Hợp đồng dịch vụ có phải đóng BHXH không?

Hợp đồng dịch vụ là loại hợp đồng được sử dụng thường xuyên trong các giao dịch dân sự hiện nay. Vậy hợp đồng dịch vụ có phải đóng BHXH không?

Mục lục bài viết [Ẩn]

1. Hợp đồng dịch vụ có phải đóng BHXH không?

Khi các bên ký kết hợp đồng dịch vụ thì không phát sinh quan hệ lao động và không phải là đối tượng đóng bảo hiểm xã hội. Vì vậy, hợp đồng dịch vụ không đóng BHXH (bảo hiểm xã hội).

Bởi căn cứ theo Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13, đối tượng áp dụng của Luật này gồm có:

- Người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn, không xác định thời hạn, theo mùa vụ hoặc theo một công việc cụ thể từ đủ 03 - dưới 12 tháng (bao gồm cả hợp đồng lao động giữa người sử dụng lao động với người đại diện hợp pháp của người dưới 15 tuổi theo quy định).

- Người làm việc theo hợp đồng lao động từ đủ 01 - dưới 03 tháng.

- Cán bộ; công chức, viên chức; công nhân công an/quốc phòng; người làm công tác khác tại các tổ chức cơ yếu.

- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trong quân đội; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ và sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật trong công an; người làm công tác cơ yếu được hưởng lương như quan nhân.

- Hạ sĩ quan, chiến sĩ trong quân đội; hạ sĩ quan, chiến sĩ trong công an phục vụ có thời hạn cụ thể; học viên trong quân đội, công an và cơ yếu đang theo học và được hưởng sinh hoạt phí theo quy định.

- Người quản lý của doanh nghiệp, người điều hành của hợp tác xã được hưởng lương.

- Người làm việc tại nước ngoài có hợp đồng lao động theo quy định.

- Người hoạt động không chuyên trách tại địa phương xã/phường/thị trấn.

Như vậy, khi người lao động ký hợp đồng lao động hoặc hợp đồng có tính chất tiền lương thì sẽ thuộc một trong các đối tượng phải đóng bảo hiểm xã hội.

Trong khi đó, theo Điều 513 Bộ luật Dân sự số 91/2015/QH13, hợp đồng dịch vụ được quy định là sự thoả thuận giữa các bên, bên cung ứng dịch vụ thực hiện các công việc cho bên sử dụng dịch vụ và bên sử dụng dịch vụ trả phí dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ.

Như vậy, hợp đồng dịch vụ không có sự ràng buộc về thời gian, địa điểm làm việc cũng như tiền lương hay kỷ luật lao động như đối với hợp đồng lao động mà chỉ cung ứng các dịch vụ theo yêu cầu.

2. Các loại hợp đồng nào không phải đóng BHXH?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, chỉ bắt buộc đóng BHXH đối với các hợp đồng làm việc và hợp đồng lao động với thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên. Dưới đây là các loại hợp đồng mà không phải đóng BHXH:

- Hợp đồng lao động dưới 01 tháng: Theo khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì các hợp đồng lao động thời hạn dưới 01 tháng thì không phải đóng BHXH.

Tuy nhiên theo điểm c khoản 2 Điều 20 Bộ luật Lao động số 45/2019/QH14 thì loại hợp đồng dưới 01 tháng hay chính là hợp đồng lao động xác định thời hạn chỉ được ký tối đa 02 lần, sau đó nếu vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký hợp đồng không xác định thời hạn.

- Hợp đồng thử việc: Tại khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định chỉ bắt buộc đóng BHXH đối với hợp đồng lao động, do đó trường hợp ký hợp đồng thử việc thì sẽ không cần đóng BHXH.

- Hợp đồng cộng tác viên/khoán việc: Bản chất của hợp đồng cộng tác viên và hợp đồng khoán việc là hợp đồng dịch vụ chứ không phải là hợp đồng lao động. Do đó, các bên ký kết hợp đồng không phải tham gia BHXH.

- Hợp đồng lao động không trọn thời gian, giới hạn về thời gian làm trong tháng: Theo quy định tại khoản 3 Điều 32 Bộ luật Lao động 2019 thì người lao động làm việc không trọn thời gian sẽ được hưởng quyền lợi như người làm việc trọn thời gian.

Tuy nhiên, trong trường hợp không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong 01 tháng thì tháng đó sẽ không được tính để đóng BHXH.

3. Phân biệt hợp đồng dịch vụ và hợp đồng lao động

Dưới đây là bảng phân biệt chi tiết hợp đồng dịch vụ và hợp đồng lao động:

Nội dung	Hợp đồng dịch vụ	Hợp đồng lao động
Nội dung hợp đồng	Là sự thoả thuận giữa các bên, bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc theo yêu cầu của bên sử dụng dịch vụ và được bên sử dụng dịch vụ trả một khoản tiền dịch vụ như thỏa thuận.	Nội dung của hợp đồng phải đáp ứng đầy đủ các nội dung chủ yếu theo quy định của Bộ luật Lao động như: Công việc, địa điểm làm việc, thời hạn hợp đồng, mức lương, thời giờ làm việc,...
Sự ràng buộc pháp lý giữa các bên	Không có sự ràng buộc pháp lý giữa bên sử dụng dịch vụ và bên cung ứng dịch vụ, kết quả mà hợp đồng hướng tới là kết quả của công việc.	Có sự ràng buộc pháp lý giữa người sử dụng lao động với người lao động. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, người lao động chịu sự quản lý, giám sát của người sử dụng lao động; đồng thời người sử dụng lao động phải tuân thủ các quy định, quy chế của công ty.
Thời gian thực hiện hợp đồng	Không cần liên tục, chỉ cần hoàn thành xong công việc theo yêu cầu.	Thực hiện liên tục trong khoảng thời gian nhất định hoặc không xác định thời hạn, không được tự ý ngắt quãng thời gian thực hiện hợp đồng, trừ trường hợp theo quy định pháp luật.
Bảo hiểm	Không bắt buộc đóng các bảo hiểm cho người thực hiện công việc.	Khi ký hợp đồng lao động phải đóng BHXH, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
Chế độ nghỉ phép	Không quy định.	Người lao động đã làm việc đủ 12 tháng cho 01 người sử dụng lao động thì sẽ được nghỉ phép hàng năm và hưởng nguyên lương cho khoảng thời gian nghỉ phép này.