Nghỉ ốm hưởng nguyên lương và nghỉ ốm hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) là những chính sách của pháp luật nhằm giúp đỡ người lao động khi sức khỏe không tốt. Vậy giữa 02 chế độ này có gì khác nhau?
Nghỉ ốm hưởng BHXH
Chế độ nghỉ ốm hưởng BHXH (chế độ ốm đau) được hiểu khi người lao động bị ốm đau, bệnh tật sẽ được hưởng trợ cấp do cơ quan BHXH chi trả.
Đây là một trong những chính sách an sinh xã hội đảm bảo thu nhập cho người lao động, hỗ trợ một phần kinh phí để họ chữa trị và sớm quay lại làm việc.
Nghỉ ốm hưởng nguyên lương
Nghỉ ốm đau hưởng nguyên lương là trường hợp người lao động thuộc diện nghỉ ốm và có ngày nghỉ trùng với nghỉ phép năm.
Phân biệt nghỉ ốm hưởng nguyên lương và nghỉ ốm hưởng BHXH (Ảnh minh họa)
Phân biệt 02 trường hợp
Nghỉ ốm hưởng BHXH
Nghỉ ốm hưởng nguyên lương
Đối tượng áp dụng
- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn...
- Cán bộ, công chức, viên chức.
- Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu.
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân… (đối tượng nghỉ ốm hưởng BHXH).
- Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương.
- Người lao động bị ốm đau, tai nạn mà không phải tai nạn lao động, phải nghỉ việc và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền theo quy định của Bộ Y tế (trừ trường hợp ốm đau, tai nạn do tự hủy hoại sức khỏe, say rượu, sử dụng chất ma túy…).
- Phải nghỉ việc để chăm con dưới 07 tuổi ốm và có xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh có thẩm quyền.
- Lao động nữ đi làm trước thời hạn nghỉ sinh con thuộc một trong hai trường hợp trên.
Người lao động làm việc trong điều kiện bình thường
+ 30 ngày nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm.
+ 40 ngày nếu đã đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm.
+ 60 ngày nếu đã đóng từ đủ 30 năm trở lên.
Làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số từ 0,7 trở lên
+ 40 ngày nếu đã đóng BHXH dưới 15 năm.
+ 50 ngày nếu đã đóng từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm.
+ 70 ngày nếu đã đóng từ đủ 30 năm trở lên.
Lưu ý: thời gian nghỉ trong 02 trường hợp trên tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
Người lao động mắc bệnh cần chữa trị dài ngày
+ Tối đa 180 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.
+ Hết thời hạn 180 ngày mà vẫn tiếp tục điều trị thì được hưởng tiếp chế độ ốm đau với mức thấp hơn nhưng thời gian hưởng tối đa bằng thời gian đã đóng BHXH.
Mức hưởng chế độ ốm đau tính theo tháng bằng 75% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
Đối với trường hợp người lao động nghỉ ốm dài ngày vẫn tiếp tục điều trị sau thời hạn 180 ngày thì mức hưởng sẽ được tính thấp hơn:
- Đóng BHXH từ đủ 30 năm trở lên: Mức hưởng bằng 65% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
- Đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 30 năm: Mức hưởng bằng 55% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
- Đóng BHXH dưới 15 năm: Mức hưởng bằng 50% mức tiền lương đóng BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc.
Căn cứ: Điều 28 Luật Bảo hiểm xã hội.
Vì người lao động nghỉ ốm hưởng nguyên lương trùng với ngày nghỉ phép năm nên sẽ hưởng nguyên lương theo hợp đồng lao động.
Mức hưởng bằng nguyên giá trị lương như khi người lao động đi làm, bằng 100% lương.
Căn cứ: Khoản 1 Điều 113 Bộ luật Lao động 2019.
Như vậy, nghỉ ốm hưởng nguyên lương và nghỉ ốm hưởng BHXH khác nhau cơ bản ở thời gian và mức hưởng khi nghỉ. Với nghỉ ốm hưởng nguyên lương sẽ tính theo thời gian và tiền nhận được như nghỉ phép năm. Còn với chế độ ốm đau sẽ căn cứ theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội.
Trên đây là những thông tin về chế độ nghỉ ốm hưởng BHXH và nghỉ ốm hưởng nguyên lương. Nếu còn thắc mắc nào khác, bạn đọc có thể liên hệ 1900.6192 để được giải đáp.
BHXH TP HCM sẽ từ chối giải quyết hồ sơ tăng, giảm, điều chỉnh BHXH, BHYT; không xác nhận quá trình đóng BHXH, cấp tờ rời sổ BHXH nếu người tham gia BHXH chưa cập nhật CCCD trước 31/3/2025… Dưới đây là cách cập nhật số CCCD vào ứng dụng VssID.
Khi sử dụng thẻ BHYT hợp lệ, người bệnh được quỹ BHYT thanh toán hầu hết chi phí khám chữa bệnh. Tuy nhiên, từ 01/7/2025, vẫn có 12 trường hợp không được BHYT thanh toán chi phí khám chữa bệnh dù khám đúng tuyến.
Từ 01/7/2025, khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực, sẽ có các trường hợp tạm dừng, chấm dứt hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng được đề cập trong bài viết dưới đây.
Bảo hiểm y tế (BHYT) là quyền lợi giúp người dân giảm gánh nặng tài chính khi khám chữa bệnh. Năm 2025, người có thẻ BHYT không phải trả phí khi khám chữa bệnh dưới bao nhiêu tiền?