Pháp lý doanh nghiệp 
Việc tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện sẽ giúp người lao động có một khoản thu nhập ổn định khi về già đó là lương hưu. Tuy nhiên, nhiều trường hợp không thể chờ để nhận lương hưu mà muốn lấy BHXH 01 lần luôn. Vậy khi đó, người lao động phải làm gì?
Điều kiện hưởng BHXH 1 lần khi tham gia bảo hiểm tự nguyện
Căn cứ khoản 1 Điều 77 Luật BHXH năm 2014 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13, người lao động tham gia BHXH tự nguyện được rút một lần nếu đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
- Có yêu cầu hưởng BHXH 01 lần;
- Thuộc một trong các trường hợp sau:
+ Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia;
+ Ra nước ngoài để định cư;
+ Đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
+ Tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
Mức hưởng BHXH 1 lần nếu đóng bảo hiểm tự nguyện
Điều 6 Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH đã hướng dẫn cụ thể cách tính tiền BHXH 01 lần mà người lao động tham gia BHXH tự nguyện như sau:
* Trường hợp đóng BHXH tự nguyện chưa đủ 01 năm:
Mức hưởng BHXH 01 lần | = | 22% | x | Tổng mức thu nhập tháng đã đóng BHXH | - | Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (*) |
Trong đó:
- Mức hưởng BHXH 01 lần tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
- Mức thu nhập tháng đã đóng BHXH để tính hưởng BHXH một lần được Điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng theo quy định.
- (*) Trường hợp mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng theo quy định không bị trừ số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.
- Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (áp dụng từ ngày 01/01/2018) được tính bằng tổng số tiền Nhà nước hỗ trợ của từng tháng đã đóng BHXH tự nguyện. Mức hỗ trợ của từng tháng được tính theo công thức sau:
Số tiền Nhà nước hỗ trợ tháng i | = | 0,22 | x | Chuẩn nghèo khu vực nông thôn tại tháng i | x | 30% (hộ nghèo) hoặc 25% (hộ cận nghèo) hoặc 10% (đối tượng khác) |
Rút BHXH 1 lần khi tham gia bảo hiểm tự nguyện thế nào? (Ảnh minh họa)
* Trường hợp đóng BHXH từ nguyện từ đủ 01 năm trở lên:
Mức hưởng BHXH 01 lần | = | (1,5 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) | + | (2 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014) | - | Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (*) |
Trong đó:
- Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng được tính là ½ năm, từ 07 - 11 tháng được tính là 01 năm.
Trường hợp tính đến trước 01/01/2014 nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ 01/01/2014 trở đi.
- Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện áp dụng tương tự như trường hợp đóng BHXH dưới 01 năm.
- Mbqtn là mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Mbqtn | = | (Số tháng đóng BHXH x Thu nhập tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm) | : | Tổng số tháng đóng BHXH |
Theo Điều 3 Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH, mức điều chỉnh thu nhập tháng đóng BHXH của người lao động áp dụng từ 01/01/2021 đến hết 31/12/2021 như sau:
Năm | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 |
Mức điều chỉnh | 1,97 | 1,84 | 1,69 | 1,42 | 1,30 | 1,22 | 1,18 |
Năm | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
Mức điều chỉnh | 1,17 | 1,14 | 1,10 | 1,06 | 1,03 | 1,00 | 1,00 |
Ví dụ 1: Bà A đóng BHXH tự nguyện từ tháng 10/2017 đến tháng 6/2018 với mức thu nhập đóng BHXH là 03 triệu đồng/tháng.
Giả sử bà A thuộc đối tượng hộ cận nghèo nên từ ngày 01/01/2018 được hỗ trợ mỗi tháng: 0,22 x 700.000 đồng x 25% = 38.500 đồng (mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn là 700.000 đồng).
Năm 2021: Khi bà A làm thủ tục hưởng BHXH 01 lần thì được nhận:
Số tiền BHXH 1 lần = 22% x (03 tháng x 03 triệu đồng x 1,10 + 06 tháng x 03 triệu đồng x 1,06) - 06 tháng x 38.500 đồng = 6.144.600 đồng
Ví dụ 2: Ông B đóng BHXH tự nguyện từ tháng 10/2017 đến tháng 02/2019 như sau:
Từ tháng 10/2017 - 12/2017: Mức thu nhập đóng BHXH tự nguyện là 4,5 triệu đồng/tháng.
Từ tháng 01/2018 - 02/2019: Mức thu nhập đóng BHXH tự nguyện là 05 triệu đồng/tháng.
Tổng thời gian tham gia BHXH của ông B là 01 năm 05 tháng (được làm tròn thành 1,5 năm).
Ông B không thuộc hộ nghèo và cận nghèo nên từ 01/01/2018, mỗi tháng ông B được Nhà nước hỗ trợ: 0,22 x 700.000 đồng x 10% = 15.400 đồng (mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn là 700.000 đồng).
Năm 2021, ông B làm thủ tục hưởng BHXH 01 lần thì sẽ được nhận:
Mức bình quân thu nhập đóng BHXH = {(3 x 4,5 triệu đồng x 1,1) + (12 x 05 triệu đồng x 1,06) + (2 x 05 triệu đồng x 1,03)} : 17 = 5.220.588 đồng/tháng.
Mức hưởng BHXH 1 lần = 5.220.588 đồng x 1,5 năm x 2 - 14 tháng x 15.400 đồng = 15.446.164 đồng.
Ngoài ra bạn đọc có thể tham khảo Tool tính BHXH một lần đối với người tham gia BHXH bắt buộc để tính số tiền BHXH một lần của mình. Tuy nhiên nếu tính bằng cách này thì kết quả phải trừ đi số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH.
Thủ tục hưởng BHXH một lần mới nhất
Căn cứ Quyết định 222/QĐ-BHXH ban hành ngày 25/2/2021, để hưởng BHXH một lần, người lao động cần thực hiện các thủ tục sau:
* Hồ sơ cần chuẩn bị:
- Bản chính Sổ bảo hiểm xã hội.
- Bản chính Đơn đề nghị (Mẫu số 14-HSB).
- Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
+ Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
+ Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài.
+ Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
- Trường hợp bị mắc những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì có thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm từ 81% khả năng lao động trở lên của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng không tự phục vụ được.
- Trường hợp thanh toán phí giám đinh y khoa thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định kèm theo bản chính bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.
* Nơi nộp: Cơ quan BHXH huyện/tỉnh nơi cư trú.
* Thời hạn giải quyết: 05 ngày kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ.
Xem thêm: Chi tiết thủ tục hưởng BHXH một lần mới nhất
Trên đây là thông tin về rút BHXH 1 lần khi tham gia bảo hiểm tự nguyện. Nếu còn vấn đề vướng mắc, bạn đọc vui lòng liên hệ: 1900.6192 để được hỗ trợ.
>> Bảo hiểm xã hội tự nguyện - Tất cả thông tin cần biết
