Pháp lý doanh nghiệp 
1. Khi nào được giao đất không mất tiền sử dụng đất?
Theo Điều 54 Luật Đất đai 2013, Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất trong 05 trường hợp sau:
STT | Trường hợp |
1 | Hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối được giao đất nông nghiệp trong hạn mức giao đất nông nghiệp. |
2 | Người sử dụng đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên, đất xây dựng trụ sở cơ quan, đất sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh; đất sử dụng vào mục đích công cộng không nhằm mục đích kinh doanh; đất làm nghĩa trang, nghĩa địa không thuộc trường hợp tổ chức kinh tế được giao đất thực hiện dự án đầu tư hạ tầng nghĩa trang, nghĩa địa để chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với hạ tầng. |
3 | Tổ chức sự nghiệp công lập chưa tự chủ tài chính sử dụng đất xây dựng công trình sự nghiệp. |
4 | Tổ chức sử dụng đất để xây dựng nhà ở phục vụ tái định cư theo dự án của Nhà nước. |
5 | Cộng đồng dân cư sử dụng đất nông nghiệp; cơ sở tôn giáo sử dụng đất phi nông nghiệp, gồm đất thuộc chùa, nhà thờ, nhà nguyện, thánh thất, thánh đường, niệm phật đường, tu viện, trường đào tạo riêng của tôn giáo, trụ sở của tổ chức tôn giáo, các cơ sở khác của tôn giáo được Nhà nước cho phép hoạt động. |
2. Căn cứ để giao đất không thu tiền sử dụng
Theo Điều 52 Luật Đất đai năm 2013, UBND cấp huyện, cấp tỉnh giao đất dựa trên 02 căn cứ sau:
- Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
- Nhu cầu sử dụng đất thể hiện trong dự án đầu tư, đơn xin giao đất.
Khi người sử dụng đất thuộc 05 trường hợp trên có đơn xin giao đất thì UBND cấp huyện, UBND cấp tỉnh xem xét quyết định giao đất cho các đối tượng trên.
Lưu ý: Khi giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân phải xác nhận hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp (theo khoản 1 Điều 3 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT), cụ thể:
- Căn cứ xác định hộ gia đình trực tiếp sản xuất nông nghiệp:
- Có ít nhất một thành viên của hộ gia đình không thuộc đối tượng được hưởng lương thường xuyên;
- Đối tượng đã nghỉ hưu, nghỉ mất sức lao động, thôi việc được hưởng trợ cấp xã hội.
- Căn cứ để xác định cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp:
- Không thuộc đối tượng được hưởng lương thường xuyên;
- Đối tượng đã nghỉ hưu, nghỉ mất sức lao động, thôi việc được hưởng trợ cấp xã hội.
Lưu ý: Để được giao đất thì cần viết đơn xin giao đất gửi UBND cấp huyện nếu là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, gửi UBND cấp tỉnh nếu là tổ chức, cơ sở tôn giáo.
3. Đất được giao không thu tiền sử dụng đất khi bị thu hồi có được bồi thường?
Điều 82 Luật Đất đai 2013 quy định các trường hợp nhà nước thu hồi nhưng không bồi thường về đất trong các trường hợp sau:
- Những trường hợp không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất được quy định tại khoản 1 Điều 76 Luật Đất đai 2013, cụ thể:
- Đất được Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất, trừ trường hợp đất nông nghiệp được Nhà nước giao cho hộ gia đình, cá nhân
- Đất được Nhà nước giao cho tổ chức thuộc trường hợp có thu tiền sử dụng đất nhưng được miễn tiền sử dụng đất
- Đất được Nhà nước cho thuê trả tiền thuê đất hàng năm; đất thuê trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê nhưng được miễn tiền thuê đất, trừ trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất thuê do thực hiện chính sách đối với người có công với cách mạng
- Đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn
- Đất nhận khoán để sản xuất nông lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối
- Trường hợp đất được Nhà nước giao quản lý:
- Trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai, cụ thể:
- Sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất và đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi sử dụng đất không đúng mục đích mà tiếp tục vi phạm
- Người sử dụng đất cố ý hủy hoại đất
- Đất được giao, cho thuê không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền
- Trường hợp thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất
- Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất, được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất mà tiền sử dụng đất có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước bị giải thể, phá sản, chuyển đi nơi khác, giảm hoặc không còn nhu cầu sử dụng đất; người sử dụng đất thuê của Nhà nước trả tiền thuê đất hàng năm bị giải thể, phá sản, chuyển đi nơi khác, giảm hoặc không còn nhu cầu sử dụng đất
- Cá nhân sử dụng đất chết mà không có người thừa kế
- Người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất
- Trường hợp không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Theo căn cứ nêu trên, trường hợp đất được Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất (trừ trường hợp đất nông nghiệp được Nhà nước giao cho hộ gia đình, cá nhân) khi bị Nhà nước thu hồi sẽ không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất.
Để biết mức bồi thường chi phí đầu tư vào đất, mời bạn đọc tham khảo tại bài viết: Bồi thường chi phí đầu tư vào đất: Điều kiện và cách tính
Trên đây là 5 trường hợp được giao đất không thu tiền sử dụng đất. Mọi vấn đề còn vướng mắc vui lòng liên hệ 19006192 để được LuatVietnam hỗ trợ, giải đáp cụ thể.
