1. Quy hoạch sử dụng đất là gì?
Theo khoản 2 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013 có quy định:
“Quy hoạch sử dụng đất là việc phân bổ và khoanh vùng đất đai theo không gian sử dụng cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu trên cơ sở tiềm năng đất đai và nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực đối với từng vùng kinh tế - xã hội và đơn vị hành chính trong một khoảng thời gian xác định.”
Như vậy, quy hoạch kế hoạch sử dụng đất là việc phân bổ và khoanh định nguồn tài nguyên đất đai cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường theo vùng kinh tế - xã hội và đơn vị hành chính trong thời gian xác định trên cơ sở tiềm năng đất đai và nhu cầu sử dụng đất của các ngành, lĩnh vực
Hệ thống quy hoạch sử dụng đất ở nước ta bao gồm:
- Quy hoạch sử dụng đất cấp quốc gia;
- Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh;
- Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện;
- Quy hoạch sử dụng đất quốc phòng;
- Quy hoạch sử dụng đất an ninh.
2. Kỳ quy hoạch sử dụng đất là gì?
Thực tế, kỳ quy hoạch không được giải thích trong các văn bản pháp lý cũng như các tài liệu liên quan khác.
Thời kỳ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là lượng thời gian vật chất mà mỗi cấp chính quyền từ trung ương cho tới từng địa phương xây dựng chiến lược từ tổng thể đến chi tiết để thực hiện các nội dung quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất đai.
Theo đó, có thể hiểu đơn giản kỳ quy hoạch sử dụng đất là khoảng thời gian để thực hiện hoạt động quy hoạch sử dụng đất, mà khi hết thời gian đó việc quy hoạch có thể được thay đổi để phù hợp hơn với điều kiện về chính trị, kinh tế, xã hội.
3. Kỳ quy hoạch sử dụng đất bao lâu?
Căn cứ tại Điều 37 Luật đất đai năm 2013 sửa đổi tại Khoản 1 điều 6 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 Luật có liên quan đến quy hoạch quy định về “kỳ quy hoạch sử dụng đất” như sau:
“Thời kỳ quy hoạch sử dụng đất là 10 năm, tầm nhìn của quy hoạch sử dụng đất quốc gia là từ 30 năm đến 50 năm và cấp huyện là từ 20 năm đến 30 năm.”
Như vậy, kỳ quy hoạch sử dụng đất là 10 năm. Còn với quy hoạch sử dụng đất quốc gia là từ 30 năm đến 50 năm và cấp huyện là từ 20 năm đến 30 năm.
Lý do quy định như trên là bởi việc sử dụng đất quốc gia, sử dụng đất cấp tỉnh, đất quốc phòng và việc sử dụng đất an ninh diễn ra trên vùng diện tích rộng, liên quan đến cộng đồng dân cư lớn, hoặc liên quan đến các công trình mang tính đặc thù trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước đối với đất quốc phòng, an ninh.
Tính dài hạn của quy hoạch sử dụng đất thể hiện ở chỗ thời hạn của quy hoạch sử dụng đất là 10 năm hoặc lâu hơn. Tính dài hạn của quy hoạch sử dụng đất phụ thuộc vào dự báo xu thế biến động dài hạn của các yếu tố kinh tế xã hội quan trọng như sự thay đổi về nhân khẩu, tiến bộ khoa học kỹ thuật, quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn...
Quy hoạch dài hạn nhằm đáp ứng nhu cầu đất để phát triển lâu dài kinh tế xã hội. Cơ cấu và phương thức sử dụng đất được điều chỉnh từng bước trong thời gian dài (cùng với quá trình phát triển kinh tế xã hội) cho đến khi đạt được mục tiêu dự kiến.
4. Ý nghĩa của kỳ quy hoạch sử dụng đất thế nào?
Quy định của pháp luật nhằm khắc phục tình trạng giao đất cho thuê đất tràn lan, thường tập trung vào đầu kỳ của kỳ kế hoạch sử dụng đất và đầu nhiệm kỳ của hệ thống chính trị. Buộc các cơ quan nhà nước, các chủ đầu tư cân nhắc sử dụng tiết kiệm và hiệu quả quỹ đất phù hợp với nguồn đầu tư được huy động; tránh tình trạng bỏ hoang hóa, gây lãng phí về tài nguyên đất.
Bên cạnh đó, do sự thay đổi của các điều kiện kinh tế xã hội trong từng thời kỳ khác nhau, sự biến động về chính sách phát triển, trong công tác quy hoạch.
Chính vì vậy, mục đích của việc quy định kỳ hạn của kỳ quy hoạch sử dụng đất là để đáp ứng kịp thời nhu cầu của thực tế xây dựng quy hoạch sử dụng đất nhằm lựa chọn được phương án sử dụng đất đạt hiệu quả cao nhất, bảo đảm đất được sử dụng tiết kiệm và đảm bảo cho sự phát triển bền vững trong tương lai.
Hiệu quả sử dụng đất cao mà Nhà nước hưởng đến không chỉ là hiệu quả về mặt kinh tế mà là hiệu quả về nhiều mặt như kinh tế - xã hội, môi trường - sinh thái hay an ninh - quốc phòng. Việc quy hoạch sử dụng đất tránh được các trường hợp diện tích đất chưa được sử dụng, phân khu chức năng giải quyết các vấn đề giao thông và thực hiện các chính sách đầu tư, xây dựng sản xuất theo ý đồ của Nhà nước.