Đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp là loại đất thuộc nhóm đất phi nông nghiệp; khi chuyển đất sản xuất, kinh doanh sang đất ở phải được phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Chuyển đất sản xuất, kinh doanh sang đất ở phải xin phép
* Đất sản xuất, kinh doanh là gì?
Theo điểm đ khoản 2 Điều 10 Luật Đất đai năm 2013, đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp gồm đất khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu chế xuất; đất thương mại, dịch vụ; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp; đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản; đất sản xuất vật liệu xây dựng, làm đồ gốm.
* Chuyển đất sản xuất, kinh doanh sang đất ở phải xin phép
Căn cứ theo điểm e khoản 1 Điều 57 Luật Đất đai năm 2013, khi chuyển mục đích sử dụng từ đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp sang đất ở phải được phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền; nếu không có quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất nhưng tự ý chuyển sẽ bị xử lý vi phạm hành chính theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP.
* Căn cứ chuyển đất sản xuất, kinh doanh sang đất ở
Theo Điều 52 Luật Đất đai năm 2013, khi người sử dụng đất có nhu cầu chuyển đất sản xuất, kinh doanh sang đất ở phải chuẩn bị hồ sơ và nộp để xin phép chuyển mục đích sử dụng đất, tuy nhiên cơ quan Nhà nước không tùy ý ra quyết định mà phải dựa theo 02 căn cứ sau:
- Kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt có cho phép chuyển mục đích sử dụng đất không? Nếu không cho phép thì không được chuyển mục đích sử dụng đất.
- Nhu cầu sử dụng đất thể hiện trong đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất.
Như vậy, chỉ khi nào có đủ 02 căn cứ trên thì cơ quan Nhà nước có thẩm quyền mới ban hành quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
* Trình tự, thủ tục chuyển đất sản xuất, kinh doanh sang đất ở
Bước 1: Nộp hồ sơ tại Phòng Tài nguyên và Môi trường
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ
Bước 3: Giải quyết
- Sau khi tiếp nhận hồ sơ đầy đủ, hợp lệ thì Phòng Tài nguyên và Môi trường thực hiện những công việc sau:
+ Thẩm tra hồ sơ; xác minh thực địa, thẩm định nhu cầu chuyển mục đích sử dụng đất.
+ Trình UBND cấp huyện quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
+ Chỉ đạo cập nhật, chỉnh lý cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính.
- Hộ gia đình, cá nhân thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định (nộp đúng số tiền và đúng thời hạn theo thông báo của cơ quan thuế).
Bước 4: Trả kết quả
Thời hạn giải quyết: Theo khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP, thời hạn giải quyết không quá 15 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ; không quá 25 ngày đối với các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; thời gian trên không tính thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất, ngày nghỉ, ngày lễ theo quy định.
Kết luận: Trên đây là thủ tục chuyển đất sản xuất kinh doanh sang đất ở; theo quy định hiện nay thì vướng mắc mà người dân thường gặp phải là kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện không quy định vị trí thửa đất sản xuất, kinh doanh được chuyển sang mục đích khác, khi đó dù hồ sơ hợp lệ nhưng UBND có thẩm quyền cũng không cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
Nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án thu hồi đất, từ 01/8/2024, khi người dân bàn giao đất trước thời hạn thì được thưởng. Đây là một trong những điểm mới đáng chú ý tại Luật Đất đai 2024 mới ban hành.
Pháp lý doanh nghiệp 
