Điều kiện áp dụng chế độ ưu tiên trong lĩnh vực hải quan của doanh nghiệp tư nhân

I. Doanh nghiệp ưu tiên là gì?

“Doanh nghiệp ưu tiên” trong lĩnh vực hải quan là doanh nghiệp xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa được áp dụng chế độ ưu tiên trong việc thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp.

Để trở thành doanh nghiệp ưu tiên trong lĩnh vực hải quan, cần đạt được một số điều kiện theo quy định của pháp luật.

II. Điều kiện áp dụng chế độ ưu tiên trong lĩnh vực hải quan

1. Tuân thủ pháp luật về thuế

Trong thời hạn 02 năm liên tục tính đến thời điểm doanh nghiệp nộp văn bản đề nghị công nhận doanh nghiệp ưu tiên, doanh nghiệp không vi phạm các quy định của pháp luật về thuế, hải quan tới mức bị xử lý vi phạm về các hành vi sau:

- Các hành vi trốn thuế; gian lận thuế; buôn lậu và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

- Các hành vi vi phạm hành chính có hình thức, mức xử phạt vượt thẩm quyền Chi cục trưởng Chi cục Hải quan và các chức danh tương đương.

- Không nợ thuế quá hạn theo quy định.

2. Tuân thủ pháp luật về kế toán

- Áp dụng các chuẩn mực kế toán theo quy định của Bộ Tài chính;

- Báo cáo tài chính hàng năm phải được kiểm toán bởi công ty kiểm toán đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm toán theo quy định của pháp luật về kiểm toán độc lập, trong đó, ý kiến kiểm toán về báo cáo tài chính nêu trong báo cáo kiểm toán phải là ý kiến chấp nhận toàn phần theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam.

3. Thủ tục hải quan điện tử

Thực hiện thủ tục hải quan điện tử, thủ tục thuế điện tử; có chương trình công nghệ thông tin quản lý hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp đảm bảo yêu cầu kiểm tra của cơ quan hải quan.

4. Kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu

- Doanh nghiệp xuất khẩu, nhập khẩu đạt kim ngạch 100 triệu USD/năm;

- Doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa sản xuất tại Việt Nam đạt kim ngạch 40 triệu USD/năm;

- Doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa là nông sản, thủy sản sản xuất hoặc nuôi, trồng tại Việt Nam đạt kim ngạch 30 triệu USD/năm;

- Đại lý thủ tục hải quan: số tờ khai làm thủ tục hải quan trong năm đạt 20.000 tờ khai/năm.

Kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu quy định tại điểm a, điểm b, điểm c, Điểm d Khoản này là kim ngạch bình quân trong 02 năm liên tiếp tính đến ngày doanh nghiệp có văn bản đề nghị xem xét, không bao gồm kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu ủy thác.

Lưu ý: Không áp dụng điều kiện kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu đối với doanh nghiệp được Bộ Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận là doanh nghiệp công nghệ cao theo quy định của Luật Công nghệ cao số 21/2008/QH12.

5. Thanh toán hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu

Doanh nghiệp phải thực hiện thanh toán đối với các lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu qua ngân hàng theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Trong trường hượp này, doanh nghiệp có trách nhiệm thông báo cho cơ quan hải quan số tài khoản, danh sách các ngân hàng giao dịch.

6. Hệ thống kiểm soát nội bộ

Doanh nghiệp đạt điều kiện về hệ thống kiểm soát nội bộ nếu doanh nghiệp đáp ứng các điều kiện sau:

1. Doanh nghiệp thực hiện và duy trì các quy trình quản lý, giám sát, kiểm soát vận hành thực tế toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp; 

2. Doanh nghiệp có các biện pháp, phương tiện, quy trình kiểm soát nội bộ đảm bảo an ninh an toàn dây chuyền cung ứng hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu như sau: 

a. Theo dõi quá trình vận chuyển hàng hóa từ doanh nghiệp đến cảng và từ cảng về doanh nghiệp; 

b. Kiểm tra an toàn container trước khi xếp hàng lên phương tiện vận tải; 

c. Giám sát tại các vị trí quan trọng: Khu vực tường rào, cổng ra vào, kho bãi, khu vực sản xuất, khu vực hành chính; 

d. Phân quyền công nhân viên di chuyển, làm việc tại các khu vực phù hợp với nhiệm vụ; 

đ. Kiểm soát an ninh hệ thống công nghệ thông tin; 

e. An ninh nhân sự.

Điều kiện áp dụng chế độ ưu tiên trong lĩnh vực hải quan (Ảnh minh họa)
 

III. Quyền lợi của doanh nghiệp ưu tiên

Doanh nghiệp ưu tiên trong giải quyết thủ tục hải quan sẽ có những quyền lợi như sau:

1. Được miễn kiểm tra chứng từ và kiểm tra thực tế hàng hóa trong quá trình thực hiện thủ tục hải quan, trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc kiểm tra ngẫu nhiên để đánh giá sự tuân thủ pháp luật.

2. Được làm thủ tục hải quan bằng tờ khai hải quan chưa hoàn chỉnh hoặc chứng từ thay thế tờ khai hải quan. Tuy nhiên, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai, doanh nghiệp phải cập nhật lại các giấy tờ hoàn chỉnh cho cơ quan hải quan.

3. Được cơ quan hải quan ưu tiên giải quyết trong các khâu kiểm tra, giám sát và lấy mẫu hàng hóa.

4. Được chi cục hải quan trả lời bằng văn bản các vướng mắc trong khâu thông quan, trong thời gian 8 (tám) giờ làm việc kể từ thời điểm phát sinh vướng mắc.

5. Được cơ quan hải quan chấp nhận khai báo về việc hàng hóa đã đáp ứng quy định chuyên ngành để thông quan; Đồng thời, doanh nghiệp được đưa hàng hóa nhập khẩu về kho của mình để bảo quản trong khi chờ kết quả kiểm tra chuyên ngành.

6. Được thực hiện nhập khẩu hàng hóa trước, khai hải quan sau đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ; nguyên liệu, linh kiện, phụ tùng phục vụ sản xuất của doanh nghiệp mua từ kho ngoại quan.

7. Được ưu tiên khi thực hiện các thủ tục về thuế đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu theo quy định của pháp luật về thuế; đơn cử như:

- Được hoàn thuế trước, kiểm tra sau. Thời gian ra quyết định hoàn thuế không quá 01 (một) ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ của doanh nghiệp.

- Được nộp báo cáo quyết toán đối với hàng hóa nhập gia công, nhập sản xuất xuất khẩu trong thời gian 90 (chín mươi) ngày kể từ ngày kết thúc năm tài chính của doanh nghiệp.

8. Được miễn kiểm tra sau thông quan tại trụ sở cơ quan hải quan, trừ trường phải kiểm tra do có dấu hiệu vi phạm pháp luật hải quan và các quy định pháp luật có liên quan đến quản lý xuất khẩu, nhập khẩu.

Ngoài ra, cơ quan hải quan kiểm tra sau thông quan tại trụ sở doanh nghiệp không quá 01 lần trong 03 năm liên tục trên cơ sở quản lý rủi ro kể từ ngày được Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan công nhận là doanh nghiệp ưu tiên trừ trường hợp có dấu hiệu vi phạm pháp luật hải quan.

9. Được cơ quan kinh doanh cảng, kho bãi ưu tiên xếp dỡ, giao nhận hàng hóa trước.

Khi xét thấy mình đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên, doanh nghiệp tiến hành thủ tục đề nghị công nhận doanh nghiệp ưu tiên tới Tổng cục Hải quan để được xem xét công nhận.