Doanh nghiệp có được mua bán và thanh toán bằng Bitcoin?

Bitcoin là gì?

Bitcoin là tên gọi của một loại “tiền ảo” đang phổ biến hiện nay. Sở dĩ gọi là tiền ảo vì bitcoin không phải là tiền dưới dạng vật chất (giấy, kim loại…) và tiền dưới dạng điện tử (kỹ thuật số).

Cụ thể hơn, tiền ảo là một loại tiền kỹ thuật số không có sự quản lý bởi cơ quan nhà nước, được phát hành bởi những người phát triển phần mềm cũng thường là người kiểm soát hệ thống và được sử dụng, chấp nhận thanh toán giữa các thành viên của một cộng đồng ảo nhất định. (Theo định nghĩa của Ngân hàng Trung ương Châu Âu).

Như vậy, có thể hiểu bitcoin là loại tiền chỉ được công nhận, giao dịch trong một cộng đồng, tổ chức. Những cộng đồng này tự tạo ra bitcoin để lưu hành nhằm mục đích dùng để trao đổi, mua bán hàng hoá, dịch vụ.

Ngoài bitcoin còn có nhiều loại tiền ảo khác đang tồn tại ở Việt Nam và trên thế giới.

Doanh nghiệp có được mua bán và thanh toán Bitcoin

1. Mua bán Bitcoin

Mua, bán được hiểu là hoạt động kinh doanh bitcoin, vấn đề này không được quy định chi tiết trong bất cứ văn bản nào trong hệ thống pháp luật Việt Nam, cụ thể:

- Tại Quyết định 27/2018/QĐ-TTg về Hệ thống ngành, nghề kinh tế Việt Nam, kinh doanh bitcoin không được liệt kê là một ngành, nghề.

- Tại Điều 6 của Luật Đầu tư 2020, bitcoin không được liệt kê là một trong những ngành, nghề kinh doanh bị cấm đầu tư.

Hiện nay, pháp luật Việt Nam không chính thức cho phép kinh doanh bitcoin nhưng lại cũng không quy định rõ việc cấm kinh doanh bitcoin. Vì vậy, tình trạng kinh doanh và đầu tư đối tượng này vẫn được diễn ra.

Theo khoản 1 Điều 7 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp có quyền tự do kinh doanh những ngành, nghề mà pháp luật không cấm.

Như vậy, việc mua, bán bitcoin của doanh nghiệp là hoàn toàn không trái quy định của luật. Doanh nghiệp vẫn có thể kinh doanh bitcoin và tìm kiếm lợi nhuận từ hoạt động này.

2. Thanh toán Bitcoin

Theo khoản 1 Điều 1 Nghị định 80/2016/NĐ-CP, phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt sử dụng trong giao dịch thanh toán (sau đây gọi là phương tiện thanh toán), bao gồm: Séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng và các phương tiện thanh toán khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Phương tiện thanh toán không hợp pháp là các phương tiện thanh toán không thuộc các đối tượng trên.

Cũng tại Chỉ thị 10/CT-TTg, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan như Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Công an…kiểm soát, ngăn chặn và xử lý việc thực hiện các giao dịch (bao gồm phát hành, giao dịch, môi giới) liên quan đến tiền ảo trái pháp luật.

Như vậy, bitcoin không phải là phương tiện được phép thanh toán trên thị trường. Hay nói cách khác, bitcoin không được phép dùng để thay thế tiền mặt hoặc phương tiện thay thế tiền mặt như (séc, lệnh chi…) trong các giao dịch mua bán.

Đồng thời, tại Điều 206 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi, bổ sung 2017 quy định về Tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng như sau:

"1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây gây thiệt hại cho người khác về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

h) Phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp; làm giả chứng từ thanh toán, phương tiện thanh toán; sử dụng chứng từ thanh toán, phương tiện thanh toán giả;”

Căn cứ quy định trên, nếu phát hành, sử dụng Bitcoin làm phương tiện thanh toán thì được coi hành vi trái pháp luật, tùy từng mức độ có thể sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, nếu mua, bán bitcoin bằng tiền hoặc thực hiện các giao dịch trao đổi bitcoin thì sẽ không bị coi là hành vi vi phạm pháp luật theo các quy định hiện hành.

Nếu có thắc mắc liên quan đến vấn đề này, độc giả vui lòng liên hệ đến tổng đài 1900.6192 để được hỗ trợ nhanh nhất.

>> Bitcoin có hợp pháp tại Việt Nam không