1. Việt Kiều có được nhận tặng cho nhà đất tại Việt Nam?
Theo quy định tại Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 và Luật Đất đai số 31/2024/QH15, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam thuộc diện được phép nhập cảnh vào Việt Nam được quyền nhận tặng cho nhà ở gắn liền với đất tại Việt Nam.
Còn đối tượng “người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài (người đã thôi quốc tịch)" thì quyền giao dịch đất vẫn bị hạn chế đối.Theo điểm b khoản 2 Điều 8 Luật Nhà ở 2023 quy định:
Người Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam được sở hữu nhà ở gắn với quyền sử dụng đất ở theo quy định của pháp luật về đất đai.
Khoản 3 Điều 4 Luật Đất đai 2024 cũng quy định, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam cũng sẽ có đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất như cá nhân trong nước.
Như vậy có thể hiểu, từ 01/8/2024, người Việt Nam định cư ở nước ngoài đủ điều kiện được nhập cảnh vào Việt Nam được:
- Mua, thuê nhà ở gắn liền với đất ở.
- Nhận quyền sử dụng đất ở trong dự án phát triển nhà ở.
- Nhận thừa kế quyền sử dụng đất và các loại đất khác có nhà ở.
- Nhận tặng cho nhà ở gắn liền với đất từ những người thuộc hàng thừa kế theo quy định.
Hiện nay, pháp luật không có quy định cụ thể về khái niệm Việt Kiều. Tuy nhiên, đây là từ mà thường được người dân sử dụng để chỉ người Việt Nam định cư ở nước ngoài.
Theo khoản 3 Điều 3 Luật Quốc tịch Việt Nam số 24/2008/QH12, người Việt Nam định cư ở nước ngoài bao gồm:
Công dân Việt Nam cư trú ở nước ngoài (là những người vẫn còn quốc tịch Việt Nam hiện đang cư trú ở nước ngoài)
- Người gốc Việt Nam sinh sống, cư trú ở nước ngoài (là những người có gốc Việt Nam nhưng hiện tại đã thôi quốc tịch)
Theo đó, từ 01/8/2024, quyền mua đất của Việt Kiều vẫn chỉ hạn chế đối với “người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài”.
Còn “người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam” hoàn toàn có thể được nhận quyền sử dụng đất, được trực tiếp tham gia giao dịch bất động sản trong nước… từ 01/8/2024 mà không cần phải nhờ người thân trong nước đứng tên thực hiện giao dịch chuyển nhượng.Trước đây, Luật Đất đai số 45/2013/QH13 quy định chung cả 02 đối tượng trên chỉ được nhận chuyển quyền sử dụng đất ở thông qua hình thức mua, thuê mua, nhận thừa kế, nhận tặng cho khi là:
- Nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở.
- Đất ở trong các dự án phát triển nhà ở.
(Căn cứ: điểm đ khoản 1 Điều 169 Luật Đất đai 2013)
Việc Luật Đất đai 2024 mở rộng việc sở hữu nhà đất đối với đối tượng công dân Việt Nam cư trú tại nước ngoài đã tạo điều kiện cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài cũng được tham gia vào các loại giao dịch bất động sản trong nước.
2. Điều kiện được nhận tặng cho nhà đất của Việt Kiều
Theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 8 Luật Nhà ở 2023 được hướng dẫn bởi Điều 3 Nghị định số 95/2024/NĐ-CP, điều kiện người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận tặng cho và công nhận quyền sở hữu nhà đất tại Việt Nam là:
(1) Phải chứng minh thuộc đối tượng được sở hữu nhà ở tại Việt Nam:
- Phải được phép nhập cảnh vào Việt Nam
- Phải có hộ chiếu nước ngoài hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế
- Phải có giấy tờ xác nhận là người gốc Việt Nam.
(2) Phải chứng minh đủ điều kiện được sở hữu nhà ở tại Việt Nam
- Trường hợp là người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam: Phải có hộ chiếu Việt Nam còn giá trị, có dấu nhập cảnh vào Việt Nam tại thời điểm tạo lập nhà ở.
- Trường hợp là người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài: Phải có hộ chiếu còn giá trị, có đóng dấu nhập cảnh vào Việt Nam hoặc phải chuẩn bị giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế có đóng dấu kiểm chứng nhập cảnh vào Việt Nam ngay tại thời điểm ký kết gia dịch về nhà ở.
3. Thủ tục tặng cho nhà đất cho Việt Kiều tại Việt Nam
Như đã đề cập ở trên, theo quy định tại khoản 2 Điều 8 Luật Nhà ở 2023, người Việt Nam định cư nước ngoài phải trong diện được phép nhập cảnh vào Việt Nam mới được quyền sở hữu nhà đất tại Việt Nam.
Trường hợp thuộc diện được phép nhập cảnh, đầy đủ năng lực hành vi dân sự, người Việt Nam định cư ở nước ngoài buộc phải về Việt Nam thực hiện việc tặng cho, không được ủy quyền cho bất kỳ ai thực hiện thay mình.
Tặng cho nhà đất cho Việt Kiều tại Việt Nam được thực hiện như sau:
Bước 1: Các bên mang đầy đủ giấy tờ ra các tổ chức hành nghề công chứng nơi có đất để thực hiện công chứng hợp đồng tặng cho nhà đất.
Lưu ý: Việt Kiều cần phải mang theo hộ chiếu còn thời hạn để chứng minh thuộc diện được phép nhập cảnh và các giấy tờ chứng minh là công dân Việt Nam (nghĩa là ra nước ngoài nhưng vẫn còn quốc tịch Việt Nam) hoặc giấy tờ xác nhận là người gốc Việt Nam.
Bước 2: Công chứng viên tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ, giấy tờ của người yêu cầu công chứng và trả lại hợp đồng công chứng.
Bước 3: Nộp thuế, phí tại Chi cục thuế nơi có đất.
Bước 4: Làm thủ tục đăng ký sang tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại:
Văn phòng đăng ký đất đai thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường.
Cơ quan tiếp nhận hồ sơ theo quy định của UBND cấp tỉnh.
UBND cấp xã đối với cá nhân hoặc hộ gia đình nếu có nhu cầu.
Lưu ý: Các bên cần phải nộp thêm giấy tờ chứng minh quan hệ tặng cho hoặc các giấy tờ liên quan đến nhân thân để được miễn thuế, phí theo quy định.
Xem thêm: Thủ tục công chứng hợp đồng tặng cho nhà đất [mới nhất 2024]
Trên đây là giải đáp cho vấn đề Việt Kiều có được nhận tặng cho nhà đất tại Việt Nam?