Khi đăng ký kết hôn, pháp luật yêu cầu cả hai vợ chồng đều phải tự nguyện, cùng thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn. Vậy nếu ly hôn thì sao? Một trong hai bên không chịu ký thì có thực hiện được không?
2 vợ chồng phải cùng yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn?
Ly hôn là việc quan hệ vợ chồng bị chấm dứt theo quyết định hoặc bản án đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Theo đó, Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình nêu rõ, người có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn gồm:
- Vợ, chồng hoặc cả hai người;
- Cha, mẹ, người thân thích nếu một trong hai bên bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác, không nhận thức, làm chủ được hành vi, là nạn nhân của bạo lực gia đình do người còn lại gây ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
Căn cứ quy định này, có thể thấy, việc ly hôn có thể do yêu cầu của một bên hoặc do cả hai vợ chồng cùng thỏa thuận ly hôn hoặc thậm chí do người thứ ba yêu cầu:
- Thuận tình ly hôn (hay ly hôn theo yêu cầu của cả hai vợ chồng): Đây là trường hợp vợ và chồng cùng yêu cầu và tự nguyện ly hôn.
- Tòa án công nhận ly hôn thuận tình: Nếu đã thỏa thuận được đầy đủ về việc chia tài sản, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục, trông nom con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ, con;
- Tòa án giải quyết ly hôn: Nếu chỉ tự nguyện ly hôn và có thỏa thuận nhưng không đảm bảo quyền lợi chính đáng của vợ và con hoặc không thỏa thuận được về chia tài sản, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục… con.
- Ly hôn theo yêu cầu của một bên (ly hôn đơn phương): Trường hợp này xảy ra khi một trong hai bên vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn và được Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Có căn cứ về việc bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được;
- Vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn;
- Có căn cứ về việc có hành vi bạo lực gia đình ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người còn lại.
Đặc biệt lưu ý: Chồng không có quyền yêu cầu ly hôn nếu vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi.
Như vậy, theo quy định nêu trên, không bắt buộc cả hai vợ chồng cùng yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.
Thủ tục ly hôn khi chồng hoặc vợ không chịu ký đơn (Ảnh minh họa)
Làm sao để ly hôn khi chồng/vợ không chịu ký đơn?
Khi vợ, chồng không chịu ký đơn ly hôn thì người còn lại có thể yêu cầu ly hôn đơn phương. Theo đó, thủ tục để yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn đơn phương gồm các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
- Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính);
- Chứng minh nhân dân của vợ và chồng (bản sao có chứng thực);
- Giấy khai sinh của các con (nếu có con chung, bản sao có chứng thực);
- Sổ hộ khẩu gia đình (bản sao có chứng thực);
- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung (nếu có tài sản chung, bản sao có chứng thực).
Thực tế cho thấy, khi vợ hoặc chồng không chịu ký đơn ly hôn thì người này sẽ gây khó khăn trong quá trình chuẩn bị hồ sơ như không đưa sổ hộ khẩu, đăng ký kết hôn, giấy khai sinh…
Trong những trường hợp đó, có thể xử lý như sau:
- Thiếu hộ khẩu: Liên hệ công an cấp xã, phường nơi người yêu cầu cư trú để xin xác nhận đang ở tại địa phương;
- Thiếu giấy đăng ký kết hôn: Liên hệ với cơ quan hộ tịch nơi đã đăng ký kết hôn để xin cấp bản sao từ sổ gốc. Nếu còn giữ bản sao chứng thực thì có thể nộp thay thế nhưng phải nêu rõ lý do vì sao không thể nộp bản chính trong đơn ly hôn;
- Thiếu Chứng minh nhân dân: Có thể thực hiện theo hướng dẫn của Tòa án để nộp giấy tờ tùy thân khác thay thế;
- Thiếu giấy khai sinh của con: Liên hệ với cơ quan hộ tịch nơi đã đăng ký kết hôn để xin cấp bản sao…
Bước 2: Nộp hồ sơ
Người có yêu cầu chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ nêu trên cùng với đơn xin ly hôn đơn phương (theo mẫu) nộp tại Tòa án nhân dân cấp huyện, nơi cư trú của người còn lại (theo quy định tại Điều 35, Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015).
Về cách thức nộp, người này có thể gửi đơn ly hôn qua đường bưu điện hoặc nộp trực tiếp tại Tòa án.
Bước 3: Giải quyết yêu cầu ly hôn
Sau khi nhận được đơn ly hôn, trong 05 ngày làm việc, Tòa án sẽ xem xét và quyết định thụ lý. Nếu hồ sơ hợp lệ, Tòa án gửi thông báo đóng tiền tạm ứng án phí.
Sau khi người yêu cầu đóng tiền tạm ứng án phí, trước khi đưa vụ án ra xét xử, Tòa án sẽ tiến hành hòa giải trừ trường hợp vụ án không tiến hành hòa giải.
Bước 4: Ra bản án ly hôn
Nếu hòa giải không thành, Tòa án lập biên bản hòa giải không thành và ra quyết định đưa vụ án ra xét xử.
Nếu xét thấy đủ điều kiện để giải quyết ly hôn thì Tòa án ra bản án ly hôn, quan hệ hôn nhân của hai vợ chồng sẽ chấm dứt tại thời điểm bản án này có hiệu lực pháp luật.
Trên đây là quy định về thủ tục ly hôn nhưng chồng hoặc vợ không chịu ký đơn. Nếu có nhu cầu về dịch vụ ly hôn nhanh, bạn đọc có thể liên hệ 1900.6192 hoặc gửi câu hỏi tại đây.