Pháp lý doanh nghiệp 
Mức tham chiếu đóng BHYT là gì?
Tại khoản 1 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế 2024 đã bổ sung khoản 9 vào sau khoản 8 Điều 2 Luật Bảo hiểm y tế 2008 về mức tham chiếu. Theo đó:
9. Mức tham chiếu là mức tiền do Chính phủ quyết định dùng để tính mức đóng, mức hưởng của một số trường hợp tham gia bảo hiểm y tế quy định tại Luật này.
Bên cạnh đó, khoản 2 Điều 1 Luật sửa đổi cũng đã sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 3 Luật Bảo hiểm y tế 2008 như sau:
2. Mức đóng bảo hiểm y tế được xác định theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội (sau đây gọi chung là tiền lương tháng), tiền lương hưu, tiền trợ cấp hoặc mức tham chiếu.
Như vậy, có thể hiểu mức tham chiếu đóng BHYT là mức tiền dùng để tính mức đóng, mức hưởng của một số trường hợp tham gia bảo hiểm y tế, và mức tham chiếu là do Chính phủ quyết định.
Ngoài ra, mức đóng bảo hiểm bên cạnh việc được xác định theo tỷ lệ phần trăm của tiền lương tháng, tiền lương hưu, tiền trợ cấp thì còn được xác định theo mức tham chiếu (hiện hành đang được quy định là mức lương cơ sở)
Có nghĩa, thay vì căn cứ vào mức lương cơ sở để tính đóng bảo hiểm y tế như hiện nay thì từ 01/7/2025, Chính phủ sẽ căn cứ vào mức tham chiếu.
Thực tế thì quy định về mức tham chiếu cũng không còn mới, bởi tại Luật Bảo hiểm xã hội 2024 cũng đã quy định. Theo đó, tại Điều 7 Luật này quy định:
- Mức tham chiếu là mức tiền do Chính phủ quyết định dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội quy định trong Luật này.
- Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước và quỹ bảo hiểm xã hội.
- Chính phủ quy định chi tiết về mức tham chiếu.
Các trường hợp có căn cứ đóng BHYT dựa theo mức tham chiếu
Các trường hợp căn cứ đóng BHYT được quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế 2024 như sau:
(Căn cứ theo khoản 11 Luật sửa đổi Luật BHYT sửa đổi, bổ sung Điều 13 Luật BHYT 2008)
STT | Nhóm đối tượng | Đối tượng cụ thể | Mức đóng |
1 | Do người sử dụng lao động đóng hoặc người lao động đóng hoặc cùng đóng | Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã theo quy định của pháp luật | Mức đóng hằng tháng tối đa bằng 6% mức tham chiếu, trong đó người sử dụng lao động đóng hai phần ba và người lao động đóng một phần ba |
Thân nhân của công nhân và viên chức quốc phòng đang phục vụ trong quân đội, thân nhân của công nhân công an đang công tác trong công an nhân dân | mức đóng hằng tháng tối đa bằng 6% mức tham chiếu và trách nhiệm đóng theo quy định của Chính phủ. | ||
2 | Do cơ quan bảo hiểm xã hội đóng | Người nghỉ việc hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hằng tháng; người nghỉ việc hưởng trợ cấp ốm đau đối với người lao động bị mắc bệnh thuộc danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày hoặc người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội; người nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội; - Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng | Mức đóng hằng tháng tối đa bằng 6% mức tham chiếu |
3 | Do ngân sách nhà nước đóng và hỗ trợ mức đóng | - Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân đang tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ trong công an nhân dân; học viên quân đội, học viên công an, học viên cơ yếu hưởng sinh hoạt phí là người Việt Nam; - Học viên quân đội, học viên công an, học viên cơ yếu hưởng sinh hoạt phí là người nước ngoài; - Học viên đào tạo sĩ quan dự bị từ 03 tháng trở lên chưa tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; - Dân quân thường trực; - Người có công với cách mạng theo quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng; cựu chiến binh … | Mức đóng hằng tháng bằng 6% mức tham chiếu |
Người nước ngoài đang học tập tại Việt Nam được cấp học bổng từ ngân sách của Nhà nước Việt Nam | Mức đóng hằng tháng tối đa bằng 6% mức tham chiếu và do ngân sách nhà nước đóng thông qua cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp học bổng | ||
4 | Do đối tượng đóng theo hộ gia đình hoặc đóng theo cá nhân tham gia, đối với nhóm tự đóng bảo hiểm y tế | - Người thuộc hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình; - Người sinh sống và làm việc, người được nuôi dưỡng, chăm sóc trong các tổ chức, cơ sở từ thiện, tôn giáo; - Người lao động trong thời gian nghỉ không hưởng lương hoặc tạm hoãn hợp đồng lao động; | Mức đóng hằng tháng tối đa bằng 6% mức tham chiếu. |
Bên cạnh đó, đối với thành viên hộ gia đình cùng tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình trong năm tài chính thì được giảm trừ mức đóng như sau:
a) Người thứ nhất đóng tối đa bằng 6% mức tham chiếu;
b) Người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất;
c) Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.
Ngoài ra, căn cứ để đóng bảo hiểm y tế là mức tham chiếu đối với các đối tượng không thuộc:
- Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định
- Người lao động hưởng tiền lương, tiền công theo quy định của người sử dụng lao động
- Người hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động, trợ cấp thất nghiệp hằng tháng
* Về mức tiền lương tháng tối đa để tính tiền đóng BHYT
Luật sửa đổi cũng quy định mức tiền lương tháng tối đa để tính số tiền đóng bảo hiểm y tế là 20 lần mức tham chiếu.
* Về mức hưởng bảo hiểm y tế
Khoản 17 Điều 1 Luật sửa đổi đã sửa đổi, bổ sung Điều 22 Luật hiện hành. Theo đó, người tham gia bảo hiểm y tế khi khám bệnh, chữa bệnh theo quy định tại Điều 26 và Điều 27 có Đăng ký khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế hay chuyển tuyến điều trị thì được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng với mức hưởng:
- 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh khi người bệnh có thời gian tham gia bảo hiểm y tế 5 năm liên tục trở lên và có số tiền cùng chi trả chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong năm của những lần đi khám bệnh, chữa bệnh lớn hơn 6 lần mức tham chiếu;
Về mức tham chiếu áp dụng khi Luật có hiệu lực, tại khoản 5 Điều 3 Luật sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế 2024 quy định chuyển tiếp:
Mức tham chiếu quy định tại Luật Luật sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế 2024 áp dụng theo mức lương cơ sở. Trường hợp chính sách tiền lương có thay đổi, Chính phủ quyết định mức tham chiếu cụ thể.
Theo Nghị quyết 159/2024/QH15 về dự toán ngân sách Nhà nước năm 2025, mức lương cơ sở vẫn ở mức 2,34 triệu đồng/tháng. Do vậy, mức tham chiếu áp dụng từ khi Luật sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm y tế 2024 có hiệu lực từ 01/7/2025 cũng ở mức 2,34 triệu đồng.
Trên đây là thông tin về Mức tham chiếu đóng BHYT là gì? Có ý nghĩa như thế nào?
