c) Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá hiệu quả hoạt động đầu tư tài chính của doanh nghiệp, cho biết chất lượng của danh mục đầu tư.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Kết hợp với đánh giá chỉ tiêu tuân thủ pháp luật về nguồn vốn đầu tư và hạn mức đầu tư;

- Thay đổi chính sách đầu tư của doanh nghiệp, thay đổi vốn và quy mô hoạt động của doanh nghiệp ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư tài chính,...

- Các nguyên nhân khác.

10. Chỉ tiêu tỷ lệ trích lập dự phòng giảm giá tài sản đầu tư

a. Cách tính:

Nguồn số liệu:

(A), (B): báo cáo của doanh nghiệp hoặc thuyết minh báo cáo tài chính

b) Cách đánh giá: tuân thủ quy định của pháp luật về tỷ lệ trích lập dự phòng của từng tài sản.

c) Ý nghĩa:

Đánh giá chất lượng tài sản đầu tư và tính tuân thủ quy định của pháp luật về tỷ lệ trích lập dự phòng.

d) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu nằm ngoài biên độ:

- Kết hợp với đánh giá chỉ tiêu tuân thủ pháp luật về nguồn vốn đầu tư và hạn mức đầu tư;

- Thay đổi chính sách đầu tư của doanh nghiệp, thay đổi vốn và quy mô hoạt động ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư tài chính,...

- Các nguyên nhân khác.

IV. NHÓM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP VÀ MINH BẠCH THÔNG TIN

1. Chỉ tiêu về cơ cấu tổ chức

a) Cách đánh giá:

- Bảng mô tả cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp.

- Bảng liệt kê các chức danh quản trị, điều hành: Tên, bằng cấp chuyên môn, bằng cấp chứng chỉ bảo hiểm, kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực bảo hiểm và lĩnh vực phụ trách.

- Đối chiếu việc đáp ứng điều kiện của từng chức danh theo quy định tại các Điều 23, Điều 24, Điều 25, Điều 26, Điều 27, Điều 28, Điều 29 và Điều 34 Thông tư số 124/2012/TT-BTC ngày 30/7/2012 của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số 45/2007/NĐ-CP ngày 27/3/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Nghị định số 123/2011/NĐ-CP ngày 28/12/2011 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm (sau đây gọi tắt là Thông tư số 124/2012/TT-BTC) và văn bản sửa đổi, bổ sung (nếu có).

b) Ý nghĩa:

Đánh giá mức độ tuân thủ quy định của pháp luật về đội ngũ cán bộ quản trị, điều hành.

c) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu không tuân thủ pháp luật:

- Kết hợp đánh giá chỉ tiêu tỷ lệ kết hợp, tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu, tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu, tỷ suất lợi nhuận đầu tư.

- Chính sách về nhân lực của doanh nghiệp.

- Các nguyên nhân khác.

2. Chỉ tiêu về quản trị điều hành và minh bạch thông tin

a) Cách đánh giá:

- Mô tả bộ máy tổ chức của bộ phận kiểm tra, kiểm soát, kiểm toán nội bộ: tính độc lập, chức năng, số lượng cán bộ, bảng mô tả kinh nghiệm và bằng cấp của từng cán bộ.

- Mô tả cách thức thực hiện công tác kiểm tra, kiểm soát, kiểm toán nội bộ:

+ Việc ban hành các quy trình nghiệp vụ, quy trình kiểm tra, kiểm soát nội bộ, quy tắc tác nghiệp, quy tắc đạo đức nghề nghiệp (tên quy trình, thời gian ban hành, người ban hành, sơ đồ thực hiện và một số nội dung chính của quy trình);

+ Tần suất thực hiện;

+ Các ý kiến đánh giá của các bộ phận và cá nhân có liên quan trong quá trình thực hiện.

- Đối chiếu việc tổ chức công tác kiểm tra, kiểm soát, kiểm toán nội bộ với các quy định tại Điều 36 Thông tư số 124/2012/TT-BTC , Điều 31 Thông tư số 125/2012/TT-BTC , Điều 15 Nghị định số 45/2007/NĐ-CP ngày 27/3/2007 của Chính phủ hướng dẫn chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Điều 35 Nghị định số 46/2007/NĐ-CP ngày 27/3/2007 của Chính phủ quy định chế độ tài chính đối với doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm.

- Thực hiện báo cáo của chuyên gia tính toán dự phòng và biên khả năng thanh toán đối với Ban giám đốc, Hội đồng quản trị theo quy định của pháp luật;

- Thực hiện chế độ công khai thông tin theo quy định của doanh nghiệp như việc công bố báo cáo tài chính cuối năm, các thay đổi về địa điểm trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện,... theo quy định pháp luật.

b) Ý nghĩa:

Đánh giá mức độ tuân thủ quy định của pháp luật về công tác kiểm tra, kiểm soát, kiểm toán nội bộ của doanh nghiệp.

c) Phân tích nguyên nhân chỉ tiêu không tuân thủ pháp luật:

- Kết hợp đánh giá chỉ tiêu tỷ lệ kết hợp, tỷ lệ biên khả năng thanh toán trên biên khả năng thanh toán tối thiểu, tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu, tỷ suất lợi nhuận đầu tư.

- Các nguyên nhân khác.

Phụ lục 2

BẢNG BIÊN ĐỘ, CÁCH TÍNH ĐIỂM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ
(Ban hành kèm theo Thông tư số 195/2014/TT-BTC ngày 17/12/2014 của Bộ Tài chính)

x: Giá trị của chỉ tiêu do doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ tính toán và báo cáo Bộ Tài chính theo quy định tại Thông tư này.

Phụ lục 3

CÁC BIỆN PHÁP NHẰM BẢO ĐẢM BIÊN ĐỘ CỦA TỪNG CHỈ TIÊU
ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ
(Ban hành kèm theo Thông tư số 195/2014/TT-BTC
ngày 17/12/2014 của Bộ Tài chính)

I. Đối với nhóm chỉ tiêu đánh giá về khả năng thanh toán, dự phòng nghiệp vụ và hiệu quả hoạt động kinh doanh bảo hiểm

1. Thực hiện các biện pháp nhằm khôi phục biên khả năng thanh toán theo quy định tại Điều 79 Luật Kinh doanh bảo hiểm.

2. Trích lập dự phòng nghiệp vụ đúng và đầy đủ theo các phương pháp đã đăng ký với Bộ Tài chính và quy định pháp luật.

3. Cải thiện hiệu quả hoạt động kinh doanh bảo hiểm:

a) Điều chỉnh các chính sách phát triển kinh doanh: sản phẩm, khách hàng, địa bàn, kênh phân phối;

b) Hoàn thiện quy trình quản trị rủi ro khai thác bảo hiểm; đào tạo, nâng cao kỹ năng đánh giá rủi ro của cán bộ, nhân viên của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ;

c) Kiểm soát chặt chẽ và hiệu quả chi phí khai thác và quản lý; kiểm soát các khoản bồi thường và trả tiền bảo hiểm đảm bảo đúng, đủ và kịp thời theo đúng quy định của pháp luật và cam kết tại hợp đồng bảo hiểm; cân đối các khoản chi đảm bảo các mục tiêu hiệu quả;

d) Tinh giản bộ máy tổ chức hoạt động đảm bảo hiệu quả, gọn nhẹ;

đ) Thu hẹp địa bàn hoạt động, đối tượng khách hàng, sản phẩm triển khai;

e) Điều chỉnh chương trình tái bảo hiểm.

II. Đối với nhóm chỉ tiêu đánh giá về hoạt động nghiệp vụ bảo hiểm

1. Điều chỉnh các chính sách phát triển kinh doanh: sản phẩm, khách hàng, địa bàn, kênh phân phối.

2. Cải thiện chất lượng dịch vụ khách hàng:

a) Hoàn thiện quy trình chăm sóc khách hàng, quy trình giải quyết bồi thường bảo hiểm; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện;

b) Đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng chăm sóc phục vụ khách hàng cho cán bộ, nhân viên của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ.

3. Điều chỉnh chính sách tái bảo hiểm: tiêu chí nhà nhận tái bảo hiểm, tỷ lệ giữ lại, các phương pháp tái bảo hiểm,...

4. Kiểm soát chặt chẽ và hiệu quả chi phí khai thác và quản lý; kiểm soát các khoản bồi thường và trả tiền bảo hiểm đảm bảo đúng, đủ và kịp thời theo đúng quy định của pháp luật và cam kết tại hợp đồng bảo hiểm; cân đối các khoản chi đảm bảo các mục tiêu hiệu quả.

5. Tinh giản bộ máy tổ chức hoạt động đảm bảo hiệu quả, gọn nhẹ; tăng cường chất lượng đội ngũ cán bộ quản trị điều hành.

6. Thu hẹp địa bàn hoạt động, đối tượng khách hàng, sản phẩm triển khai.

7. Sửa đổi, bổ sung quy tắc, điều khoản, biểu phí của các sản phẩm bảo hiểm đảm bảo đơn giản, rõ ràng, hạn chế tranh chấp, đảm bảo an toàn tài chính của doanh nghiệp và quyền lợi của khách hàng.

8. Điều chỉnh chính sách phát triển và hỗ trợ đại lý; hoàn thiện quy trình quản lý đại lý; nâng cao chất lượng tuyển dụng, đào tạo và sử dụng đại lý.

III. Đối với nhóm chỉ tiêu đánh giá về vốn chất lượng tài sản và đầu tư tài chính

1. Tăng vốn điều lệ để đáp ứng quy mô hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật hoặc thu hẹp nội dung, phạm vi, địa bàn hoạt động.

2. Điều chỉnh cơ cấu, hạn mức tài sản đầu tư, thực hiện trích lập giảm giá tài sản đầu tư theo quy định.

3. Hoàn thiện các quy trình, chính sách đầu tư; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện.

4. Đối chiếu, theo dõi, thu đòi nợ phải thu, xử lý dứt điểm các khoản nợ phải trả, trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi; tăng cường chất lượng công tác đánh giá rủi ro đối tác kinh doanh.

IV. Đối với nhóm chỉ tiêu đánh giá về quản trị doanh nghiệp và minh bạch thông tin

1. Điều chỉnh và hoàn thiện công tác quản trị doanh nghiệp; tuyển dụng, đào tạo hoặc có phương án thay thế nhân sự không đáp ứng tiêu chuẩn về chuyên môn, kinh nghiệm, bằng cấp.

2. Kiện toàn tổ chức của bộ phận kiểm tra, kiểm soát nội bộ; sửa đổi, bổ sung các quy trình nghiệp vụ, kiểm tra, kiểm soát nội bộ; tổ chức thực hiện kiểm tra, kiểm soát nội bộ, kiểm toán nội bộ; thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo theo quy định pháp luật; có chế tài đối với các bộ phận, cá nhân không tuân thủ.

Phụ lục 4

CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM NHÂN THỌ
(Ban hành kèm theo Thông tư số 195/2014/TT-BTC
ngày 17/12/2014 của Bộ Tài chính)

A. NHÓM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ KHẢ NĂNG THANH TOÁN VÀ DỰ PHÒNG NGHIỆP VỤ

I. Các chỉ tiêu về khả năng thanh toán

1. Chỉ tiêu tỷ lệ biên khả năng thanh toán

1.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

Mẫu số 8-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC ngày 30/7/2012 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ tài chính đối với doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, doanh nghiệp môi giới bảo hiểm và chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài (sau đây gọi tắt là Thông tư số 125/2012/TT-BTC).

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá năng lực tài chính của doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ (sau đây gọi tắt là doanh nghiệp), phản ánh khả năng thanh toán của doanh nghiệp so với mức tối thiểu theo quy định.

1.3. Biên độ: x ≥ 100%

2. Chỉ tiêu khả năng thanh toán tổng quát

2.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 270 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mã số 300 Bảng cân đối kế toán.

2.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh khả năng chi trả các khoản nợ của doanh nghiệp ở mức khái quát nhất, không phân biệt nợ ngắn hạn hay dài hạn.

2.3. Biên độ: x > 1

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

3. Chỉ tiêu khả năng thanh toán nhanh

3.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 110 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mã số 300 Bảng cân đối kế toán - Dự phòng nghiệp vụ - Nợ dài hạn.

Tiền gửi ngân hàng: Tổng các khoản tiền gửi ngân hàng có thời hạn trên 03 tháng đến dưới 01 năm.

3.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh khả năng chi trả các khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp trong vòng 01 năm.

3.3. Biên độ: x > 1

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

II. Các chỉ tiêu về dự phòng nghiệp vụ

1. Chỉ tiêu tổng quát về trích lập dự phòng nghiệp vụ

1.1. Chỉ tiêu thay đổi trích lập dự phòng nghiệp vụ

a) Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A), (C): Mã số 01.3 + Mã số 13 + Mã số 14 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B), (D): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ thay đổi tỷ lệ trích lập dự phòng nghiệp vụ trên doanh thu phí bảo hiểm của doanh nghiệp.

c) Biên độ: -20% ≤ x ≤ 20%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân và báo cáo Bộ Tài chính.

1.2. Chỉ tiêu tỷ lệ trích lập dự phòng nghiệp vụ

a) Công thức tính

Đề nghị tính toán chỉ tiêu trên theo từng nghiệp vụ bảo hiểm (bảo hiểm tử kỳ, bảo hiểm hỗn hợp, bảo hiểm trọn đời, bảo hiểm sinh kỳ, bảo hiểm trả tiền định kỳ, bảo hiểm liên kết đầu tư, bảo hiểm hưu trí,…) và từng loại dự phòng nghiệp vụ.

Nguồn số liệu:

(A): Mẫu số 6-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

(B): Mẫu số 3-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

b) Ý nghĩa

Đánh giá tỷ lệ chi phí trích lập dự phòng nghiệp vụ so với doanh thu phí bảo hiểm tương ứng từng nghiệp vụ.

c) Biên độ: Theo số tuyệt đối.

Đề nghị phân tích biến động của chỉ tiêu trong 03 - 05 năm gần nhất để đánh giá mức độ thận trọng trong trích lập dự phòng nghiệp vụ của doanh nghiệp.

2. Chỉ tiêu trích lập dự phòng nghiệp vụ

2.1. Chỉ tiêu dự phòng toán học

a) Công thức tính

Nguồn số liệu: Do bộ phận định phí của doanh nghiệp cung cấp.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ đầy đủ của dự phòng toán học theo quy định.

c) Biên độ: x ≥ 1

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.2. Chỉ tiêu dự phòng bồi thường cho các yêu cầu đòi bồi thường chưa được giải quyết

a) Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A), (E): Thuyết minh Báo cáo tài chính về dự phòng bồi thường.

(B), (C), (D): Số liệu do bộ phận nghiệp vụ cung cấp.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ đầy đủ của dự phòng bồi thường.

c) Biên độ: x = 1

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.3. Chỉ tiêu dự phòng phí chưa được hưởng (không bao gồm nghiệp vụ bảo hiểm liên kết đầu tư và nghiệp vụ bảo hiểm hưu trí)

a) Công thức tính

Nguồn số liệu:

- Dự phòng phí chưa được hưởng: Mẫu số 6B-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC.

- Doanh thu phí bảo hiểm: là tổng doanh thu phí bảo hiểm của các sản phẩm có trích lập dự phòng phí chưa được hưởng.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá sự phù hợp giữa thay đổi trích lập dự phòng phí chưa được hưởng với thay đổi doanh thu phí bảo hiểm.

c) Biên độ: -5% ≤ x ≤ 10%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

B. NHÓM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ HOẠT ĐỘNG NGHIỆP VỤ BẢO HIỂM

I. Các chỉ tiêu về khai thác mới

1. Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi số lượng hợp đồng khai thác mới

1.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

Số lượng hợp đồng khai thác mới trong năm tài chính (hợp đồng chính): Mẫu số 2-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh tốc độ tăng trưởng về số lượng hợp đồng bảo hiểm của doanh nghiệp.

1.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: -10% < x < 50%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: 50% < x < 300%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

1.4. Phân tích nguyên nhân và bổ sung thông tin trong trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ

a) Để phân tích chỉ tiêu này, đề nghị doanh nghiệp đánh giá bổ sung kết quả khai thác số lượng hợp đồng bảo hiểm bổ trợ trên 01 hợp đồng bảo hiểm chính tương ứng theo từng nghiệp vụ, cụ thể:

b) Các chỉ tiêu đánh giá liên quan:

- Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới;

- Chỉ tiêu số tiền bảo hiểm khai thác mới bình quân;

- Chỉ tiêu tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm;

- Chỉ tiêu năng suất đại lý bảo hiểm.

c) Đề nghị phân tích chỉ tiêu trong 03 - 05 năm gần nhất để cho thấy xu thế tăng trưởng của doanh nghiệp.

2. Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới

2.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

Doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới (bao gồm sản phẩm bổ trợ): Mẫu số 3-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

2.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới của doanh nghiệp.

2.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: 0% < x < 50%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: 50% < x < 300%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.4. Phân tích nguyên nhân và bổ sung thông tin trong trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ

a) Các chỉ tiêu đánh giá liên quan:

- Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi số lượng hợp đồng khai thác mới;

- Chỉ tiêu số tiền bảo hiểm khai thác mới bình quân;

- Chỉ tiêu tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm;

- Chỉ tiêu năng suất đại lý bảo hiểm.

b) Đề nghị phân tích chỉ tiêu trong 03 - 05 năm gần nhất để cho thấy xu thế tăng trưởng hoạt động của doanh nghiệp.

3. Chỉ tiêu số tiền bảo hiểm khai thác mới bình quân

3.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A), (B): Mẫu số 2-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

3.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh chất lượng của hợp đồng khai thác mới.

3.3. Biên độ: Theo số tuyệt đối.

3.4. Phân tích nguyên nhân và bổ sung thông tin

a) Các chỉ tiêu đánh giá liên quan:

- Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi số lượng hợp đồng khai thác mới;

- Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới.

b) Đề nghị xem xét số liệu trong 03 - 05 năm gần nhất để cho thấy xu thế tăng trưởng số tiền bảo hiểm của các hợp đồng bảo hiểm khai thác.

4. Chỉ tiêu tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng trong thời gian cân nhắc

4.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

(B): Mẫu số 2-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC

4.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng khai thác hợp đồng bảo hiểm của doanh nghiệp (chất lượng tư vấn của đại lý, dịch vụ khách hàng).

4.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: x < 7%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: x < 15%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

II. Các chỉ tiêu về duy trì hợp đồng bảo hiểm

1. Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi số lượng hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực

1.1. Công thức tính

Nguồn số liệu: Mẫu số 2-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh tốc độ tăng trưởng số lượng hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực trong năm.

1.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: x > 3%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: x > 15%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

1.4. Phân tích nguyên nhân và bổ sung thông tin trong trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ

a) Các chỉ tiêu đánh giá liên quan:

- Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi số lượng hợp đồng khai thác mới;

- Chỉ tiêu số tiền bảo hiểm khai thác mới bình quân;

- Chỉ tiêu tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm.

b) Cần phân tích chỉ tiêu trong 03 - 05 năm gần nhất để thấy được xu thế tăng trưởng của doanh nghiệp.

c) Khi phân tích chỉ tiêu này cần xem xét đến từng nghiệp vụ bảo hiểm, thời hạn bảo hiểm còn lại bình quân của từng nghiệp vụ để đánh giá toàn diện hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

2. Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi tổng doanh thu phí bảo hiểm

2.1. Công thức tính

Nguồn số liệu: Mã số 01.1 + Mã số 01.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

2.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm của doanh nghiệp.

2.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: x > 5%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: x > 10%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.4. Phân tích nguyên nhân và bổ sung thông tin trong trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ

a) Các chỉ tiêu đánh giá liên quan:

- Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới;

- Chỉ tiêu số tiền bảo hiểm khai thác mới bình quân;

- Chỉ tiêu tỷ lệ duy trì hợp đồng bảo hiểm;

- Chỉ tiêu tỷ lệ tổng doanh thu phí bảo hiểm trên nguồn vốn chủ sở hữu.

b) Đề nghị phân tích chỉ tiêu trong 03 - 05 năm gần nhất để thấy được xu thế tăng trưởng của doanh nghiệp.

3. Chỉ tiêu tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm

3.1. Công thức tính

Nguồn số liệu: Do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

3.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này nhằm đánh giá tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm, qua đó cho thấy chất lượng khai thác, chất lượng dịch vụ khách hàng, chất lượng đại lý của doanh nghiệp.

3.3. Biên độ

Tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm năm thứ 01: x < 25%

Tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm năm thứ 02: x < 15%

Tỷ lệ hủy bỏ hợp đồng bảo hiểm từ năm thứ 03 trở đi: x < 5%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

4. Chỉ tiêu tỷ lệ duy trì hợp đồng bảo hiểm

4.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mẫu 3-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

(B): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(C): Do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

4.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu phản ánh tỷ lệ duy trì hợp đồng bảo hiểm qua đó cho thấy chất lượng khai thác, chất lượng dịch vụ khách hàng của doanh nghiệp.

4.3. Biên độ

Tỷ lệ duy trì hợp đồng bảo hiểm năm thứ 02: x > 60%

Tỷ lệ duy trì hợp đồng bảo hiểm năm thứ 03: x > 70%

Tỷ lệ duy trì hợp đồng bảo hiểm từ năm thứ 04 trở đi: x > 85%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

III. Các chỉ tiêu về chất lượng đại lý bảo hiểm

1. Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi số lượng đại lý bảo hiểm tuyển dụng

1.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

Phụ lục 14 ban hành kèm theo Thông tư số 124/2012/TT-BTC ngày 30/7/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định số 45/2007/NĐ-CP ngày 27/3/2007 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Nghị định số 123/2011/NĐ-CP ngày 28/12/2011 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm (sau đây gọi tắt là Thông tư số 124/2012/TT-BTC).

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chính sách tuyển dụng, phát triển đại lý của doanh nghiệp.

1.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: -20% < x < 20%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: -20% < x < 100%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân và báo cáo Bộ Tài chính.

2. Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi số lượng đại lý bảo hiểm hoạt động

2.1. Công thức tính

Nguồn số liệu: Phụ lục 14 ban hành kèm theo Thông tư số 124/2012/TT-BTC.

2.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này hỗ trợ đánh giá về chất lượng đào tạo và quản lý đại lý của doanh nghiệp.

2.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: -20% < x < 50%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: -20% < x < 100%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân và báo cáo Bộ Tài chính.

3. Chỉ tiêu năng suất đại lý bảo hiểm

3.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mẫu số 2- NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

(B) = (Tổng số đại lý hoạt động đầu kỳ + Tổng số đại lý hoạt động cuối kỳ)/2

3.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng hoạt động của đại lý bảo hiểm.

3.3. Biên độ: Theo số tuyệt đối.

4. Chỉ tiêu tỷ lệ nợ phí bảo hiểm trên tổng doanh thu phí bảo hiểm

4.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Thuyết minh của Mã số 131 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

4.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh tỷ lệ nợ phí trên tổng doanh thu phí bảo hiểm, từ đó cho thấy chất lượng công tác thu phí bảo hiểm của doanh nghiệp.

4.3. Biên độ: x < 3%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

5. Chỉ tiêu đánh giá việc sử dụng kênh phân phối

5.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

(B): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

5.2. Ý nghĩa: Chỉ tiêu này đánh giá chiến lược phát triển kênh phân phối của doanh nghiệp.

5.3. Biên độ: Theo số tuyệt đối.

IV. Các chỉ tiêu về trả tiền bảo hiểm

1. Chỉ tiêu tỷ lệ trả tiền bảo hiểm

1.1. Công thức tính

Trong đó: Lãi đầu tư từ dự phòng = i x (V_o + V₁) x 1/2

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 15 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B): Mã số 13 + Mã số 01.3 + Mã số 14 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(C): Mã số 01.1+ Mã số 01.2 - Mã số 02 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(i): Lãi suất bình quân của trái phiếu Chính phủ thời hạn 10 năm phát hành trong năm tài chính.

V_o: Dự phòng nghiệp vụ đầu kỳ.

V₁: Dự phòng nghiệp vụ cuối kỳ.

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này hỗ trợ việc phân tích, đánh giá lợi nhuận thuần hoạt động kinh doanh bảo hiểm.

1.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động tại năm thứ 01: x < 10%

Doanh nghiệp hoạt động tại năm thứ 02: x < 15%

Doanh nghiệp hoạt động tại năm thứ 03: x < 20%

Doanh nghiệp hoạt động tại các năm tiếp theo: x < 70%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân và báo cáo Bộ Tài chính.

2. Chỉ tiêu đánh giá chất lượng giải quyết quyền lợi bảo hiểm

2.1. Chỉ tiêu tỷ lệ hồ sơ yêu cầu giải quyết quyền lợi bảo hiểm tồn đọng

a) Công thức tính

Nguồn số liệu: Do bộ phận nghiệp vụ doanh nghiệp cung cấp.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng công tác giải quyết quyền lợi bảo hiểm, năng lực quản lý hợp đồng bảo hiểm của doanh nghiệp.

c) Biên độ: x < 5%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.2. Chỉ tiêu thời gian giải quyết quyền lợi bảo hiểm trung bình

a) Công thức tính

Nguồn số liệu:

- Thời gian giải quyết quyền lợi bảo hiểm (từ chối/chấp thuận) được tính từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ yêu cầu giải quyết quyền lợi bảo hiểm đến ngày doanh nghiệp ra quyết định từ chối/chấp thuận chi trả: do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

- Số lượng hồ sơ đã giải quyết quyền lợi bảo hiểm là số hồ sơ đã từ chối hoặc chấp thuận trong năm tài chính: do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng giải quyết quyền lợi bảo hiểm, năng lực quản lý hợp đồng bảo hiểm của doanh nghiệp.

c) Biên độ: x < 60 ngày

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.3. Chỉ tiêu thanh toán quyền lợi bảo hiểm

a) Công thức tính

Nguồn số liệu: Do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng dịch vụ khách hàng, năng lực quản lý hợp đồng bảo hiểm của doanh nghiệp.

c) Biên độ: x > 95%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.4. Chỉ tiêu tổng số hồ sơ từ chối bồi thường

a) Công thức tính

Nguồn số liệu:

Số lượng hồ sơ đã giải quyết quyền lợi bảo hiểm là số hồ sơ đã từ chối hoặc chấp thuận trả tiền bảo hiểm trong năm tài chính do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng dịch vụ khách hàng, chất lượng tư vấn đại lý của doanh nghiệp.

c) Biên độ

- Đối với nghiệp vụ bảo hiểm sức khỏe: x < 30%

- Đối với các nghiệp vụ bảo hiểm khác: x < 10%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.5. Chỉ tiêu chấp thuận chi trả bảo hiểm

a) Công thức tính

Nguồn số liệu: do bộ phận nghiệp vụ của doanh nghiệp cung cấp.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng dịch vụ khách hàng, năng lực quản lý hợp đồng bảo hiểm của doanh nghiệp.

c) Biên độ

- Đối nghiệp vụ bảo hiểm sức khỏe: x > 70%

- Đối với các nghiệp vụ bảo hiểm khác: x > 90%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

V. Các chỉ tiêu về thu xếp tái bảo hiểm

1. Chỉ tiêu tỷ lệ tái bảo hiểm

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 02 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ tái bảo hiểm của doanh nghiệp trong năm tài chính.

1.3. Biên độ: Theo số tuyệt đối.

2. Chỉ tiêu tỷ lệ tái bảo hiểm năm đầu

2.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Do bộ phận nghiệp vụ và bộ phận tái bảo hiểm của doanh nghiệp cung cấp.

(B): Mẫu số 3-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

2.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ nhượng tái bảo hiểm của doanh nghiệp trong năm hợp đồng bảo hiểm đầu tiên.

2.3. Biên độ: Theo số tuyệt đối.

3. Chỉ tiêu tỷ lệ tái bảo hiểm các năm tiếp theo

3.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Do bộ phận nghiệp vụ và bộ phận tái bảo hiểm của doanh nghiệp cung cấp.

(B): Mẫu số 3-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

3.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ nhượng tái bảo hiểm của doanh nghiệp trong các năm tiếp theo.

3.3. Biên độ: Theo số tuyệt đối.

4. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tái bảo hiểm

4.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A), (B): Do bộ phận tái bảo hiểm của doanh nghiệp cung cấp.

4.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này nhằm đánh giá hiệu quả hoạt động nhượng tái bảo hiểm theo từng nghiệp vụ của doanh nghiệp.

4.3. Biên độ: Theo số tuyệt đối.

VI. Các chỉ tiêu chung

1. Chỉ tiêu tỷ lệ chi phí hoạt động kinh doanh

1.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 25 + Mã số 26 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B): Mã số 01.1+ Mã số 01.2 - Mã số 02 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

Khi tính toán chỉ tiêu này, doanh nghiệp được phép khấu trừ một số chi phí không thường xuyên, phát sinh liên quan đến chi phát triển hệ thống công nghệ thông tin trong quản lý, nghiệp vụ hoặc đại lý. Khi khấu trừ một trong các chi phí trên khi tính chỉ tiêu, doanh nghiệp ghi chú thông tin về chi phí này (tên chi phí, số tiền) trên báo cáo gửi Bộ Tài chính.

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả quản lý chi phí của doanh nghiệp.

1.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động năm thứ 01: x ≤ 400%

Doanh nghiệp hoạt động năm thứ 02: x ≤ 100%

Doanh nghiệp hoạt động năm thứ 03: x ≤ 50%

Doanh nghiệp hoạt động năm thứ 04: x ≤ 30%

Doanh nghiệp hoạt động từ năm thứ 05 trở đi: x ≤ 20%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2. Chỉ tiêu thay đổi cơ cấu sản phẩm bảo hiểm

2.1. Công thức tính:

Nguồn số liệu:

Mẫu số 3-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC .

Để tính chỉ tiêu này, trước hết tính tỷ lệ % trên tổng số phí bảo hiểm của từng loại sản phẩm bảo hiểm cho năm hiện tại và năm trước, sử dụng số liệu tại Mẫu số 3-NT ban hành kèm theo Thông tư số 125/2012/TT-BTC. Sau đó, tính chênh lệch về tỷ lệ % tổng số phí bảo hiểm giữa năm hiện tại và năm trước cho từng loại sản phẩm bảo hiểm. Cuối cùng, lấy tổng giá trị tuyệt đối của các khoản chênh lệch này chia cho số loại sản phẩm bảo hiểm để xác định mức độ thay đổi bình quân về % tổng số phí bảo hiểm đối với một loại sản phẩm bảo hiểm.

2.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh sự thay đổi trong chiến lược khai thác bảo hiểm của doanh nghiệp.

2.3. Biên độ: x < 5%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân và báo cáo Bộ Tài chính.

2.4. Phân tích nguyên nhân và bổ sung thông tin trong trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ

Đề nghị phân tích chỉ tiêu trên cơ sở đánh giá tổng hợp với các chính sách liên quan:

- Chính sách của doanh nghiệp đối với kênh phân phối chính, sản phẩm đặc thù của từng kênh phân phối;

- Đánh giá của doanh nghiệp về hiệu quả kinh doanh của từng sản phẩm.

C. NHÓM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ VỐN, CHẤT LƯỢNG TÀI SẢN VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG

I. Các chỉ tiêu về vốn

1. Chỉ tiêu mức độ đầy đủ vốn

1.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mức vốn tối thiểu tương ứng với quy mô và rủi ro hoạt động của doanh nghiệp là mức vốn được tính toán theo hướng dẫn của Bộ Tài chính.

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh mức độ đầy đủ vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp so với quy mô và rủi ro hoạt động của doanh nghiệp.

1.3. Biên độ: Theo quy định hiện hành.

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2. Chỉ tiêu tỷ lệ thay đổi nguồn vốn chủ sở hữu

2.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A), (B): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

2.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ thay đổi nguồn vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp trong năm tài chính.

2.3. Biên độ: x ≥ -20%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

3. Chỉ tiêu tỷ lệ tổng doanh thu phí bảo hiểm trên nguồn vốn chủ sở hữu

3.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B), (C): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

3.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ tương xứng của nguồn vốn chủ sở hữu với quy mô hoạt động của doanh nghiệp mà chưa xét đến sự hỗ trợ của tái bảo hiểm.

3.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: 20% ≤ x ≤ 900%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: 5% ≤ x ≤ 900%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

4. Chỉ tiêu tỷ lệ doanh thu phí bảo hiểm thuần trên nguồn vốn chủ sở hữu

4.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 - Mã số 02 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B), (C): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

4.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá mức độ tương xứng của nguồn vốn chủ sở hữu với quy mô hoạt động của doanh nghiệp có tính đến sự hỗ trợ của tái bảo hiểm.

4.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 05 năm: 20% ≤ x ≤ 900%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 05 năm: 5% ≤ x ≤ 900%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

5. Chỉ tiêu tỷ lệ nguồn vốn chủ sở hữu trên nợ phải trả

5.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mã số 300 Bảng cân đối kế toán - Dự phòng nghiệp vụ lũy kế - Giá trị trích lập Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm.

5.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá khả năng thanh toán của vốn chủ sở hữu đối với các khoản nợ doanh nghiệp phải trả.

5.3. Biên độ: x > 1

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

6. Chỉ tiêu trợ vốn trên nguồn vốn chủ sở hữu

6.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 04.1 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B): Do bộ phận tái bảo hiểm của doanh nghiệp cung cấp.

(C), (D): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

6.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá các khoản thu từ hoa hồng nhượng tái bảo hiểm và các khoản hỗ trợ tài chính nhận được từ doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm.

6.3. Biên độ: x ≥ 0

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

6.4. Đối tượng áp dụng

Doanh nghiệp thực hiện tái tài chính; các doanh nghiệp nhận hỗ trợ tài chính từ doanh nghiệp tái bảo hiểm.

7. Chỉ tiêu tỷ trọng nguồn vốn chủ sở hữu trên tổng nguồn vốn

7.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mã số 440 Bảng cân đối kế toán.

7.2. Ý nghĩa

Tỷ trọng nguồn vốn chủ sở hữu trên tổng nguồn vốn của doanh nghiệp phản ánh khả năng tự chủ tài chính của doanh nghiệp.

7.3. Biên độ: x > 10%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

II. Các chỉ tiêu về đánh giá chất lượng tài sản

1. Chỉ tiêu thay đổi cơ cấu tài sản

1.1. Công thức tính

Nguồn số liệu: Do bộ phận đầu tư của doanh nghiệp cung cấp.

Để tính chỉ tiêu này, trước hết tính tỷ trọng của từng loại tài sản đầu tư trên tổng tài sản đầu tư. Sau đó, tính chênh lệch tỷ trọng giữa năm hiện tại và năm trước cho từng loại tài sản đầu tư. Cuối cùng, lấy tổng giá trị tuyệt đối của các khoản chênh lệch này chia cho tổng số lượng tài sản đầu tư để xác định mức độ thay đổi bình quân về tỷ trọng tài sản trong danh mục đầu tư của doanh nghiệp.

1.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá sự thay đổi tỷ trọng của từng tài sản trong cơ cấu đầu tư của doanh nghiệp, từ đó cho thấy xu hướng lựa chọn đầu tư của doanh nghiệp.

1.3. Biên độ: x < 5%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân và báo cáo Bộ Tài chính.

2. Chỉ tiêu tỷ lệ nợ phải thu trên nguồn vốn chủ sở hữu

2.1. Chỉ tiêu tỷ lệ phải thu khách hàng trên nguồn vốn chủ sở hữu

a) Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 131 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá rủi ro giảm nguồn vốn chủ sở hữu, giảm tài sản do khách hàng không có khả năng thanh toán hoặc chậm thanh toán.

c) Biên độ: x < 10%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.2. Chỉ tiêu tỷ lệ phải thu nội bộ trên nguồn vốn chủ sở hữu

a) Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 133 + Mã số 213 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá rủi ro giảm nguồn vốn chủ sở hữu, giảm tài sản do việc chậm thanh toán hoặc không thanh toán của các khoản phải thu nội bộ.

c) Biên độ: x < 1%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2.3. Chỉ tiêu dự phòng nợ phải thu khó đòi trên nguồn vốn chủ sở hữu

a) Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 139 + Mã số 219 Bảng cân đối kế toán.

(B): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

b) Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá rủi ro giảm nguồn vốn chủ sở hữu, giảm tài sản do ảnh hưởng của các khoản nợ phải thu khó đòi.

c) Biên độ: x < 0,5%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

3. Chỉ tiêu về dự phòng nợ phải thu khó đòi

3.1. Công thức tính

Tính theo từng loại tài sản yêu cầu trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi.

Nguồn số liệu:

(A): Dự phòng nợ phải thu khó đòi xác định tương ứng với thu nhập phát sinh của từng danh mục tài sản ghi nhận tại phần (B).

(B): Giá trị danh mục tài sản được xác định tương ứng với giá trị ghi sổ của từng loại tài sản được phân loại theo mục C.II.1.

3.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng tài sản của doanh nghiệp, rủi ro không thanh toán của tài sản.

3.3. Biên độ: x < 5% trên mỗi danh mục tài sản đầu tư.

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

4. Chỉ tiêu về dự phòng giảm giá tài sản

4.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

Tài sản được phân loại theo danh mục tại C.II.1.

4.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá chất lượng tài sản đầu tư của doanh nghiệp, công tác quản trị rủi ro cũng như đánh giá tính tuân thủ quy định pháp luật đối với việc trích lập dự phòng giảm giá tài sản.

4.3. Biên độ: x < 10% trên mỗi danh mục tài sản đầu tư.

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

5. Chỉ tiêu đánh giá tính phù hợp giữa tài sản và trách nhiệm

5.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Do bộ phận định phí của doanh nghiệp cung cấp.

(B): Do bộ phận đầu tư của doanh nghiệp cung cấp.

5.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh mức độ tương xứng giữa thời hạn trách nhiệm và thời hạn của tài sản đầu tư.

5.3. Biên độ: 0 năm ≤ x ≤ 15 năm

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

III. Các chỉ tiêu hiệu quả hoạt động

1. Chỉ tiêu tỷ lệ lợi nhuận thuần hoạt động kinh doanh bảo hiểm

1.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 30 - Mã số 21 - Mã số 24 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B): Mã số 01.1 + Mã số 01.2 - Mã số 02 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

1.2. Ý nghĩa:

Chỉ tiêu này đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh bảo hiểm của doanh nghiệp.

1.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 10 năm: 0% < x < 20%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 10 năm: không áp dụng biên độ.

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

2. Chỉ tiêu tỷ suất lợi nhuận đầu tư tài sản

2.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 24 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B): Mã số 120 Bảng cân đối kế toán + Mã số 250 Bảng cân đối kế toán + Các khoản tiền gửi ngân hàng dưới 03 tháng.

2.2. Ý nghĩa: Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả đầu tư tài sản của doanh nghiệp.

2.3. Biên độ: x > 4%

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

3. Chỉ tiêu tỷ suất lợi nhuận trên nguồn vốn chủ sở hữu

3.1. Công thức tính

Nguồn số liệu:

(A): Mã số 60 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo hoạt động.

(B): Mã số 400 Bảng cân đối kế toán.

3.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.

3.3. Biên độ

Doanh nghiệp hoạt động trên 10 năm: x > 1%

Doanh nghiệp hoạt động dưới 10 năm: không áp dụng biên độ.

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

4. Chỉ tiêu phân bổ lợi nhuận giữa chủ hợp đồng và chủ sở hữu

4.1. Công thức tính

Nguồn số liệu: Do bộ phận định phí của doanh nghiệp cung cấp.

4.2. Ý nghĩa

Chỉ tiêu này đánh giá tính tuân thủ quy định pháp luật về việc phân chia thặng dư của quỹ chủ hợp đồng tham gia chia lãi.

4.3. Biên độ: x ≥ 70/30

Trường hợp chỉ tiêu nằm ngoài biên độ, đề nghị doanh nghiệp phân tích nguyên nhân, biện pháp nhằm bảo đảm biên độ của chỉ tiêu và báo cáo Bộ Tài chính.

D. NHÓM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ VỀ QUẢN TRỊ DOANH NGHIỆP VÀ MINH BẠCH THÔNG TIN

1. Chỉ tiêu về cơ cấu tổ chức

1.1. Về tổ chức của doanh nghiệp

- Doanh nghiệp phải báo cáo sơ đồ mô hình tổ chức mới nhất của doanh nghiệp cho cơ quan quản lý vào cuối mỗi năm tài chính;

- Doanh nghiệp rà soát, đánh giá tính đầy đủ của các bộ phận nghiệp vụ: bộ phận nghiên cứu và phát triển sản phẩm, khai thác, thẩm định, bồi thường, tái bảo hiểm, đầu tư và kiểm tra, kiểm soát nội bộ;

1.2. Về tổ chức nhân sự

Doanh nghiệp thực hiện đánh giá:

- Tính đầy đủ các chức danh quản trị, điều hành: Chủ tịch Hội đồng quản trị/ Chủ tịch Hội đồng thành viên/Chủ tịch Công ty, Tổng giám đốc, Chuyên gia tính toán;

- Kiêm nhiệm của các chức danh quản trị, điều hành, quản lý trong doanh nghiệp căn cứ theo quy định hiện hành;

- Tiêu chuẩn, điều kiện của các chức danh quản trị, điều hành, quản lý căn cứ theo quy định của pháp luật hiện hành;

Doanh nghiệp ghi nhận và báo cáo những thay đổi về nhân sự quản trị, điều hành và quản lý trong năm tài chính hiện tại, số lượng nghỉ việc, thôi việc của các chức danh quản trị, điều hành, quản lý.

2. Chỉ tiêu về quản trị điều hành và minh bạch thông tin

Doanh nghiệp rà soát, đánh giá việc thực hiện một số vấn đề sau:

- Doanh nghiệp rà soát và đánh giá tính đầy đủ của các quy trình nghiệp vụ theo quy định của pháp luật.

- Việc kiểm tra, kiểm soát nội bộ của bộ phận tra, kiểm soát nội bộ đối với hoạt động của doanh nghiệp; việc báo cáo kết quả kiểm tra, kiểm soát nội bộ cho Ban giám đốc, Hội đồng quản trị theo quy định của pháp luật;

- Việc kiểm toán nội bộ của doanh nghiệp theo quy định của pháp luật;

- Việc báo cáo của chuyên gia tính toán đối với Ban giám đốc, Hội đồng quản trị theo quy định của pháp luật;

- Việc thực hiện chế độ công khai thông tin theo quy định của doanh nghiệp như việc công bố báo cáo tài chính cuối năm, các thay đổi về địa điểm trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện; việc công bố thông tin liên quan đến hợp đồng bảo hiểm, các quỹ liên kết chung, quỹ liên kết đơn vị, quỹ hưu trí tự nguyện,…

- Việc thực hiện báo cáo theo đúng thời hạn và nội dung Bộ Tài chính yêu cầu trong năm.

Phụ lục 5

BẢNG BIÊN ĐỘ, CÁCH TÍNH ĐIỂM CHỈ TIÊU ĐÁNH GIÁ DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM NHÂN THỌ
(Ban hành kèm theo Thông tư số 195/2014/TT-BTC ngày 17/12/2014 của Bộ Tài chính)

x: Giá trị của chỉ tiêu do doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ tính toán và báo cáo Bộ Tài chính theo quy định tại Thông tư này.

Phụ lục 6

CÁC BIỆN PHÁP NHẰM BẢO ĐẢM BIÊN ĐỘ CỦA TỪNG CHỈ TIÊU
ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM NHÂN THỌ
(Ban hành kèm theo Thông tư số 195/2014/TT-BTC ngày 17/12/2014 của Bộ Tài chính)

I. Đối với nhóm chỉ tiêu đánh giá về khả năng thanh toán và dự phòng nghiệp vụ

1. Thực hiện các biện pháp quy định tại Điều 79 Luật Kinh doanh bảo hiểm nhằm khôi phục biên khả năng thanh toán.

2. Trích lập dự phòng nghiệp vụ đúng và đầy đủ theo các phương pháp và cơ sở đã đăng ký với Bộ Tài chính và quy định pháp luật.

II. Đối với nhóm chỉ tiêu đánh giá về hoạt động nghiệp vụ bảo hiểm

1. Đối với các chỉ tiêu về khai thác mới

a) Cải thiện sản phẩm bảo hiểm, phát triển các sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu của thị trường;

b) Đánh giá chiến lược kinh doanh trên cơ sở nghiên cứu thị trường và so sánh với thực tiễn triển khai của các doanh nghiệp bảo hiểm có cùng quy mô;

c) Nghiên cứu cải thiện chất lượng dịch vụ khách hàng;

d) Nâng cao chất lượng đại lý bảo hiểm;

đ) Mở rộng các kênh phân phối.

2. Đối với các chỉ tiêu về duy trì hợp đồng bảo hiểm

a) Xây dựng hoặc cải thiện quy trình chăm sóc khách hàng, nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng;

b) Xem xét lại cơ cấu, đặc điểm sản phẩm đang triển khai;

c) Xem xét và sửa đổi chính sách đối với đại lý bảo hiểm;

d) Xem xét và điều chỉnh quy trình thẩm định hợp đồng bảo hiểm bảo đảm khách hàng được cung cấp sản phẩm phù hợp với nhu cầu và năng lực tài chính nhằm giảm tình trạng hủy bỏ hợp đồng.

3. Đối với các chỉ tiêu về chất lượng đại lý bảo hiểm

a) Xem xét chính sách phát triển đại lý bảo hiểm;

b) Hoàn thiện quy trình/chính sách quản lý đại lý bảo hiểm, các chính sách thù lao đại lý phù hợp với quy định;

c) Nâng cao chất lượng công tác tuyển dụng và đào tạo đại lý bảo hiểm.

4. Đối với các chỉ tiêu về trả tiền bảo hiểm

a) Nâng cao chất lượng công tác dịch vụ khách hàng, giải quyết bồi thường, trả tiền bảo hiểm;

b) Xây dựng, hoàn thiện quy trình về giải quyết bồi thường, trả tiền bảo hiểm theo hướng bảo vệ tối đa quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.

5. Đối với các chỉ tiêu về thu xếp tái bảo hiểm

Xem xét lại chính sách tái bảo hiểm của doanh nghiệp.

6. Đối với các chỉ tiêu chung

a) Thay đổi chính sách quản trị chi phí nhằm đưa chi phí về mức giới hạn bình thường tương ứng với quy mô hoạt động và kinh doanh của doanh nghiệp;

b) Trong quá trình lập kế hoạch ngân sách cho các năm tài chính tiếp theo, cần cân đối các khoản chi nhằm duy trì chỉ tiêu chi phí ở mức dao động thông thường.

III. Đối với nhóm chỉ tiêu đánh giá về vốn, chất lượng tài sản và hiệu quả hoạt động

1. Đối với các chỉ tiêu về vốn

Tăng vốn điều lệ để đáp ứng quy mô hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật hoặc thu hẹp nội dung, phạm vi, địa bàn hoạt động.

2. Đối với các chỉ tiêu về đánh giá chất lượng tài sản và hiệu quả hoạt động

a) Điều chỉnh cơ cấu, hạn mức tài sản đầu tư, thực hiện trích lập giảm giá tài sản đầu tư theo quy định.

b) Hoàn thiện các quy trình, chính sách đầu tư; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện.

IV. Đối với nhóm chỉ tiêu đánh giá về quản trị doanh nghiệp và minh bạch thông tin

1. Điều chỉnh và hoàn thiện công tác quản trị doanh nghiệp; tuyển dụng, đào tạo hoặc có phương án thay thế nhân sự không đáp ứng tiêu chuẩn về chuyên môn, kinh nghiệm, bằng cấp.

2. Kiện toàn tổ chức của bộ phận kiểm tra, kiểm soát nội bộ; sửa đổi, bổ sung các quy trình nghiệp vụ, kiểm tra, kiểm soát nội bộ; tổ chức thực hiện kiểm tra, kiểm soát nội bộ, kiểm toán nội bộ; thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo theo quy định pháp luật; có chế tài đối với các bộ phận, cá nhân không tuân thủ.